Avrupa Krizi Etkisi
Mayıs ayında toplam ihracatta görülen yüzde 34.5 oranındaki artışa rağmen, AB ülkelerine ihracatta artış yüzde 20 oldu. Geçen yıl Mayıs ayında AB’nin ihracatımızdaki payı yüzde 47,2 iken oran bu yıl %42,1’e geriledi. Almanya uzun zamandan beri Türkiye’nin en fazla ihracat yaptığı ülke. Ancak Avrupa Borç Krizi ve eurodaki değer kaybının etkisiyle bu ülkeye yapılan ihracat geçen yılın sadece yüzde 10.7 üzerinde gerçekleşti.
AB’ye ihracat artışı yüzde 20’de kalırken, diğer Avrupa ülkelerine olan ihracatımız geçen yıla göre yüzde 139; Güney Amerika’ya yüzde 172; Kuzey Amerika’ya %47.3 arttı. Çin’ yapılan ihracattaki artış oranı ise yüzde 120.
Bunları yazarken aklıma ister istemez eksen kayması konusu geldi. Acaba Türkiye, Avrupa kriz içindeyken, bu konuda eleştiri almamak için diğer bölgelere ihracatını artırmamalı mıydı? Hayır; bu konuda ülke doğru yoldayız. Uzun süre önce yapmaya başlamış olmamız gereken şeyi son iki yıldır yapıyoruz.
Hep ihracattan bahsediyoruz ama, işin bir de ithalat boyutu var ki; bunun başrolde olduğu cari açık giderek büyüyor. İthalatımızda ilk beş ayda 14 milyar 408 milyon dolar artış oldu ve geçen yıl ilk 5 ayda 39 milyar dolar olan ithalat bu yıl 53.4 milyar dolara çıktı. Bu artışın neredeyse tamamı aramalı ithalatından kaynaklanıyor.
Size ilginç gelebilecek bir bilgi: petrol ve yağ ithalatımız geçen yılın ilk beş ayına göre 3.5 milyar dolar arttı. Peki Türkiye 2010’da bu kadar daha fazla mı petrol ve yağ tüketti? Hayır, fiyatlar geçen yıla göre yüzde 30’a yakın artmış olduğu için ithalat faturamız yükseldi. Demir-çelik ürünlerinde de aynı oranda olmasa da benzer durum söz konusu.
NOT: Piyasalarda son iki haftada yaşanan bozulmanın sonuna geliyor gibi görünüyoruz. Önümüzdeki günlerde yeni bir yukarı yönlü hareket gelebilir.