Metin Münir

28 Ağustos 2018

“Ne istiyor olabilir ölüler bizden?”

Güngör, Türkiye'de çok az yorumcuda bulunan bir niteliğe, saygınlığa, sahip biriydi

Kısa bir süre önce hayata veda eden ekonomist ve yorumcu Güngör Uras ile üniversiteden sınıf arkadaşım olan eşi Nuran’la uzun, sanki de hiç bitmeyecek gibi bir dostluğumuz vardı.

Son zamanlarda ben Kıbrıs’ta, o İstanbul’da yaşadığı için Güngör ile ara sıra e-mailleşir veya telefonda konuşurduk.

Bir ay kadar önce, epey zamandan beri  temasta olmadığımız aklıma geldi.

Birkaç gün bu düşünce beni dürtüp durdu. Nihayetinde onu aradım, ama telefonu cevap vermedi. Az sonra eşi beni aradı. Güngör hastanede yatıyordu ve kalkma ümidi yoktu. Ama yazmaya devam ediyordu.

Güngör hastanede yatıyordu ve kalkma ümidi yoktu. Ama yazmaya devam ediyordu

Birkaç gün geçince yeniden aradığımda Nuran telefonu Güngör’e verdi ve... Ve kısacık bir süre, ölmekte olan biri ile hayatta kalmakta olan biri ne konuşabiliyorsa onu konuştuk.

Güngör, Türkiye’de çok az yorumcuda bulunan bir niteliğe, saygınlığa, sahip biriydi. Mutlu bir aile hayatı oldu. Dolu bir yaşam sürdü.

Ardından birçok yazı yazıldı.

Ben de ona (ve geride bıraktıklarına) bir şiir çevirdim (umarım çevirinin acemiliğini affeder).

Şiiri İngiliz şair James Fenton ölen bir arkadaşı için yazmıştı.

NYRB, New York Kitap Eleştirisi Dergisi’nin 16 Aralık 1993 tarihli sayısında yayımlandı.*

Ne istiyor olabilir ölüler bizden,
Mağaralarından bakarken?
Ebediyen feryat etmemizi mi?
Deliler gibi bağırıp  çağırmamızı,
bağrımızı deşmemizi
ya da bir eski çağ imparatorunun kölesi gibi boğdurulmamızı mı?

İmparator değildi hiçbir ölü arkadaşım
Ve böyle aşırı arzulara sahip.
Ne de kinci,
Bütün arkadaşlarının böyle eriyip gitmesini,
Üzüntü içinde, yaralı ve yıkık
Eriyip gitmesini isteyecek kadar.

Sanırım ölüler
Yitirdikleri için ağlamamızı ister.
Sanırım, onları, durduklarında
Bizim devam edecek kadar şanslı olmamızdır en çok etkileyen.
Ama zaman onları daha cömert yapacaktır
Ve daha az kendileriyle meşgul,,;
Ve zaman onları daha cömert yapacaktır
Yaşarken oldukları gibi.
Ve ne isteyebilirler bizden
Hafızamızda saygın bir yerden başka,
Sevdikleri bir oda, onlara ait bir koltuk,
Ayrıcalık ve ün?

Ve bu şekilde belki ölüler yası bırakırlar
Ve belki karşılıklı hesaplarımızı kapatırız
Ve belki bir pakt oluşur
Ölü arkadaşlar ve yaşayan arkadaşlar arasında.
Ölü arkadaşlarımızın bizden istediği
Böyle yaşayan arkadaşlar olur.


*İngilizcesi buradan okunabilir