Hasan Cemal

24 Kasım 2017

Türkiye Batı'dan uzaklaşıyor, hızla totaliterliğe kayıyor, ekonomi patlayabilir

Rahmi M. Koç Bilim Madalyası'nı alan Prof. Acemoğlu'dan uyarılar...

İktisat Profesörü Daron Acemoğlu.
Amerika'da kısa adı MIT olan Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nde yıllardır ders veriyor.
"Dünya'da en çok alıntı yapılan ilk 10 iktisatçı" arasında yer alıyor.
Ve adı sık sık Nobel'e yürüyen iktisatçı olarak geçiyor.
Prof. Daron Acemoğlu geçen gün Koç Üniversitesi'nde yapılan bir törenle Rahmi M. Koç Bilim Madalyası'nı aldı.
Ödül töreninden önce Cumhuriyet'ten Özlem Yüzak'ın sorularını yanıtladı
Açıklamaları, satır başlarıyla şöyle:

Türkiye hızla totaliterliğe gidiyor. 
Medyanın durumu ortada.

Medyanın görevini yapması için
iki durumun varlığı gerekli:
Fiili özgürlük ve korkunun
olmaması.

Türkiye’de ne yazık ki ikisi de
vahim. Bu durumun özellikle
15 Temmuz darbe girişimi sonrası
giderek vahimleştiğini kaygı ile
izliyorum.         


Ekonomide de durum iyi değil.
Türkiye’de son 10 yılda olan   
büyüme, varolan sistemin bir
sonucu.
             

Kredi ile, hükümetin
harcamaları ile gelen bir
büyüme, sağlıklı değil.     
Üstelik dengesizlikleri artıran bir
sistem.
Oysa, Türkiye genç ve dinamik
nüfusu ile üretkenliği hızla
artırması lazım.
Önümüzdeki aylarda ekonomik 
bir patlama yaşanmasından
korkuyorum doğrusu... 

Türkiye Batı’dan uzaklaşıyor!           
Bu son derece net görünüyor.
Batı’dan sırt çevirmemek iki   
açıdan önemli.
Birincisi: 
İçinde bulunduğumuz çağın
gerçekleri teknolojik olarak
sürekli bir yenilenme yaratılması
üzerine. Bu ise Batı kaynaklı, arge
ve teknoloji buradan doğuyor. 
İkincisi:

Türkiye’nin kurumsal gelişmesi
için de Batı ile yakın olması
gerekiyor.

Türkiye için tek yol demokrasi.
Ve demokrasinin de, Trump’a
rağmen, en büyük destekçisi
hâlâ Batı.
Bu yüzden Doğu’ya yönelmek
doğru değil.
Batı’ya sırtını dönüp Suudi
Arabistan ya da Rusya ile
yakınlaşmak demokrasiyi
güçlendirmez. 

Sivil toplum güçlenmezse
her şey daha kötüye gider. Bunu da unutmayalım.

Bugün ABD, tarihinin en büyük
krizini yaşıyor Trump 

yönetimiyle birlikte.
Durum, son 60 senedir hiç
olmadığı kadar vahim.
Ama medya, Washington Post,   
New York Times gibi gazeteler
Trump’ı teşhir ederek kötü
politikalarını eleştiren yazılarını
sürdürüyorlar.
Ve ABD’de yargı sistemi hâlâ
çok bağımsız.. 

Bugün çok korkutucu bir
dünyada yaşıyoruz.
Bazı şirketler çok zenginleştiler    
ama çoğu bu gelişmenin dışında
kaldı.
İnsanlar işlerinin yürümediğini,
gelişmediğini gördüler. Büyük
kayıplar yaşadılar, işsiz
kaldılar.
Büyük bir mutsuzluk, tatminsizlik
ortaya çıktı.
Ve bu tatminsizlik de popülist,
milliyetçi, sistemi dışarıdan
desteklediğini savunup aslında

hiçbir çözüm getirmeyen
demagoglar için büyük bir 
fırsat yarattı.

Birçok ülkede demokrasiden     
çok ciddi geri adımlar atılıyor.
Terörizm artıyor.
Kitlesel göçler yaşanıyor.
Tüm bunlar dinamikleri de
değiştiriyor. Her ülke bir arayış
içinde.

Sivil toplum güçlenmezse
her şey daha kötüye gider.

Bunu da unutmayalım.

Prof. Daron Acemoğlu'nu Rahmi M. Koç Bilim Madalyası'ndan dolayı kutlarken, bu son derece isabetli sözlerinin altını da kalın olarak çiziyorum.