Gelir İdaresi Başkanlığı 26 Kasım’da yayımladığı 67 Seri No.lu Vergi Usul Kanunu Sirküleri ile e-defter konusunda önemli açıklamalar yaptı ve böylece e-deftere geçiş sürecine ilişkin bazı müphem noktalar da aydınlatılmış oldu.
Elektronik defter nedir?
1 Sıra No.lu Elektronik Defter Genel Tebliğinde e-defter “şekil hükümlerinden bağımsız olarak Vergi Usul Kanununa ve/veya Türk Ticaret Kanununa göre tutulması zorunlu olan defterlerde yer alması gereken bilgileri kapsayan elektronik kayıtlar bütünü” olarak tanımlanıyor.
Kapsamda siz de var mısınız?
Vergi idaresi e-fatura düzenleme zorunluluğu getirilmiş olanların e-deftere geçmelerini de zorunlu tutmuş durumda. Yani;
· 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu kapsamında “madeni yağ lisansına” sahip olanlar ile bunlardan 2011’de mal alanlardan 31/12/2011 tarihi itibariyle asgari 25 milyon TL brüt ciroya sahip olanlar ile,
· 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu’na ekli (III) Sayılı Listedeki mallar olan “kolalı gazoz, tütün ürünleri ve alkollü içecekleri” imal, inşa veya ithal edenler ile bunlardan 2011’de mal alanlardan 31/12/2011 tarihi itibariyle asgari 10 milyon TL brüt ciroya sahip olanların,
e-deftere de geçmeleri gerekiyor.
Uygulamaya ne zaman geçiliyor?
67 Seri No.lu Vergi Usul Kanunu Sirküleri yayımlanmadan önce e-deftere uygulamasına geçiş süreci ile ilgili ciddi endişeler bulunmaktaydı. Eski durumda, mükellefler 2014 içinde e-deftere geçene kadar -eskiden olduğu gibi- “kâğıt defter” tutacak; e-deftere geçerken bunların kapanış kaydını yaptıracak ve bu aylar için bu defa e-defter kayıtları oluşturacaklardı. Bu süreç, mükellefler için hem çok zahmetli hem de maliyetli bir geçiş döneminin yaşanacağı anlamına geliyordu.
Sirküler bu konudaki soru işaretlerini gidermiş görünüyor. Sirkülere göre elektronik defter tutma zorunluluğu bulunan mükelleflerden;
· Elektronik defter uygulamasına 2014 Aralık ayı içerisinde başvuranların 01/01/2015 tarihinden itibaren,
· Elektronik defter uygulamasına 2014 Aralık ayından önce başvuranların en geç 2014 Aralık ayından başlamak üzere,
· Özel hesap dönemine tabi olanların ise 01/12/2014 tarihinden önce elektronik defter uygulamasına başvuru yapmaları ve en geç 2014 Aralık ayı içerisinde elektronik defter tutmaya başlamaları
gerekiyor.
Konuyla ilgili sorunlu ve önemli diğer bir ayrıntı da şu; hesap dönemi veya takvim yılı içinde, e-deftere geçenler, oluşturacakları e-defterlerde hesap döneminin başından içinde bulundukları döneme kadar gerçekleştirdikleri tüm eski kayıtlara da yer vermek zorundalar. Bu da ciddi bir iş yükü ve maliyet anlamına geliyor. Ancak burada şunu vurgulayalım, Gelir İdaresi Başkanlığı bu konuyu çözen bir Tebliğ taslağının yayımlanmak üzere Başbakanlığa gönderildiği bilgisini yakın zamanda kamuoyu ile paylaştı. Taslak, paylaşıldığı haliyle yayımlanırsa, eski kayıtları tekrar e-deftere geçirme sıkıntısı da ortadan kalkacak.
Defterlerini e-defter biçiminde tutmaya başlayanların, defterlerini artık kâğıt ortamında tutmalarının mümkün olmadığını da vurgulayalım.
E-defterden beklenen fayda nedir?
E-defter de e-fatura gibi Türkiye için oldukça önemli bir adım. Bu adımların özellikle kayıtdışı ekonomi bağlamında önemli etkileri olacağını öngörmek mümkün. E-Defter ve e-fatura sayesinde;
· Arşivleme maliyetleri büyük oranda düşecektir.
· Dijital arşiv tutma sayesinde tüm kayıt ve faturalar sürekli el altında olacak ve arana belgeler kısa sürede bulunacaktır.
· Muhasebe işlemleri basitleşecektir.
· Mükellefler arasında bir veri standardizasyonu olacak ve raporlama kolaylaşacaktır.
· Uluslararası yatırımcıların vergi uyumu kolaylaşacaktır.
listeyi uzatabiliriz.
Özetlersek, kayıtdışı ekonominin azaltılması, kayıt ve arşivleme işlemlerinde standardizasyon ve özellikle de uluslararası ekonomik entegrasyon bakımından e-defter ve e-faturanın büyük etkileri olacağını şimdiden öngörebiliriz.
Twitter: @AKIN_EMRAH
E-mail: eakin@KPMG.com