Hippi hareketinin ve kültürünün kurucu unsurlarındann ama müzikte tam anlamıyla öncüsü olan Jefferson Airplane, pyschedelik Hippi rock müziğinin ilk akla gelenidir. Ama bu eşsiz misyonunu, müzikal parlaklığına ve Flower Power – Summer Of Love – Beatiful People kültürünü genişletip, estetize ederek 60'lı yıllar nesillerinin muhayyilesini sarsan yeni bir akımın zirvesindeki isim oldu. Buna rağmen zaman denen muammanın kötücül gadrine maruz kaldı. Yıllar akıp gitti, dönem kapandı, define değerindeki albümleri de unutuldu. Memleketimizde ise neredeyse esamesi okunmadı; ne o yıllarda ne de şimdiki zamanlarda. O nedenle bu tanıtım yazısında muhtelif kaynaklarda yer alan kronolojik bilgilerin teyit edilmiş olanlarından alıntılar yapılacak. Grubun müziğinden ve etkilerinden söz edilecek ama müziklerinin analizi ile meşgul olunmayacak.

Jefferson Airplane (JA), Beatiful People olarak bilinen San Fransisken hippi hareketinin en baştan itibaren merkezinde yer aldı.

Aşk Yazı yaşanırken yaklaşık 100 bin hippinin San Francisco'nun Haight-Astbury mahallesine indiğini görmesinden sadece birkaç ay önce, Dick Clark Amerikalıların çoğunu JA'in parıltılar saçan dünyasıyla tanıştırdı.

Bununla birlikte, yalnızca grubu değil, genel olarak hippi akımını çevreleyen gerçek ilgi karşısında ABD yerleşik kurumsallığının muhafazakar aparatlarınca tezgahlanan entrikalarını ifşa etti. San Francisco, o zamanlar karşı kültür hareketi için merkez kanyondu. Radyo programcısı ve sunucusu Clark'ın gençlik kültürüyle kurduğu bağlantı tutucu Amerikalılar için ciddi bir endişe kaynağıydı. JA bu endişenin irkiltici öznelerinden biriydi.

Jefferson Airplane. Soldan: Jack Casady, Jorma Kaukonen, Marty Balin (pencereden bakan), Spencer Dryden, Paul Kantner, Grace Slick (öndeki kadın)

Biyografi

JA, 1960'ların San Francisco psychedelic rock gruplarının ABD’de ilk tanınanıydı. Grateful Dead elbette daha uzun ömürlü ve popüler olduğunu kanıtlasa da Jefferson Airplane, Jorma Kaukonen'in asit rock gitar çalması ve Grace Slick ile Marty Balin'in yükselen ikiz vokalleriyle 60'larda San Francisco soundunu belirledi.Beklenmedik biçimde hit single'lar üretti ve ulusal dergilerin kapağında çıktı. Uyuşturucu kullanan hippi ahlakını ve zamanlarının solcu savaş karşıtı siyasi hareketinin simgesi oldular. Simbiyotik etkileşimleri o düşsel zamanları yansıtıyordu; JA, liderlerin ortaya çıktığı ve bazen de geri çekildiği değişen ittifaklara sahip bir kollektif gibiydi.

JA, 1965 ile 1972 arasında çok üretkendi. Düzenli olarak turnelere çıktılar ve 60'ların en büyük rock festivallerinde - Monterey, Woodstock, hatta Altamont - çalan tek grup oldular.

