Önümüzdeki hafta sonu cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ikinci turu var. İlk turda yüzde 44 oy almış muhalefetin adayı Kemal Kılıçdaroğlu’nun ikinci turda seçimi kazanma şansı hala var. Ancak ilk haftayı iyi geçirmediler, yeni söylemde aceleci, kamuoyu karşısında vermeleri gereken inançlı-moralli görüntüde geç kaldılar.

Devletin gücünü, medyayı arkasına almış 21 yıldır ülkeyi yöneten ismi ikinci tura bıraktırmak başarıydı. Sanki her şey bitmiş gibi davranıldı, parti içlerinde ve partiler arasında ‘hesaplaşmalar’ başladı. Haklı olarak morali bozulmuş muhalefet seçmenini; yeniden motive etmek için harcanması gereken sürede geç kalındı. İttifakı oluşturan liderler çarşamba günü bir araya geldi. Kemal Kılıçdaroğlu halkın karşısına perşembe günü çıktı, ittifakın ikinci büyük partisi İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener cumartesi günü kamuoyuna seslendi.

Hızla yapılan ve bence hatalı olan; ilk turda kazanılmış oylarda başta Kılıçdaroğlu ilmik ilmik örülen farklılıkların bir arada yaşama ana fikrinin, pozitif kampanyanın neredeyse tamamen terk edilmiş olmasıydı. Bir de milliyetçi dip dalgayı görüp üzerinde sörf yapmak isteyen Kılıçdaroğlu’nun partisinin geleneksel çizgisinin (Ecevit milliyetçiliği) dışında daha da önemlisi sol-sosyal demokrat noktanın hayli uzağında bir dille milliyetçiliği seslendirmesi soru işaretlerini artırdı. İlk turda yüzde 5’in üzerinde oy alan Sinan Oğan’ı, onu aday gösteren başta Zafer Partisi Ümit Özdağ Ata İttifakı’nı yanına çekmek için dilde değişim yapıldı. Bir de her iki ismin sanki Millet İttfakı ya da Kılıçdaroğlu farklı bir şey söylüyormuş gibi; anayasanın ilk dört maddesinin değişmemesinden terörle mücadeleden vazgeçilmemesi gibi konuları gündeme getirmesi ilginçti. Oğan’ın attığı tweet ile ‘ikinci tura kalan adayların bizim söylemlerimize sarılmalarını sağladık’ demesi de unutulmamalı. Millet İttifakı içindeki İYİ Parti’nin Meral Akşener’in ve Mansur Yavaş’ın varlığı ya da söylemlerini de yetersiz bulan bir bakış.

Son durumda Kılıçdaroğlu Ümit Özdağ ile Tayyip Erdoğan Sinan Oğan ile görüştü. Oğan ile Millet İttifakı’ndan Ahmet Davutoğlu ilk tur sonrası bir görüşme yapmıştı. Oğan ile Kılıçdaroğlu’nun kamuoyuna açıklanmayan bir görüşme yaptığı da kulislere yansıdı. (Kaynak: Mahir Kılıç/Habertürk) Özdağ ile Oğan arasında kimin destekleneceği konusunda görüş farklılıkları olduğu belirtilirken Oğan bugün bir açıklama yaparak durumu netleştirecek. Sinan Oğan’ın büyük ihtimalle kendisine oy verenler için herhangi bir ittifakı işaret etmemesi beklentisi var. Az da olsa Cumhur İttifakı demesi beklenebilir, benim Millet İttifakı içinden aldığım bilgiye göre Kılıçdaroğlu’na destek açıklaması hayli zor.

CHP Genel Başkanı ve Millet İttifakı Cumhurbaşkanı adayı Kemal Kılıçdaroğlu ile Dr. Sinan Oğan

Bu noktaya tekrar döneceğim ancak önemli gördüğüm bir yazıyı burada alıntılamak istiyorum. Seçimin hemen ardından yapılan değerlendirmeler içinde benim en çok dikkatimi çeken AKP’li Tuğrul Türkeş’in bir yazısıydı. Türkeş bu yazıda farklı partilerde de olsalar birbirleriyle destekleşen-ortaklaşan bir ‘milliyetçi lig’ tarifi yaptı. Kısa bir bölümü aktarayım:

