H. Bader Arslan

13 Şubat 2009

Döviz Piyasasında Durum

Paramızı nasıl değerlendirebiliriz? Bunun cevabını verin” diyenler için birkaç şey söylemek istiyorum.

Son iki yıldır okuduğunuz her ekonomi yazısından, dinlediğiniz her ekonomi yorumundan biri, başta ABD olmak üzere uluslar arası piyasalarla ilgili. 2 Şubat’tan beri yazıyorum. Benim de yazılarımın tümü bu kapsamda. İnanın sadece bizde değil, tüm dünyada durum böyle. Size bunun nedenlerinden bahsetmeyeceğim. Zaten bu konuda yeteri kadar yazıldı. Bugün, ‘Bunlar bizi fazla ilgilendirmiyor. Paramızı nasıl değerlendirebiliriz? Bunun cevabını verin” diyenler için birkaç şey söylemek istiyorum.
Kimse size en fazla kazancı elde edeceğiniz, kesin bir yatırım önerisi veremez. Piyasalar bunu imkansız kılıyor. Sadece kriz döneminde değil, normal piyasa şartlarında da bu geçerli. O nedenle başkasının ipiyle kuyuya inmemekte fayda var. Fakat şu söylenebilir: ‘Bakın, piyasalarda durum bu. Beklentiler ise şu yönde. Daha önceki krizlerde, piyasa şartlarında gelişmeler böyle olmuş. Bu yüzden, şunlara dikkat etmelisiniz…’

İşte ben de size, döviz piyasası için, bu türden bir durum tespiti yapmak istiyorum.

Piyasalarda dalgalanma devam ederken döviz cinsinden borçlanmak çok riskli. Görünüm netleşene kadar uzak kalmakta fayda var. Ancak, borçlanmak zorundaysanız şuna dikkat etmelisiniz: Japon yeni son 14 yılın en düşük düzeyinde. En son 1995’in başında dolar/yen paritesi 80’in bir miktar altına inmiş. Bu, şu anlama geliyor. Bugünlerde 90 düzeyinde olan dolar/yen paritesi düşmeye devam ederse (yen değer kazanırsa), 80 önemli bir destek noktası. Ekonomik canlanmanın başlaması ile birlikte, yenin değer kaybetmesi bekleniyor. Dolayısıyla Japon yeni, döviz cinsinden kredi almak isteyenler için uygun bir seçim olabilir.
Gelelim diğer tarafa. Döviz almak istiyorsunuz, fakat ne alacağınıza karar veremiyorsunuz. Euro sekiz ay önce dolardan %60 daha değerli bir paraydı. Bugünlerde ise yaklaşık %27 daha değerli bir para. Yani, dolar değer kazandı. Krizin sona ermesiyle birlikte euronun yeniden değer kazanması bekleniyor. Yıl sonu euro/dolar beklentileri 1.45-1.55 aralığında değişiyor. Dolayısıyla yatırım fikirlerinizde döviz almak varsa, dünya ekonomisinde canlanmanın başlaması durumunda, bu üç para biriminde tercih sıralamanız Euro, dolar ve yen şeklinde olabilir.
Dolar/TL kuru için en yüksek olasılıklı hareket aralığı 1.45-1.74. Piyasalardaki durum daha da kötüleşmezse, hareket bu iki fiyat arasında gerçekleşecektir. Dolar kuru 1.69’un üzerine çıkarsa, 1.74’e kadar yükselebilir. Bu düzeyin geçilmesi durumunda ise 2’nin üzerine çıkması mümkün. Euro/TL kuru için en yüksek olasılıklı hareket aralığı 2.05-2.35. Türkiye kendi krizine girerse ya da dünya ekonomisinde toparlanma başlar ve Türkiye buna uyum sağlayamazsa euro kuru 2.35’in üzerine çıkabilir.