Nurhayat Gül

07 Ağustos 2020

Parkinson hastalığı ve kırmızı meyveler

azır mevsimindeyken kırmızı meyvelerin tadını çıkarın ve günde bir elma, doktoru uzak tutar sözünde de bir keramet olduğuna inanmaya başlayın, elbette bilimsel çalışmaların ışığıyla

Dr. Parkinson hastalığı tanımlarken, hastalığın ilk belirtisinin, tembel bağırsaklar veya kabızlıkla başladığını söylemiş. Parkinson'un ilk belirtisi, az su içmeye bağlı bir durum olabilir. Parkinson hastalarının az su içtikleri biliniyor. Az su içme nedeniyle kabızlık mı oluyor, kabızlık Parkinson riskini mi arttırıyor? Bu konuya işaret eden çalışma sayısı henüz çok az1. Beslenme yoluyla alınan potansiyel nörotoksinlerin bağırsaklarda daha fazla kalmasının Parkinson hastalığı riskini arttırdığını gösteren düzinelerce çalışma var. Yüzlerce çalışma ise pestisidlerin (tarım ilacı) Parkinson riskini yüzde 80 arttırdığını kanıtlıyor2,3,4. Pestisidler, laboratuvar hayvanlarında Parkinson hastalığı oluşturmada kullanılıyor.

Tarım ilacının vücudumuza girmesi için çiftçi olup ilaçlama yapmamız gerekmiyor. Hepimiz dünyada milyarlarca ton kullanılan tarım ilacını besinlerimiz yoluyla vücudumuza alıyoruz 5. Özellikle süt ürünleri pestisidlerin vücuda giriş yolu olarak dikkat çekiyor6. Tüm nörodejeneratif hastalıklarda beyinde protein yapısında bozulmalar meydana gelir. Alzheimer hastalığında beyinde amiloid beta proteininde, Crutzfeld-Jakob ve Deli dana hastalığında prion adlı proteinlerde, Huntington hastalığında farklı bir protein, Parkinson hastalığında ise Alfa Synuclein adlı proteinde sorun yaşanıyor. Test edilen 12 pestisidden sekizinin, insan sinir hücrelerinde synuclein proteininin birikmesine neden olduğu laboratuvar çalışmalarında gösterilmiş7,8,9. Synuclein birikimi beyinde özel beyin hücrelerinin ölümüne neden olabilir, hücrelerin yüzde 70'i kaybolduğunda hastalığın ilk belirtileri görülmeye başlar. Parkinson bir kez başladıktan sonra henüz bu gidişatı durdurabilen bir ilaç veya tedavi bulunmuyor, belirtileri tedavi etmeye çalışıyoruz.

O zaman meyve ve sebzelerde doğal olarak bulunan flavonoidlere (sebze ve meyvelere renk veren bileşenler) biraz yakından bakalım. Kan beyin bariyerini geçerek beyin hücrelerine antioksidan koruma sağlıyorlar. Dört binden daha fazla tanımlanmış flavonoid arasından, 48 değişik flavonoidin synuclein birikimini engelleyip engellemediğine bakılmış ve engellediği gösterilmiş. Flavonoidler synuclein proteinlerine bağlanıyor ve onları stabilize ediyor. Blueberry ekstraktına bırakılan sinir hücrelerinin tekrar sağlıklı davrandıkları ve flavonoid'lerin, synuclein proteinlerine bağlanarak stabilize ettiği gösterilmiş10,11,12,13.

Beslenmemiz flavonoidlerden yana zengin olduğu taktirde Parkinson hastalığından korunabiliriz, hatta tedavi edebilme şansımız olabilir. Çalışmalar özellikle kırmızı renkli meyvelerin koruyucu olduğuna işaret ediyor. Elbette bunların hepsi laboratuvar çalışmaları, ancak kırmızı meyveleri daha fazla tüketenlerde koruma sağladığını gösteren klinik çalışmalar mevcut 14,15. Dolayısıyla hazır mevsimindeyken kırmızı meyvelerin tadını çıkarın ve günde bir elma, doktoru uzak tutar sözünde de bir keramet olduğuna inanmaya başlayın, elbette bilimsel çalışmaların ışığıyla... Sağlıkla kalın.


Referanslar