Kurban bayramında bazı mal ve hizmetlerde KDV oranı ile kirada stopaj oranı düşürülmüştü. Bu güzel bayram hediyesi Hazine ve Maliye Bakanının Twitter’dan yaptığı paylaşım ile vatandaşlarımıza duyurulmuştu. Hatta resmî bayramlarda yayımlanmayan Resmi Gazete kurban bayramının birinci günü bu düzenlemeler nedeniyle yayımlanmıştı.

30 Ağustos Zafer Bayramı'na da yeni düzenlemelerle uyandık. Bu defa 2020-2021 eğitim yılında eğitim hizmetleri için geçerli olacak KDV oranı yüzde 8'den yüzde 1’e indirildi,  binek otomobillerde ÖTV matrah ve oranlarında ise artırım yapıldı. Bir indirim, bir artırım yapıldığı için olacak, Twitter hesabından paylaşım yapılmadı. Yine bir resmî tatilde Resmi Gazete çıkarıldı.

Sanırım bundan sonraki indirim, bir sonraki resmî tatil olan 29 Ekim’de yapılacak...

Şimdi Cumhurbaşkanı kararları yapılan ile yapılan bu düzenlemeleri açıklayalım.

ÖTV’de matrah ve vergi oranında yapılan artışlar

Binek otomobil alımında tahsil edilen ÖTV’nin hesabında aracın değeri de silindir hacminin yanında vergi miktarını etkiliyor.

Cumhurbaşkanı 2912 sayılı Kararı ile ÖTV Kanununa ekli (II) sayılı listedeki 87.03 G.T.İ.P. numaralı mallardan (binek otomobillerden) “-Diğerleri” satırı altında yer alan bazılarının ÖTV oranlarına esas ÖTV matrahları ile ÖTV oranlarında değişiklikler yaptı. Değişiklikler yazının sonundaki tablolarda görülebilir. (Bu tablolar ve bu bölümde yapılan açıklamalar için değerli meslektaşım YMM Celal Çelik’in yazısından geniş ölçüde yararlandım.)

Kısa bir değerlendirme yapacak olursak,

• ÖTV’de oran artışı çoğunlukla ithal edilen otomobillerde yapıldı; yüzde 60 oranı yüzde 80’e, yüzde 100 oranı yüzde 130’a, yüzde 110 oranı yüzde 150’ye ve yüzde 160 oranı yüzde 220’ye yükseltildi. Değeri yüksek araçların ÖTV oranlarında yüzde 30 ve üzerinde artışlar gerçekleşti. Böylece cari açıkta önemli bir düzelme hedeflendiği anlaşılıyor.
• Yerli imalatın yoğunlaştığı 1600 cc’nin altındaki araçlarda oran artışı yapılmayan (yüzde 45 ve yüzde 50 uygulanan) grup için geçerli olan eşikler de (70 bin liradan 85 bin liraya, 120 bin liradan 130 bin liraya) artırılarak yerli üreticiye destek verilmiş oldu.
• Buna göre eşik değerlerin artırılması sebebiyle, vergi hariç değeri (ÖTV matrahı) 70 bin TL – 85 bin TL arasında olan araçların ÖTV oranı yüzde 50’den yüzde 45’e ve 120 bin TL – 130 bin TL arasında olan araçların ÖTV oranı yüzde 60’tan yüzde 50’ye düşmüş oldu. Bu değişiklik kapsama giren araçların fiyatlarında küçük de olsa bir indirime olanak sağlayacaktır.
• Ancak 1600 cc’nin altında motor hacmine sahip olup ÖTV matrahı 130 bin TL ve üzerinde olan araçların ÖTV oranı yüzde 60’tan yüzde 80’e çıkarıldı. Bu araçlar için çoğunlukla orta sınıfın tercih ettiği araçlar diyebiliriz.
• TL’nin yabancı paralar karşısında değer kaybetmesinin ardından (aslında bir ÖTV indirimi beklenirken) birinci el (sıfır) binek otolarda yapılan bu yüksek ÖTV artışı ikinci el otomobil fiyatlarındaki fahiş artışın devam etmesine neden olacaktır.
• Binek otomobil distribütör ve bayileri ile filo ve kiralama şirketleri bu düzenlemeden de olumsuz etkilenecektir.
• ÖTV gelirlerinde azalma yaşanabilir. Son aylarda sınırlı normalleşme ile birlikte artışa geçen bütçe gelirlerine bu düzenlemenin olumsuz yansımaları olacaktır.

Özel eğitim hizmetlerinde KDV oranı 1 Eylül 2020- 30 Haziran 2021 tarihleri arasında yüzde 8 yerine yüzde 1 olarak uygulanacak

Cumhurbaşkanı 2913 sayılı Kararıyla üniversite ve yüksekokullar ile 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu, 2828 sayılı Sosyal Hizmetler Kanunu ve 573 sayılı Özel Eğitim Hakkında Kanun Hükmünde Kararname kapsamında 1 Eylül 2020 ila 30 Haziran 2021 tarihleri arasında (bu tarihler dâhil) verilen eğitim ve öğretim hizmetleri için geçerli KDV oranını yüzde 8’den yüzde 1’e düşürdü.

Böylece 2020-2021 eğitim yılında geçerli olacak KDV oranı 7 puan düşürüldü. Bu indirimin fiyatlara yansıması ve velilerin ödeyeceği miktarda en azından bu indirime tekabül eden miktarlarda indirim yapılması bekleniyor.

Bu indirim daha önce yapılabilirdi. Çünkü pek çok veli kayıt yaptırdı veya yeniledi. Zaten pandemi nedeniyle almadığı bir hizmetin ücret ve vergisini ödeyen veliler ile okul yönetimleri bir süredir indirim tartışması yapıyorlar.

Şimdi oran indirimi öncesinde anlaşmış da olsalar velilere tavsiyem, okul yetkilileri ile görüşerek bu vergi indirimin sağlayacağı avantajı elde etmeleri yönündedir. Yani vergi indirimine tekabül edecek miktarda KDV dahil bedelde (okul ücretinde) indirim yapılmalıdır. Bedel önceden ödenmiş olsa da eğitim hizmeti 1 Eylül’den sonra verileceği için indirimi tartışmaya gerek yoktur. Zaten genelde eğitim sektöründe anlaşmalar eğitim ücreti + KDV şeklinde yapılır.

Eğitim hizmetlerinde KDV, 1 Eylül’de başlayıp 30 Haziran’da sona erdiği kabul edilen eğitim yılının içindeki her ay sonu itibariyle doğar. Buna göre indirimden önce anlaşma yapılmış olsa bile, peşin fatura düzenlenmemişse özel okullar, eğitim hizmetine ilişkin eğitim yılı içinde ay sonları itibariyle düzenleyecekleri faturalarda indirimli oranı (yüzde 1’i) kullanmak zorundadırlar. Uygulamada eğitim hizmeti için genelde peşin fatura düzenlenmez, faturalar ay sonları itibariyle düzenlenir. Fatura peşinen düzenlenmiş olsa bile iade edilerek indirilmiş oran üzerinden düzenlenmesi sağlanabilir.