Kritik ekonomik verinin bulunmadığı geçen haftanın son gününde, ABD’den bir gün önce gelen zayıf istihdam ve ekonomik aktivite endeksi ile artan büyüme endişelerinin devam ettiği çok açık aslında. Her ne kadar düşük bir olasılık olarak görsek de, “çift dip” senaryoları da gündemden düşmüş değil.
Bu hafta piyasalardaki ortak algı ABD’de ekonomisindeki toparlanmanın zayıfladığı yönünde. Algıda etkin olan unsur, işsizlik oranının yükselmiş olması. Uluslararası piyasalarda ise başta ABD ekonomisi olmak üzere beklentilerin altında kalan makroekonomik veriler yatırımcıların karar vermesini zorlaştırıyor. Aslında piyasalar daha ayrıntılı verilere ihtiyaç hissediyor ve uluslararası piyasalar, bu hafta açıklanacak birçok veriye odaklanmış durumda.
ABD’de Perşembe günü açıklanacak olan haftalık işsizlik maaşı başvuruları ve beklenen emlak, dayanıklı tüketim malları ve revize edilmiş ikinci çeyrek GSYİH verileri de ekonominin ne kadar yavaşladığı konusunda önemli verileri içeriyor.
Kansas City FED’in (ABD Merkez Bankası) bu cuma Jackson Hole’da gerçekleşecek yıllık toplantısı var. FED Başkanı Ben Bernanke'nin konuşma yapacağı toplantı haliyle büyük önem taşıyor. Çünkü ağustos ayının son çeyreğinde ABD’de işsizlik oranı yüksek ve ekonomisindeki toparlanma zayıf gözüküyor.
FED Başkanı Bernanke, temmuz ayında yaptığı konuşmada; ülke ekonomisindeki toparlanma bozulursa para politikasını daha fazla gevşetmeye hazır olduklarını söylemiş ve ABD ekonomisinin görünümünün ''fevkalade belirsiz'' olduğunu belirtmişti. Bernanke ayrıca; ekonominin ''çift dipli'' resesyona girme riski olmadığını ancak toparlanmanın kırılgan olduğunu söylemişti.
Konuşmasının devamında ''Toparlanma sendeler gibi görünürse, en azından seçeneklerimizi gözden geçirmeliyiz'' demiş ve şimdilik yeni önlem planlamadıklarını, çünkü ekonominin halen büyüdüğünü ifade etmişti. FED başkanının temmuz konuşması, özet olarak ABD ekonomisindeki toparlanmanın yavaşladığı yönündeydi. Şimdi ağustos ayının son çeyreğindeyiz ve konuşmada belirttiği unsurlarda gözle görülür bir düzelme gözükmüyor.
Ayrıca, yaklaşık iki hafta önce FED Para Kurulu FOMC, gevşek para politikası ve mali teşvik programlarından çıkma planlarından vazgeçti ve ekonomideki iyileşmeyi desteklemek için tahvil alımlarına devam edeceklerini duyurdu. Bernanke de, FOMC kararı sonrası yaptığı açıklamada, “FED faizi daha uzun bir süre daha olağandışı düşük seviyelerde kalmaya devam edecek” diyerek ekonomide taşların yerine oturmadığının sinyalini zaten vermişti.
FED ayrıca “Ekonomideki iyileşme hızı, orta vade de beklentilerimizden daha durgun olacak gibi görünüyor” açıklamasını da yapmıştı. Bernanke'nin cuma günü yapacağı konuşmada hem ekonominin görünümü ile ilgili yorumda bulunması hem de para politikasının dizginlerini ne kadar gevşeteceğinin sinyallerini vermesi dikkatle izlenecek mutlaka. Konuşmanın ardından uluslararası piyasaların yönü de bir nebze netleşecektir.
AB ekonomisi ne durumda?
AB bölgesinden iki ana ekonominin hafta başında gelen karışık sinyalleri büyüme endişelerinin artabileceği yönünde. Önce Fransa’dan sonra da Almanya’dan gelen satın alma müdürleri endeksleri, imalat ve hizmetler tarafında farklı görüntülere işaret etti. Fransa’da hizmetler endeksi beklentilerin altında kalırken, Almanya’da imalat endeksinin zayıflama belirtileri gösterdi. Ayrıca, Almanya’da yeni sipariş ve faaliyet alt endeksi gibi gelecek dönem beklentilerini yansıtan sonuçlarda da düşüşler yaşandı. Dün akşam açıklanan tüketici güven endeksinin de olumsuz yönde çıkması durumunda, ABD ekonomisinden üçüncü çeyrek itibariyle alınan yavaşlama sinyalleri mutlaka AB bölgesine de sirayet edecektir.