Murat Batı

18 Mart 2024

Şimşek’in KDV planı

.

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek geçen gün BloombergHT-Habertürk’te, Pazar günü de Kanal 7’de röportaj verdi. Cumhurbaşkanı yardımcısı Cevdet Yılmaz da 9 Mart Cumartesi gecesi Habertürk TV’de benzer şeyleri söyledi.

Bu röportajların hepsinde hem Şimşek hem de Yılmaz KDV genel oranının değişmeyeceğini özellikle vurguladı. İlk başta kulağa çok hoş gelen bu cümleyi doğru anlamak gerekiyor.

Çünkü KDV açısından genel oran yüzde 20’dir. KDV açısından ayrıca iki ayrı oranın (yüzde 1 ve yüzde 10) uygulandığı iki ayrı liste daha bulunmaktadır: (I) ve (II) sayılı liste. 

(I) sayılı listede genel olarak bazı gıda ürünleri bulunmakta ve bu listede olan ürünler için KDV oranı yüzde 1 uygulanmaktadır.  

Diğeri (II) sayılı listedir ve (II) sayılı listede konaklama, eğitim gibi ürünler bulunmadır. Bu listede olan ürünler için KDV oranı yüzde 10 uygulanmaktadır. 

(I) ve (II) sayılı listede olmayan ürünler için ise genel oran olan yüzde 20 uygulanmaktadır. Örneğin; otomobiller ne (I) ne de (II) sayılı listede yer aldığından otomobil teslimlerinde genel oran yani yüzde 20 uygulanmaktadır. 

Şimşek ve Yılmaz, genel oranı değiştirmeyeceğini söyledi ancak (I) ile (II) sayılı listede sayılan ürünler bu listeden çıkarılırsa bu ürünlerin KDV oranı direkt yüzde 20’ye yükselecektir. Örneğin; konaklama hizmetleri (II) sayılı listede bulunmakta ve bu konaklama hizmetinden (otel) yüzde 10 KDV hesaplanmaktadır. Şayet konaklama hizmeti (II) sayılı listeden çıkarılırsa konaklama hizmetinde KDV yüzde 20’ye yükselmiş olacaktır. 

Ya da şeker, (I) sayılı listede bulunmakta ve şekerden yüzde 1 KDV alınmaktadır. Şayet şeker (I) sayılı listeden çıkarılırsa şekerden alınan KDV de yüzde 20’ye yükselmiş olacaktır. Yani KDV (%1) dahil kilogram fiyatı 100 TL olan şeker (I) sayılı listeden çıkarılırsa yeni KDV (%20) oranı dahil fiyatı 118,81 TL olacaktır.

Özetle; Şimşek, genel oranı değiştirmeyecek ama KDV listelerini daraltır yani bu ürünleri listeden çıkarırsa bu ürünlerin oranı da yükselmiş olacaktır. 

Benzer durum 7 Temmuz 2023 günü 7346 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yapılmıştı. Sabun şampuan, deterjan, dezenfektanlar, ıslak mendil (sabun, deterjan veya solüsyon emdirilmiş olsun olmasın), tuvalet kâğıdı, kâğıt havlu, kâğıt mendil ve peçete de (II) sayılı listedeydi, (II) sayılı listeden çıkarıldı ve KDV oranı da yüzde 20’ye yükselmişti. Tarih tekerrür eder mi? Bekleyip göreceğiz.

KDV oranı yüzde 1 olan (I sayılı listedeki) ürünler 

Yumurta, çay, kahve, baharat, kuruyemiş, şeker, tuz, su, soda, süt, mineral sular, musluktan akan su, et, balık, krema, tereyağı, peynir, makarna, ekmek, pasta, kek, bisküvi, çikolata, baklava, kadayıf, kurabiye, turşu ve konserveler, reçeller, jöleler, soslar, çorbalar, et suları, dondurma, sosis, sebze ve meyveler, bunların tohum, çekirdek ve sporları, nane, şeker kamışı, pamuk tohumu ve çiğiti, yağlı tohum ve meyvelerin un ve kaba unları, kümes hayvanları, buğday, bulgur, arpa, mısır, yulaf, çavdar, darı, çeltik, pirinç, soya, kuru fasulye, kuru barbunya, kuru bakla, nohut, mercimek, patates, kuru soğan, sarımsak, zeytin, zeytinyağı, küçük ve büyükbaş hayvanlar (arılar dahil), meyan kökü, meyan balı, meyan hülasası, çöven, sumak yaprağı, defne yaprağı, ıhlamur, kekik, adaçayı, mahlep, kimyon, susam, anason, haşhaş tohumu, rezene tohumu, süpürge teli ve tohumu ile bunlardan mamul süpürgeler, kapari (kebere), harnup (keçiboynuzu), harnup çekirdeği, zerdali çekirdeği, kayısı çekirdeği, kişniş, acıbadem, kuzu göbeği mantar, şeker pancarı, cenaze hizmetleri, gazete ve dergiler, tohumluk ve fidanlar vs.