JA için ilk fikir, 1962'de Challenge Records için başarısız bir kayıt yapan ve 1963'te Town Criers adlı bir folk grubunun üyesi olan; San Francisco'da büyümüş bir şarkıcı 23 yaşındaki Marty Balin'den geldi. Beatles liderliğindeki 1964 İngiliz İstilası ile Balin1965'in başlarında folk ile rock'ın kaynaştığını gördü ve hibrit tarzda çalmak için bir grup oluşturmaya karar verdi. İlk işe aldığı ritim gitaristi ve şarkıcı Paul Kantner'dı. O da baş gitarist - şarkıcı Jorma Kaukonen'i tavsiye etti. Keskin bir tenora sahip olan Balin, grup için tamamlayıcı, güçlü bir kadın sesi istedi ve bunu Signe Toly'de buldu. Altı kişilik grup, basçı Bob Harvey ve davulcu Jerry Peloquin ile tamamlandı. Alışılmadık adları, bir arkadaşı tarafından blues şarkıcısı Blind Lemon Jefferson'a atıfta bulunarak şaka yollu "Blind Thomas Jefferson Airplane" olarak adlandırılan Kaukonen tarafından önerildi.

JA, 13 Ağustos 1965'te Matrix'te ilk kez sahneye çıkar. Kulüpte istikrarlı bir performans sergiler. Basının ilgisini çeken JA, Sonny & Cher, We Five, Bob Dylan, the Byrds, the Beau Brummels ve the Turtles gibi folk-rock sanatçılarının listeleri işgal ettiği bir zamanda pla şirketlerin yoğun ilgisini çeker. 

Grubun ileride efsane solisti konumuna gelecek olan Grace Slick ise, JA’e Ekim 1966'nın ortalarında dahil olur ve ayın sonunda onlarla birlikte stüdyoda kayıtlara katılır. Great Society repertuarından iki şarkısını getirmiştir: Great Society'nin gitaristi Darby Slick'in yazdığı rock melodisi "Somebody to Love" ve kendi bestesi "White Rabbit". Psychedelic ilaçların etkisini tartışmak için Alice Harikalar Diyarında'nın görüntülerini kullanan bir bolero temposuna ayarlanır. Her iki şarkı da JA'in ikinci albümü Surrealistic Cushion için kaydedilir.

 Surrealistic Pillow önemli bir çıkışla Temmuz ayında JA'in ilk altın plak ödülü alan LP olur.

JA'in doğası, daha sonra ticari çekiciliğini kısıtlar. Özellikle AM Top 40 radyosu, uyuşturucu referansları nedeniyle geniş çapta alay edilen bir şarkıyla hit yapan bu gruba karşı aşırı temkinli davranır ve JA, daha fazla ilk ona girecek hit yapmak için ihtiyaç duyacakları türden yaygın radyo desteğinden bir daha asla yararlanamaz. Kantner'ın grubun Ağustos'ta çıkan yeni single'ı "The Ballad of You and Me and Pooneil’ de", Slick ve Balin’i baş solist olarak tanıtır. Şarkı 42 numaraya ulaşır. 

1971 ağustos ayında altıncı JA stüdyo albümü Bark'ın piyasaya sürülür. Albüm, altın plak kazanır. Grup politik söylemini, Vietnam karşıtlığını ve sanatsal başarılarını çizgisinden taviz vermeden sürdürmeye devam eder.

1972 yazında yedinci stüdyo albümü Long John Silver kaydedilir. Albüm, ilk 20'ye ulaşır ve altı ay içinde altın madalya kazanır.

JA’nin heyecan verici serencamı 22 Eylül 1972'de San Francisco'da sona erer.

İlerleyen yıllarda Slick sessiz sedasız köşesine çekilir. Kaukonen ve Casady , Hot Tuna olarak performans göstermeye devam eder. Kantner, Jefferson Starship grubuyla çalışmalarını sürdürür.

2016'da Kantner orijinal Airplane şarkıcısı Signe Anderson ile aynı gün ve aynı yaşta 74 yaşında San Francisco'da; Beaverton, Oregon'daki evinde; 2018'de Marty Balin de ,76 yaşında Florida'da ölürler. Böylece parlak bir Hippi sayfası ebediyen kapanmış olur.

Kaynakça:

Music brainz

rockfans.net

Musictheory.net

Radioooo.com

Mojo4music

Rolling Stone

Farout magazine

Jeffersenairplane.com

allmusic.com