Biz Türkiye'de çok meşgulüz ve dünyada neler olup bittiğine pek bakamıyoruz ama Amerikan teknoloji firmaları ve Silikon Vadisi, son 1-2 yıldır "kadın-erkek eşitsizliğini" konuşuyor. Büyük teknoloji firmaları, çalışan kadın oranını açıklamaları için zorlanıyor ya da kadınlar gelebildikleri pozisyonlardan şikayet ediyor.
Bilişim ve Telekom sektörü, bilek gücünden çok zihinsel beceriler gerektirdiği için kadınların daha kolay yer aldıkları bir alan ve internetin, dolayısıyla bilişim ve haberleşmenin gelişmesi ile birlikte mühendislik eğitimi alan kadın sayısı da arttı ama kadınlara karşı ön yargılar hala yerli yerinde duruyor.
Hatta bu ABD gibi demokrasisi ile övünen bir ülkede bile olsa da!!!
Son 2-3 gündür, bu kapsamda sanal bir protesto var. Türkiye dahil, her ülkeden binlerce kadın mühendis, internet üzerinde kendisini tanıtarak "ben mühendisim" diyor. Amaçları ise "mühendis sadece erkeklerden olur" mitini yıkmak. Hareketi daha doğrusu hashtag'i başlatan kişi köşede resmini gördüğünüz Isis Wenger ve şimdilerde bu hareketi bir web sitesine çevirmeye çalışıyor.
Olay, Isis Wenger'in çalıştığı şirketin eleman ilanı vermesi ve bu ilanda kendi çalışanlarının resimlerini kullanmasıyla başlıyor. Şirket 4 kişinin çalıştığı bir kimlik yönetim firması. Ama en çok, genç ve güzel olan Wenger'in resmi ilgi topluyor. Wenger'in gerçekten mühendis olup olmadığı tartışmaları başlıyor.
Wenger olaya kızıyor ve "İnsanların çoğu kötü niyetli değil biliyorum ama erkeklerin uğraşmak zorunda kalmadıkları konularla uğraşmak zorunda kalıyoruz" şeklinde bir tweet atıyor.
Ve arkasından da 3 Ağustos'ta, yapılan tartışmalara bir cevap olarak sosyal medyayı kullanarak soruyor, "Döküm kalıpları ile uğraşan mühendislerden değil ise bir mühendis nasıl gözükülür?" Tabii #iLookLikeAnEngineer hashtag'i ile birlikte.
Bu hashtag bir gecede olay haline geliyor. Hatta hemen bu isimde bir web sitesi açılıyor ve gönderilen mesajlar oradan toplu yayınlanmaya başlıyor.
Wenger ise yarattığı büyük dalgayı görünce, kendisi bu isimde bir web sitesi açmaya karar veriyor. Bu site için "Teknoloji alanındaki hikayelerimizi ve tecrübelerimizi paylaşacağımız güvenli bir platform olacak" diyor. Bugünlerde site için yardım da bekliyor.
3 Ağustos'tan bu yana #iLookLikeAnEngineer hashtag'i ile dünyanın dört bir yanından mesaj atan kadın mühendisleri tıklayarak görebilirsiniz.
Hani bizim TV kanallarımız ya da gazetelerimiz habersiz kalınca "sosyal medyayı salladı" klişesini fırlatırlar ya.. Asıl sallama bu işte. Bakalım Wenger'in hareketi ne kadar etkili olabilecek?
Bu mesajda gördüğümüz tweet'lerden birisinde "Bebekler için nefes almayı kolaylaştıran cihazlar tasarlıyorum" diyen, diğerinde ise seksi bir bikinili fotoğrafını, mühendis iş kiyafeti ile yanyana yerleştiren ve "gemiler için yakıt ölçüm sistemleri tasarılıyorum" diyen kadın mühendisler var.
Onun yanında GoDaddy isimli internet alan adı firmasında çalışan kadın mühendisler de mesaj atmışlar ve "#ilooklikeanengineer" alan adı sana rezervedir diyorlar.
Bir başka mesaj bir erkekten geliyor ve bir habere link veriyor. O haber 60'lardaki ay yolculuğunu kurtaran kişinin bir kadın mühendis olduğunu anlatıyor.
Silikon Vadisi'ne özeniyoruz.. Ama ya arka plan?
Sırası gelmişken, pek de konuşmadığımız bir noktaya da dikkatleri çekelim; bizler Silikon Vadisi'nin ne kadar parlak, ne kadar teknolojik, ne kadar ileride olduğuna bakarken VE DE özenirken Silikon Vadisinin arka planında çeşitli sorunlar var.
Bunlardan birisi Wenger'in ortaya koyduğu İngilizce tabiri ile "discrimination" yani kadın-erkek eşitsizliği. ABD'de bugünlerde alevlenen beyaz-zenci / konfederasyon eşitsizliği kadar popüler bir konu. Teknoloji firmalarının içinde çalışan ve başarılı olan kadınlar olmasına karşın erkek-merkezli olduğu ve kadınlara maaş ya da pozisyon anlamında fazla şans tanınmadığı yüksek sesle konuşuluyor. Önümüzdeki günlerde bunlardan bazı örnekler yayınlayacağız.
Diğer bir şikayet ise Kalofirniya yerli halkından geliyor. Yüksek karlı teknoloji firmalarının yarattığı ortam, trafik, pahalılık ve hatta yerlerinden olma olarak yerli halka geri dönüyor. Bunun sonucunda da çeşitli protestolar yapılıyor. Yerli halk geçen yıl Apple ve Google otobüslerini, Kaliforniya'dan Silikon Vadisi'ne elemanları taşımanın yarattığı trafik karmaşası için protesto etmişlerdi.
Ancak protesto orada da kalmadı. Arkasından başka bir grup, bu çok maaş alan insanların gelmesiyle ev kiralarının ve restaurant ücretlerinin pahalandığını iddia ederek protestolar yaptılar. Hala da yapıyorlar.[1][2]
Tabii bir de çevreciler var. Onlar da teknoloji firmalarının Kaliforniya'ya zarar verdiği düşüncesindeler[3].
Yani hani bir ifade vardır; "İçi seni yakar, dışı beni". Durum aynen bu.
[1]- <a href="http://turk-internet.com/portal/yazigoster.php?yaziid=44947" target="_blank">Silikon Vadisi Firmaları San Francisco Şehir Sakinleri Tarafından Protesto Ediliyor</a>
[2]- <a href="http://www.turk-internet.com/portal/yazigoster.php?yaziid=45985" target="_blank">Kaliforniya'da Trafik Sorunu Nedeniyle Protesto Edilen Google, Belediye Projesine Fon Sağlayarak Kendini Affettirmeye Çalışıyor</a>
[3] <a href="http://www.turk-internet.com/portal/yazigoster.php?yaziid=46781" target="_blank">San Francisco'da Aktivistler Silikon Vadisi Devlerini Protestoya Devam Ederken Belediyeyi de Mahkemeye Verdi</a>