KDV oranı yüzde 10 olan (II sayılı listedeki) mal ve hizmetler 

Lokanta, restoran, kafeterya, pastane, çay bahçesi, kebapçı ve benzeri yerlerde sunulan hizmetler, atık su, elektrik, otel (konaklama) hizmetleri, pamuklu, yünlü, ipekli, sentetik, suni veya bunların karışımlarından örme dahil her nevi mensucat (pamuk, keten, ipek, sentetik, suni, kauçuk iplik, lif ve benzerleriyle, hayvan kıllarıyla, dokumaya elverişli maddelerle veya bunların karışımları ile birlikte; el tezgahlarında veya diğer şekillerde dokunsun dokunmasın, ağartılmış, boyanmış, baskılı vb. şekillerde olsun olmasın), emdirilmiş, sıvanmış, kaplanmış veya lamine edilmiş dokumaya elverişli mensucat, dokunmamış mensucat, vatka, keçe ile her nevi dantela, kordela, kordon ve işlemeler, iç ve dış giyim eşyası (şapka, kravat, kaşkol, şal, eşarp, kemer, çorap, eldiven vb. dahil), omuz vatkası, astar, apolet, ilikleme tertibatı, cep, kol, yaka, rozet ve fırfır ile bunların benzerleri, havlu, bornoz, perde (montaj ve hareket ettirici mekanizması kısmen alüminyum, plastik ve benzeri malzeme içerenler dahil), çarşaf, yastık, yorgan, battaniye, uyku tulumu, her türlü kılıf ve örtüler ile bunların benzeri ev tekstil ürünleri (taşıtlarda kullanılanlar dahil) (yataklar hariç) ile kıymetli taş ve madenler hariç her nevi maddeden mamul fermuar, çıtçıt, düğme, kopça, boncuk ve benzerleri, işlenmiş post, deri ve köseleler ile bunların taklitleri ve bunlardan mamul giyim eşyası (şapka, kemer, kravat, eldiven ve benzerleri dahil), ayakkabı, terlik, çizme ve benzerleri, çanta, bavul, valiz ve benzerleri, halı, kilim, diş fırçası, diş macunu, sinema, tiyatro, opera, operet, bale, müze giriş ücretleri, üniversite ve yüksekokullar ile 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu, 2828 sayılı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanunu ve 573 sayılı Özel Eğitim Hakkında Kanun Hükmünde Kararname kapsamında verilen eğitim ve öğretim hizmetleri, "Okul Servis Araçları Hizmet Yönetmeliği" kapsamında verilen öğrenci taşıma servis hizmetleri ile "Özel Öğrenci Yurtları Yönetmeliği" hükümlerine tabi yurtlarda verilen hizmetler,  insan gıdası olarak kullanılan mamalar, kadın pedi, bebek bezi, yaşlı, sakat ve düşkünler için bakım ve huzurevleri ile yetimhanelerde verilen hizmetler, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu ve 1136 sayılı Avukatlık Kanununda yer alan adli yardım ve adli müzaharet hükümleri kapsamında verilen avukatlık hizmetleri ile aile mahkemeleri, tüketici mahkemeleri ve çocuk mahkemelerinin görev alanına giren davalar ve işler, vesayet davaları ve işleri; bu davalara bağlı kanun yolları; iş uyuşmazlıklarında dava şartı olarak arabuluculuk ile bunlara bağlı ilamlı icra takipleri kapsamında verilen avukatlık hizmetleri vs. 

Ve hayati soru: Hangi ürünler bu listeden çıkarılacak? 

Bu sorunun cevabı elbette bizde değil ama tahminlerimi sizinle paylaşayım. 

(I) sayılı listede bulunan ürünler temel gıda maddeleri olması nedeniyle bu listedeki ürünlere çok dokunulacağına ihtimal vermiyorum ama obeziteyle mücadele adına şeker, makarna, pasta, kek, bisküvi, çikolata, baklava, kadayıf, kurabiye, konserveler, reçeller, dondurma, sosis, şeker kamışı gibi ürünler (I) sayılı listeden çıkarılıp yüzde 20 genel orana tabi tutulabilir. 

(II) sayılı listede olan ürünlerin listeden çıkarılma ihtimali daha yüksek. Özellikle elektrik, restoran, lokanta, kafe, otel, tekstil, listeye tabi avukatlık hizmetleri gibi mal ve hizmetlerin liste dışına çıkartılarak yüzde 20 genel orana tabi olma ihtimali olduğunu düşünüyorum. 

Murat Batı kimdir? 

Prof. Dr. Murat Batı, 14 Aralık 1974 tarihinde Diyarbakır'da doğdu. İlk, orta ve lise eğitimini Diyarbakır'da tamamladı. Lisansını Ankara Gazi Üniversitesi'nden, yüksek lisansını Hacettepe Üniversitesi'nden, doktora derecesini "Türev Araçların Vergilendirilmesi" teziyle 2012 yılında İstanbul Üniversitesinden aldı.

Mali hukuk alanında 2016 yılında doçent, 2022 yılında profesör kadrosuna (Ondokuz Mayıs Üniversitesi Hukuk Fakültesi) atandı. 

Çok sayıda üniversite, banka, belediye ve profesyonel şirkete, özellikle vergi hukuku alanında eğitimler verdi; hukuk ofisleri ile YMM ofislerine danışmanlık yaptı.

"Vergi Hukuku (Genel Hükümler)", "Muhasebe Hileleri ve Vergiden Kaçınmanın Türk Vergi Mevzuatındaki Yasallığı", "Türk Vergi Sistemi" kitapları yayımlandı; 60'tan fazla ulusal ve uluslararası akademik yayında makale ve kitap bölümü yazdı.

Kısa bir süre Cumhuriyet, Dünya ve BirGün gazetelerinde konuk yazarlık yaptı. Eylül 2020'den itibaren T24'te yazmaya başlayan Murat Batı, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mali Hukuk Ana Bilim Dalı Başkanlığı görevini halen sürdürmektedir.