Cumhurbaşkanı adayı Sinan Oğan’ın aldığı oylar veriliş gerekçeleri ve verenler açısından dikkat çekicidir. Keza; Milliyetçi Hareket Partisi ve İYİ Parti’ye giden oylar da yapılan bütün hatalara ve dikkat eksikliklerine rağmen buralarda toplanmıştır. Netice olarak bu seçimin tek ve gerçek galibi Türk milliyetçiliğidir. Bu resmetmeye çalıştığımız yapılar derlenip toparlanabilirlerse ki, bu örneğin bir ‘Lig’ çatısı altında olabilir, bundan sonraki seçimlerde birinci parti ve seçimin galibi Türk milliyetçiliğine değer veren, önemseyen ve onun temiz kadrolarına imkan sağlayan yapı olacaktır. Velhasıl bir sonraki seçimin galibi Türk milliyetçiliğidir."

Yani en yakını 2024 martında yapılacak yerel seçimlerde farklı partilerde de olsalar belli bir aday ya da fikir etrafında odaklanabilecek, kendi partilerini ya da kamuoyunu etkileyebilecek bir birlik.

Türkiye’de 9 Şubat 1969 yılında Alparslan Türkeş’in öncülüğünde kurulan MHP (öncesi Türkeş’in 1965 yılında genel başkan olduğu Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi) 1993 yılına kadar ana büyük parti kaldı. 1993 yılında milliyetçi damarın taşıyıcı kolonlarından laikliği daha ‘farklı’ yorumlayan ‘dindar-mütedeyyin’ kanat Büyük Birlik Partisi’ni kurarak ilk ayrımı yarattı. 2015-2017 yılları arasında MHP’nin içinde kurultay isteyen ama başaramayan, partiden ayrılan üç isimden her biri bugün kurduğu parti ya da adaylığıyla bir etki yaratmış gözüküyor. Oyları düşse de Meral Akşener İYİ Parti, Ümit Özdağ Zafer Partisi ve Sinan Oğan. Bu arada bu üç ismin cumhurbaşkanlığı referandumu sırasında 2017’de ‘Türk milliyetçileri hayır diyor’ kampanyası yaptıklarını da hatırlatalım.

28 Mayıs seçimlerini kim kazanırsa kazansın yaşanacak ekonomik bunalımın artışıyla milliyetçi dalganın daha da yükseleceğini öngörebiliriz. Bu süreçte farklı partilerdeki milliyetçilerin birlikte hareketi de kamuoyu etkileme süreçlerinde daha aktif olmaları da mümkün. Muhafazakar partilerde daha uçlarda (başta Yeniden Refah) bir rüzgarın eseceği de düşünülebilir. Memlekette dengeli bir siyaset için sol-sosyal demokrat parti ve isimlere görev düşecek. Ancak şu anki duruma bakıldığında her biri kendi içinde büyük problemler yaşıyor. Oy veren kitleleriyle aralarında, özellikle CHP’de ve Yeşil Sol’da kopukluk-kırgınlık görülüyor. TİP biraz daha iyi durumda gözükse de onun da Kürt seçmen ile belli bir mesafelenmesi oldu. Helalleşmeden Alevi videosuna barış ikliminden gelirde ve hukukta adalete pek çok konuda toplumu bir araya getiren Kılıçdaroğlu’nun terk ettiği bu alan hem 28 mayıs seçimlerinde hem sonuç ne olursa olsun sonrasında önemli. Kemal Kılıçdaroğlu 28 Mayıs’taki seçimlere ‘milliyetçi ligin yedek oyuncusu olarak mı’ yoksa toplumu birleştirme idealinden vazgeçmemiş bir lider olarak mı gidecek karar vermeli. Yüzde 44’ün üzerine konulacak oylar için kendini ‘birlikteyiz’ dese bile gelecek yüzde 2-2.5’luk oya karşılık Sinan Oğan’a mecbur hissetmesi iyi değil. Bugün Oğan ‘bize oy veren nereye isterse gitsin’ ya da ‘Cumhur İttifakı’ derse yani ‘o an geldiğinde’ umarım ne yapacağını biliyordur. Hep söyledim söyleyeceğim. Kemal Kılıçdaroğlu’nun kapsayıcılığı bırakmadan ikinci turu alma şansı var.