Apple'ın App Store'da yaptığı son güncelleme, Facebook'un ABD gazetelerine verdiği koca bir şikayet reklamı ile gündeme geldi [1]. Çünkü Apple her uygulamanın hangi verileri topladığını kullanıcının görmesi için listeliyor. Bu da Facebook tarafından tepki ile karşılandı. Çünkü toplanan kullanıcı verileri korkutucu düzeyde.
App Store, Facebook tarafından toplanan veriler hakkında kocaman bir bilgi sayfası ekledi. Listede çok sayıda veri olduğu için, bunların toplandığını farkında olmayan kullanıcıların endişelenebileceği kaydediliyor[1].
Mobil cihazlarda gezinirken, kullanıcılar Facebook'un gizlilik etiketini okumak için birden çok sayfada gezinmek zorunda. Milyarlarca kullanıcıdan toplanan büyük miktarda veri, o kullanıcıyı yönlendirebilmek anlamına gelebilir. Abartılı bulunan "Social Dilemma" bir anlamda bunu anlatıyordu.
App Store indirme sayfasında gösterilen iki grup bilgi var [3]. Bunlar, uygulama tarafından toplanan verilere genel bir bakış sağlıyor:
- İlki, "Sizinle İlişkili Veriler" olarak adlandırılan kategori, kullanıcı kimliğine bağlanabilen ve bu kimlik tarafından toplanabilen bilgileri içerir. Bunlar, kullanıcı satın alımları, sağlık ve fitness, finansal bilgiler, konumlar, kişiler ve kullanıcı içeriği hakkındaki veriler vs. Facebook ayrıca göz atma geçmişi, teşhis, kullanım verileri ve diğer hassas bilgileri toplayabilir.
- İkincisi ise çok daha ilginç, diğer web sitelerindeki ve uygulamalarda ne yaptığınızı görmek için kullanılan "Sizi İzlemek için Kullanılan Veriler ". Bunlar, Facebook veya diğer reklamverenlerin Facebook'a ait olmayan diğer web siteleri, uygulamalar ve hizmetlerdeki reklamları hedeflemek için kullandığı iletişim bilgileri, tanımlayıcılar ve diğer verileri içeriyor.
Ek olarak, "Ayrıntıları Göster"i tıklayan kullanıcılar, Facebook'un topladığı çeşitli kullanıcı verilerinden diğerlerini görebiliyor. Facebook'un, reklamları hedeflemek ve dahili analiz için hassas bilgiler toplamak için diğer kullanıcı içeriğini ve finansal bilgileri kullandığı gözüküyor. Bu konuyu daha önce "Gölge Profil" başlıklı haberimizde de irdelemiştik [4].
Facebook bir sosyal medya ağı olarak tanımlıyoruz. Ama temelde bir reklam pazarlama şirketi. Para kazandığı yer kullanıcılarının bilgilerini reklamverene sunmak. Bu nedenle de, reklamverenlerin kampanyalarını hedef kitlelerine göre ayarlamalarına yardımcı olacak ayrıntılı kullanıcı bilgilerini topluyor.
Bu verileri reklamveren dışında nasıl kullandığı konusunda da çok bilgimiz yok açıkçası.
Apple ise, diğer firmalardan çok daha pahalıya sattığı bilgisayarlar, telefon ve aksesuarları için "güvenlik (başka deyişle mahremiyet)" kavramını öne çıkarıyor. Dolayısıyla Facebook ve Apple bu noktada karşı karşıya gelmiş durumdalar.
Batıda birçok entelektüel insan Facebook'u çok uzun zamandır (WhatsApp ve Instagram ile birlikte) terk ediyor[5]. Edward Snowden ise ta 2014'lerde Facebook (ve diğerlerinden) uzak durulmasını gerektiğini söylemişti[6]. Başkaları da söyleyip duruyor [7]. Son olarak Facebook'u terk edenler arasında ünlü korku kitapları/filmleri yazarı Stephan King'i analım.
Şimdi biz kullanıcılara düşen ise, kendi verilerimizin kullanılmasındaki hassasiyeti farkında olmak. Bunları okumak ve karar vermek. Ne olup bittiğini gerçekten "Farkında mıyız?"
[1] Facebook, Apple’a Saldırdı Hem de ABD’de Tam Sayfa Gazete Reklami ile
[2] These new screens in Apple’s App Store help explain why Facebook and Apple are at odds
[4] Facebook İlişkilerinizi Nasıl Biliyor (Gölge Profil)?
[5] 10 Reasons why you should quit Facebook now…
[6] Edward Snowden, DropBox, Facebook ve Google’dan Uzak Durun Diyor