Büyük Jüpiter-Satürn Kavuşması, 21-23 Aralık tarihleri arasında gerçekleşti.
Güneş Sistemi'nin en büyük iki gezegen, 800 yıllık aradan sonra ilk kez birbirlerine bu kadar yakın konuma geldiler.
Gezegenlerin Güneş etrafında yollarının kesişmesi ve gezegen hizalanmaları doğal bir süreç, ancak insan aklı bu doğal olaylara anlam yüklemeden edememiş. Bazen iyilik, bazen de felaket habercisi olarak yorumlanmış.
Zaten bu gezegenler biz ölümlülerin yarattığı tanrılara adanmış evler değil midir?
Biliyorsunuz Satürn bir Roma tanrısı; Yunan mitolojisinde karşılığı ise Kronos.
Kronos, Gaia ve Uranüs'ün çocuğu; adını zaman anlamına gelen chronos sözcüğünden almaktadır. Kronos için zamanı yarattığı ve kontrol ettiği söylenir; kronoloji sözcüğü de buradan türemiş.
Kronos, bir kral tanrı ve mitolojiye göre güzel Venüs'ün babasıdır.
Venüs'ün doğuşu
Venüs, Roma mitolojisinde aşk ve güzellik tanrıçası; Yunan mitolojisinde karşılığı ise Afrodit.
Yunan mitolojisine göre, Kronos babası Uranüs'ü hadım eder ve kestiği organı denize atar. Bu olay sonucunda deniz döllenmiş olur ve Venüs denizin köpükleri arasından doğarak bir midye kabuğunda kıyıya sürüklenir.
Boticelli, ünlü "Venüs'ün Doğuşu" tablosunda bu konuyu işler.
Venüs'ün Doğuşu (The Birth Of Venus) Sandro Botticelli 1482-86
Botticelli'nin "Venüs'ün doğuşu" tablosunu Şair Angelo Poliziano'nun dizelerinden esinlenerek yaptığı belirtilir.
“Bir kız çıkıverdi ak köpüklerden/Önce kutsal Kythera'ya uğradı/Oradan denizin kuşattığı Kıbrıs'a gitti/Karaya çıktı güzel tanrıça/İnce topuklarının bastığı yerlerden/Yemyeşil otlar boy veriyordu./ Aphrodite dediler ona/Köpüklerden doğmuştu çünkü.”
Botticelli'nin bu eserinde, Venüs dalgalı bir denizde rüzgar tanrıları tarafında karaya doğru sürüklenirken bir midye kabuğu içinde ve ayaktadır. Ayrıca anatomik olarak Venüs'ün boynu çok uzun ve ayakta duruş pozisyonu ise dalgalı denizde sürüklenme hikayesine göre imkansız gibidir, ancak resim büyüleyici olarak kabul görür.
Venüs gezegeni
Güneş sisteminin en parlak ve en göz alıcı gezegeni güzelliği ve zerafeti nedeniyle tanrıça Venüs'e adanmış.
Venüs, Güneş sisteminde güneşe yakınlığına göre 2., kütle büyüklüğüne göre ise 3. küçük gezegen.
Merkür gibi onun da bir uydusu yok.
Bu arada belirtelim Venüs'ün yüzey sıcaklığı 450 ℃, bir fırından farkı yok. Dünya'nınkinden 90 kat daha yoğun karbondioksit içeren bir atmosferi bulunuyor.
Güneş sisteminde en parlak gezegen: Venüs
Mars gezegenine yönelik yoğun çalışmalar var ancak bilim insanları Venüs gezegeninin geçmişte Dünya özelliklerine sahip olduğu yönünde bulgulara rastlandığını öne sürüyorlar.
Venüs'ün kaderi Dünya için, özellikle bizler için dersler verebilir mi?
Yoksa Dünya, geleceğin bir Venüs'ü mü olacak?
Vega ve Venera
1960'lı yıllarda Amerika ve Sovyetler Birliği, Venüs'e ulaşma yarışına girdiler. Bu yarışta Sovyetler daha fazla başarı elde etti.
1962 yılında NASA'nın Mariner 2 uzay aracı Venüs'ün yakınına gidebilen ilk uzay aracı oldu.
Ardından 1970 ve 1980'li yıllarda Sovyet Vega uzay aracı ve Venera sondaları Venüs'e başarılı inişler gerçekleştiren ilk insan yapımı uzay araçları oldular.
