ŞEHİR TELLALI New York - Londra - Roma |
68 kuşağının baş tacı Londralı Pink Floyd’u dünya çapında bir rock grubu haline getiren 1973 tarihli albüm “Ayın Karanlık Yüzü”ndeki son parça “Güneş Tutulması”dır.
Güneş tutulmasından beş gün sonra, pırıl pırıl bir gün batımında, cıvıl cıvıl bir cuma gecesine yürürken Londra’da, yolum, o gece saat 10’a kadar açık olan Viktorya ve Albert müzesine düştü. Sergilerden birinde Pink Floyd çıktı karşıma. Rengarenk, alacalı bulacalı, yanar döner disko topu ile baş döndüren sergi salonuna Alice’in Harikalar Diyarı’na düştüğü gibi düştüm. Kendimi Güneş Tutulması’nı dinlerken buldum:
“Dokunduğun her şey” diye başladı şarkı klasik Pink Floyd tonuyla:
“gördüğün her şey
Tattığın her şey
Bütün hissettiklerin.
Sevdiğin her şey
Bütün nefretin
Tiksindiğin her şey
Güvenmediğin her şey
Bütün kurtardıkların.
Verdiğin her şey
Sattığın her şey
Dilendiğin, ödünç, ya da çaldığın
Aldığın her şey
Yarattığın her şey
Yok ettiğin her şey
Bütün söylediklerin
Bütün yediklerin
Bütün tanıştıkların
Küçük gördüğün herkes
Bütün kavgaların.
Hepsi şimdi.
Hepsi gitti.
Gelecek olan her şey
Ve güneşin altında
Her şey akorlu
Ama o güneş
Tutulmaktadır ayla.”
Giderek duyulmaz olan kalp atışlarından sonra fısıldarcasına itiraf etti şarkı: “Ayın karanlık yüzü diye bir şey yok aslında. İşin doğrusu ay hep karanlıkta.”
1973’de albümü bitirdiklerinde bu şarkıya önce bir isim bulamamışlar. İlk kayıtlarda “Son” adıyla yer almış. Nitekim bir sonun bütün dramını taşıyan kuvvetiyle noktalıyor albümü. Yayınlandığında “Güneş Tutulması” adını o tonuyla bulmuş. Hafta başında tutulan güneş gibi etrafa bir sonun ışığını gösterircesine.
Derken Pink Floyd’un vaktiyle çok dinlediğim Duvar adlı albümü pek çok hatırayı getirdi geçmişten: “Elveda Mavi Gökyüzü” ve “Elveda Zalim Dünya” “Kimse yok mu orada?” “Getirin Oğullarımızı Eve Geri” “Duvarın Dışı” “Rahatça Hissiz”…
1980’li yılların en etkili görüntülerinden biri olan albüm kapağında tuğla tuğla örülen o duvar çepeçevre yeniden sararken hayatı şimdi, bugünün sesleri karıştı otuz yıl öncesine. Dört bir yanda yankılanan savaş naraları, cirit atan nefret körükleri, insanların arasını bozan, korku ekip kan biçen ve vakti geldiğinde ortadan çekilip milleti birbirine gırtlak gırtlağa kırdıran gözü dönmüş çıkarcılar, Avrupa’da daha yeni yıkılmışken bu sefer Amerika’da dikilmeye kalkan duvar! O duvarlar, duvarlarımız. Ve hep ama hep tehdit altındaki hayat.
Duvarlar sıralandı. Nazım Hikmet’ten Halide Edip’e… Halide Edip’in yüzyıl önce savaşın orta yerinde tasvir ettiği manzaralarla:“… görüntüler kitlesel kıyım, yangın, ateş ve demir tarih öncesine uzandı; hem de yanıp yakılan, inim inleyen bir koro eşliğinde! Birbirinin zafiyetini yakalamakla mükellef, birbirini sırıta sırıta sırtından bıçaklayan, yıpratılamayacak acımasızlığı gülümseyen yüzlü maskelerin ardına saklayan derin, karmaşık bireylerle birlikte. Beynimdeki isimsiz, insanoğlunun temel içgüdüsünün sadece ve sadece öldürmek olduğunu fısıldarken… Korkutucu gözleriyle ve hain elleriyle yeryüzünü sadece hemcinsini ve kendini yok etmek amacıyla dolaşan insan kılığındaki canavar…”
“Bir tuğla bir tuğla daha” diye girdi, ismini, 20. yüzyıl başında hala kölelikle savaşan Amerikan Blues şarkıcılarına borçlu Pink Floyd:
”Olsa olsa duvarda bir tuğla daha
Olsan olsan o duvarda ancak bir tuğla daha
Bir başka gaf
Bir başka çığlık işe yaramaz
Bir el çırpışlık şimşek…”
Aynı albümde topluluğun baş gitaristi ve de şarkıcısı David Gilmour’un wah-wah pedalını kullanarak gitardan yarattığı balina çağrısı su altı ekolorının kullanıldığı, sözleri yine Roger Waters’a ait, “Kimse Yok mu Orada?” şarkısı var: “Kimse Yok mu Orada?”:
“öyle ha, öyle demek ayırabildin
Cenneti cehennemden.
Acıyı mavi göklerden
yeşil çimeni
rayın soğuk çeliğinden?
Gülümsemeyi peçeden?
Ayırabildin demek?
Sana satmadılar mı
Kahraman yerine hayaletleri?
Ağaçların yerine sıcak külleri?
Serin esinti yerine sıcak alevi?
Soğuk rahat diye değişikliği?
Ve değiştirdin mi
Yürüyüş diye savaşta bir yol
Kafeste başrol?
Ah keşke, keşke burada yanımda olsan
İki kayıp ruhuz
Yüzüyoruz bir akvaryumda
Yıl üstüne yıl
Aynı eski toprakta dolana dolana
Ve nasıl da bulduk
Aynı eski korkuları
Keşke olsan burada”
Keşke olsan burada yanımda şimdi.