Günlerden bir gün, Nijeryalı yazar Chimamanda Ngozi Adichie’nin* yakın arkadaşının bebeği olur ve kendisinden tavsiye ister: Çocuğumu nasıl feminist olarak yetiştirebilirim?
Bunun üzerine Adichie arkadaşına bir mektup yazar. Sonra o mektup kitap olur.
Dear Ijeawele, or a Feminist Manifesto in Fifteen Suggestions adlı bu kitap toplumsal cinsiyet rolleri konusunda bize yol gösteriyor. Maddelerden ilk ikisi şöyle:
1- Kendini sadece anne olarak tanımlama. Amerikalı öncü gazeteci Marlene Sanders**, savaş sırasında Vietnam’dan bildiren ilk kadın gazeteciydi (ve bir oğlu vardı). Onun tavsiyesi şu: Çalıştığınız için asla özür dilemeyin. Sevdiğiniz işi yapıyorsunuz. Sevdiği işi yapan bir anneyi izlemek bir çocuk için inanılmaz bir hediyedir.
Aslında işini sevmesen de olur. İşinin sana sağladıklarını sevebilirsin. Özgüven ve kendi gelirini kazanmanın verdiği tatmin de olabilir bu.
Kardeşin ‘geleneksel anne’ olman konusunda seni uyarırsa buna şaşırmam. İnsanlar ‘geleneği’ bazı şeyleri meşrulaştırmak için kullanıyor. Lütfen, annelik ve iş hayatında olmanın birbirini dışlayan şeyler olduğunu düşünmekten vazgeç.
Anneliğin bu ilk günlerinde yardım istemekten çekinme. Süper-kadın diye bir şey yok. Ebeveyn olmak pratik yapmakla ve sevgiyle ilgilidir.
Kendine başarısız olmak için izin ver. Yeni bir anne her şeyi bilemez. İnternetten bak, kitaplar oku, tecrübeli ebeveynlere sor. Bunların ötesinde bir husus var. O da bütünlüklü bir insan olman. İhtiyaçlarını ihmal etmemen. Kendine zaman ayırman.
Her şeyi tek başına halletmek zorunda değilsin.
2- Birlikte yapın. Kocanın, bebeğinizi senin kadar iyi yıkayamayacağını düşünebilirsin. En kötü ne olabilir? Ellerinde can vermez herhalde. Bu tecrübe hem bebek hem de kocan için iyi. Mükemmelliyetçiliği kenara koy. Tamamen %50’şer hesap yapmaktan bahsetmiyorum. İş yükünü paylaşmanız konusunda için rahatsa bu yeterlidir.
Kocam bana ‘yardım ediyor’ cümlesini reddet. Yardım diye bir şey yok. Eşitlik var. Kaçımızın babası bu sürece etkin katıldı? Katılsaydı dünya daha farklı bir yer olmaz mıydı?
Bakım sürecini seninle birlikte yaptı diye kocan övgü, ödül vb. hak etmiyor. Bu çocuğu dünyaya getirmek ikinizin seçimiydi. Şu an işleri birlikte yapmak ya da yapmamak bir seçim olamaz.
Arkadaşım Nwabu dedi ki karısı çocuklar küçükken gitmiş, o da ‘Bay Anne’ olmuş. Bunu söylerken çocukların günlük bakımını karşılamaktan bahsediyordu. Oysa o sadece babaydı. ‘Bay Anne’ falan değildi.
*