1967'de, Sovyetler'e ait Vega uzay aracı ilk başarılı uçuşunu gerçekleştirdi; Vega, Venera 4 sondası ile birlikte ilk kez Dünya dışı bir gezegenin atmosferine girerek Dünya'ya bilgi gönderdi.
1970'te Venera 7, Venüs'e yumuşak bir iniş yapan ilk uzay aracıydı ancak yüksek ısı ve basınca 23 dakika dayanabildi ve bu süre boyunca yüzeyden bilgi iletebildi.
Beş yıl sonra, 1975'te Venera 9 Dünya'ya Venüs yüzeyinden resimler iletti.
Venera 13 sondası da Venüs'ün atmosferinden veriler iletirken 1983'te Venera 15, Venüs'ün yüksek çözünürlükte radarla haritalanmasını gerçekleştirdi.
Venüs yüzeyinin Venera 13 görüntüsü
Yüksek sıcaklık ve Venüs'ün yüzey koşulları yüzünden sondalar yüzeyde ilk seferlerde 23 dakika kadar kalabildiler, daha sonraki denemelerde 2 saate kadar Venüs'ün sert koşullarına dayanabildiler.
1990'ların başında, NASA'nın Magellan uzay aracı Venüs yüzeyine ilişkin kapsamlı veriler elde edilmesini sağladı.
Venüs iklim değişikliği kurbanı mı?
Bilim insanlarının Venüs üzerinde yaptıkları araştırmalar ilginç detayları ortaya koyuyor. Elde edilen verilerden hareketle yapılan en son modellemelerin, Venüs gezegeninin bir zamanlar günümüz Dünya'sına benzer yüzey sıcaklığına sahip olduğunu ortaya koyduğu belirtiliyor.
Gezegenin geçmişinde Dünya'ya benzer türde okyanuslar, yağmur gibi atmosferik olaylar, levha tektoniği gibi jeolojik bir yapının varlığı yönünde görüşler var.
Ancak bugün Venüs 450℃, bir fırından farkı yok.
Volkanik patlamalar sonucu atmosfere büyük miktarlarda karbondioksit salınmış olduğu ve sera etkisi nedeniyle iklimin önemli ölçüde değişmiş olabileceği öngörülüyor.
Okyanusları buharlaştıran ve su döngüsünün sona ermesine neden olan bu büyük iklim değişikliği, Venüs'ün iklimini kalıcı olarak değiştirmiş.
Venüs gezegeninden yüzey görüntüsü
Bilim insanları Venüs'ün ölümü için "iklim değişikliği" diyor, şöyle ya da böyle.
Aynı bilim insanları İklim değişikliğinin neredeyse yarım yüzyıldır Dünya'mız için de büyük tehlike olduğunu söylemekteler; bu kez insan eliyle bir değişim.
Dinazorlar çağının da benzer nedenle son bulduğunu hatırlayalım.
Uzay: Dünya'nın çöplüğü olma yolunda
Günümüzde uzay, insanın merakının ve keşfetme duygusunun ötesine geçmiş durumda.
Uzay teknolojileri giderek ekonomik ve askeri amaçlara yönelik bir yapılanmaya doğru yöneliyor. Uzay madenciliği ve uzayın askerileştirilmesinden bahsediliyor. Uzay turizmi bunlar içinde en masum olanı.
Kuşku yok ki yapay uydularla bağlantılı sistemler nedeniyle uzaya bağımlıyız ve şimdiden Dünya çevresi çöplüğe dönüşmüş durumda.
Ve onlar da birgün iklim değişikliğinin bir parçası olabilirler mi?
Venüs deneyimi biz Dünyalılara bir şeyler hatırlatıyor. Eğer bir zamanlar Venüs, Dünya koşullarına sahip idiyse ve bugün bir fırına dönüşmüşse ondan alacağımız çok ciddi dersler olmalı.
Unutmayalım: Venüs'ün ölümü volkanik aktivitelerden oldu ama Dünya'nın sağlığı bizim elimizde.
Kaynakça
https://vfm.jpl.nasa.gov/othervenusmissions/veneravegarussia/
https://www.space.com/18551-venera-13.html
https://www.weforum.org/agenda/2020/12/venus-was-like-earth-until-climate-change-uninhabitable/
https://theconversation.com/venus-was-once-more-earth-like-but-climate-change-made-it-uninhabitable-150445
https://goghart.com/bir-yildiz-aphrodite-venusun-dogusu