ÖİV hayatımıza nasıl girdi?

Özel İletişim Vergisi (ÖİV), 1999’da yaşanan Marmara depremlerinin yaralarını sarmak için gerekli olan mali kaynağın yaratılması amacıyla çıkarılan 4481 sayılı Kanun ile hayatımıza girdi. Başta “geçici” olarak alınması planlanan ÖİV, zaman içinde “kalıcı” bir vergiye dönüştü. Anlaşılan “geçici” olarak ihdas edilen ÖİV -2000'li yıllarda yaşanan ekonomik krizlerin de etkisiyle- bütçenin önemli bir finansman kaynağına dönüşmüş.

Hangi kalemden alınan ÖİV’nin kaldırılması planlanıyor?

Zaman zaman yetkili ağızlardan ÖİV’nin kaldırılabileceğine dair açıklamalar duyduk/duyuyoruz. Bu konuda en son, kablolu, kablosuz ve mobil internet kullanıcılarından alınan %5’lik ÖİV’nin kaldırılabileceğine yönelik haberleri okuduk. Bu önemli değişiklik yapılırsa, internete ulaşım bağlamında önemli bir maliyet avantajı da yaratılmış olacak.

ÖİV’nin arkasındaki mali tablo…

Asıl soru şu; geçici olarak getirilen ÖİV’nin tamamıyla kaldırılmasının veya oranlarının daha da düşürülmesinin önünde engel teşkil eden bir “mali tablo” mu var?

Bu soruyu cevaplayabilmek için, ÖİV’ye ilişkin gelir rakamlarına kısaca bakalım;

·        2006 ila 2013 döneminde  toplam ÖİV geliri 35 milyar TL’yi bulmuş durumda. (1999'dan 2013 sonuna kadar olan ÖİV tahsilatının da 50 milyar TL'ye yaklaştığı söylenebilir.).

·        Sadece 2013’teki ÖİV gerçekleşmesi bile 4,54 milyar TL. Yani 2013’teki toplam vergi gelirlerimizin neredeyse %1,4’ü ÖİV’nden kaynaklanmış.

Bu çarpıcı tablo, ÖİV’nin kaldırılmasına veya bu verginin oranlarının daha da düşürülmesine dair adımlar atma niyetindeki karar vericilerin motivasyonunu oldukça düşürüyor.

Ne lazım?

Bütçede, ÖİV’nin kaldırılması halinde oluşacak gelir kaybını telafi edecek, yeni bir kaynak yaratılırsa (özellikle kayıtdışının azaltılması yoluyla), ancak o takdirde ÖİV’nin kaldırılması veya oranlarının düşürülmesi sağlıklı ve kuvvetli bir şekilde gündeme gelebilir gibi görünüyor. Aksi halde, bu verginin kaldırılacağına veya oranlarının ciddi bir biçimde düşürüleceğine dair haberleri aralıklarla duymaya devam edeceğiz. Özetle, bütçe gelirlerinin daha sağlıklı ve adil gelir kaynaklarına dayanmamasının bir ek maliyeti de “pahallı iletişim ve internet” olarak hepimize yansıyor diyebiliriz.  

Twitter: @AKIN_EMRAH

E-mail: eakin@KPMG.com