Metin Duyar

01 Haziran 2011

Açıkta rekor seviyeden gerileme

Mart ayında endişelerin artmasına neden olan dış ticaret rakamları, Nisan


Mart ayında endişelerin artmasına neden olan dış ticaret rakamları, nisan ayında tahminlerden daha az endişe verici bir tablo yansıtıyor.
Mart ayında 9,8 milyar dolarlık rekor seviyeye tırmanan aylık dış ticaret açığı, nisan’da 9,05 milyar dolara geriledi. Piyasa beklentileri açığın 10 milyar dolara yaklaşması yönündeyken, biz  9,1 milyar dolara bir yavaşlama tahmin ediyorduk. 
İhracatta nisan’da yıllık artış % 26,5’e yükselirken (yılbaşından beri % 20 civarındaydı), ithalatta artış % 40,2’ye geriledi (yılbaşından beri % 44-48 aralığındaydı).
Ancak, ihracatın katkısında sınırlı artışa ek olarak, ithalattaki yavaşlamanın da ılımlı bir şekilde gerçekleştiği göz ardı edilmemeli. Hatta, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış verilere baktığımızda, ithalattaki artışın devam ettiğini; dış açıkta ise sınırlı bir küçülme olduğunu görüyoruz.
Ekonomik aktivitedeki yavaşlamanın ortaya çıkmaya başladığı Mayıs ayında, dış açık verilerinin yavaşlamanın devam ettiğine işaret edip etmeyeceği oldukça önemli olacak. 
Her ne kadar son dönemde Euro’nun Dolar karşısındaki değer kaybı ihracat verilerine olumsuz yansıyacak olsa da, dış denge tarafında olumlu etkisinin daha fazla olacak gözüküyor. 
AB bölgesinden yapılan ithalat, bölgeye yapılan ihracatın üzerinde.
Dolar cinsi ifade edilen dış ticaret rakamlarında, Euro’nun değer kaybının ithalatta yaratacağı azalış, ihracatta neden olacağı kaybın üzerinde olacağından dış dengeyi sınırlı da olsa aşağı çekici nitelikte olacaktır.  
Dış dengenin temel dinamiklerine geri dönersek, petrolün ithalat üzerindeki yükü devam etmesine karşın, son iki aydır yıllık artış hızının yavaşladığı görülüyor. 
Petrol fiyatlarının 100 dolar civarında istikrar kazanma çabasının uzun soluklu olması halinde ise, iç talepteki yavaşlama belirtilerine ek olarak, dış dengeye olumlu yansıması beklenebilir. 
Ancak, cari açıktaki 12 aylık rakamlarda görülen kötüleşme, baz etkisinden dolayı yılın ikinci yarısına kadar devam edecek. Nitekim, Merkez Bankası da, iyileşme için yılın son çeyreğine işaret ediyor. 
Bu dönemde düzeltilmiş verilerin yansıttığı tablo daha kritik olacak gözüküyor.