ABD’de ocak ayında başkanlık görevini devralacak olan Donald Trump’ın, görev süresini bir dönem daha uzatmak konusunda, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ı kendisine örnek alabileceği bir “endişe” ve konu başlığı olarak İsviçre’deki bir toplantıda gündeme gelmiş.
Önce giriş cümlesinin yol açtığı merakı kısaca gidereyim: Bu konu, İsviçre’nin İtalya sınırına yakın kenti Lugano’da ve geçen hafta konuşulmuş.
Konuşulduğu platform da tanınmış düşünce kuruluşu Aspen Enstitüsü bünyesinde yer alan Aspen Bakanlar Forumu 2024 toplantısı.
Hemen belirteyim ki, Aspen Bakanlar Forumu, resmi bir nitelik taşımıyor, burada bağlayıcı kararlar da alınmıyor. Amaç, istişare, fikir alışverişi.
Ancak bu forumu önemli kılan, üyelerinin “özgül ağırlığı.”
Madeleine Albright, Hillary Clinton, Yorgo Papandreu, Joschka Fischer gibi, Batı dünyasında dışişleri bakanlığı başta olmak üzere ülke yönetiminde yer almış etkili olmuş isimler, küresel düzenin temel gündem maddeleri üzerinde (çatışmalar, savaşlar, ekonomik güç savaşları ve hatta yapay zekâ da buna dahil) konuşup toplantılar yönetiyor görüşlerini açıklıyor.
Aspen Bakanlar Forumu, çok taraflı diplomasi alanında önemli fonksiyon üstlendiklerini düşünüyor. Son toplantıdaki rollerini de “Giderek bölünmüş bir dünyada kolektif çözüm aramak, kilit aktörler arasındaki diyalogu teşvik” olarak tanımlıyorlar. Dahası bir katılımcı Forum için şu değerlendirmeyi yapıyor:
“Aspen Bakanlar Forumu, parçalanma zamanlarında bir umuttur. Demokrasi, teknoloji ve barış üzerine düşüncelerin birleşimi, uluslararası işbirliğinin küresel zorluklarla yüzleşmede güçlü bir araç olmayı sürdürüyor.”
Gelelim konumuza.
Babacan da katıldı
Geçen hafta Lugano’da toplanıp birkaç gün boyunca beyin fırtınası yapılan Aspen Bakanlar Forumu’nun 2024 toplantısına Deva Partisi Genel Başkanı Ali Babacan da davetliydi. Daha çok ekonomiyi yönettiği bakanlık dönemiyle bilinen Babacan’ın siyaset geçmişinde, neredeyse Türkiye’deki vatandaşların dahi zor hatırlayacağı bir dışişleri bakanlığı dönemi de var.
Üzerinde çalıştığım -bambaşka konuda- bir kitap hazırlığı dolayısıyla, basın danışmanı Ömer Şahin aracılığıyla, Babacan’dan randevu istedim.(Uzun yıllar önce, Hürriyet’te ekonomi muhabiriyken Babacan’ı Hazine’den sorumlu devlet bakanı olarak görev atandığı ilk günden, bıraktığı güne kadar izlediğimi de not düşeyim.) Hemen kabul etti. Görüşme için Deva Partisi Genel Merkezi’ne gittiğimde, hâl hatır sorma faslında İsviçre’den yeni döndüğünü, Aspen Bakanlar Forumu’na katıldığını belirterek izlenimlerini aktardı.
Trump kilometreyi sıfırlar mı?
Bu izlenimler kapsamında Trump’ın, görev süresini uzatmak konusunda Erdoğan’ı kendisine örnek alıp almayacağı “endişesi”nin Forum’da gündeme geldiğini paylaştı Babacan. Washington’da siyaset ve diplomasi kulislerindedile getirilen bu endişe şöyle bir temelden doğuyormuş:
Trump, ABD tarihinde araya bir dönem girerek ikinci kez seçilen ikinci başkan olacakmış. Dolayısıyla ikinci kez başkan seçilse dahi üst üste iki dönem başkanlık yapmadığı için, önümüzdeki ay devralacağı başkanlık görevini “kilometreyi sıfırlamak” olarak değerlendirir mi?
Soru buymuş.
Nasıl, Erdoğan’ın, 2017 Anayasa referandumu gerekçe gösterilerek, üçüncü kez adaylığı mümkün kılındıysa (!), öngörülemezliğiyle tanınan Trump’ın da benzer bir yol/yöntem bulup bulmayacağı merak konusuymuş.
Babacan, “Trump’ın yaptığı bazı atamalar çok fütursuzca bulunuyor. Üstelik bu alışılmadık tavırlara bürokrasi de ayak uydurmuş görünüyor. Kilometreyi sıfırlar diye endişe var. ‘Türkiye’deki gibi yeniden aday olmak istiyorum der mi?’ diye soruyorlar” dedi.
Bu anekdotu çok ilginç ve dikkate değer bulduğum için yazıp yazamayacağımı sordum. “Yazabilirsiniz” cevabını aldım. Yorumu ve yanıtı siz okurlara bırakarak soruyla bitireyim:
Trump da kilometreyi sıfırlar mı?
Çiğdem Toker kimdir?Çiğdem Toker, Diyarbakır'da doğdu. Denizli Lisesi'nden mezun oldu. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni bitirdi. Gazeteciliğe üniversite öğrencisiyken Anka Ajansı'nda başladı. Günaydın, Ankara Ulus gazetelerinde, Nokta dergisinde stajlar yaptı. Anadolu Ajansı'nın sınavlarını (1988) kazanarak, adliye, Devlet Güvenlik mahkemeleri (DGM), yüksek yargı muhabiri olarak çalıştı. 1990- 1993 yıllarında haftalık Ekonomik Panorama dergisinde; sonrasında da kesintisiz 15 yıl Hürriyet Gazetesi Ankara Bürosu'nda ekonomi muhabiri olarak görev yaptı. Burada maliye, vergi, özelleştirme, enerji, rekabet politikalarını izledi. 1994 ve 2001 ekonomik krizlerini, IMF ile ilişkileri, kriz kapsamında çıkarılan kanunların TBMM'deki yasama süreçlerini haberleştirdi. Çeşitli ülkelerde Türkiye'nin taraf olduğu uluslararası toplantıları muhabir olarak takip etti. Habertürk gazetesinin ilk Ankara temsilcisi olarak gazetenin Ankara bürosunu kurdu. İstifa ederek ayrıldı. İnternet gazetesi T24'ün ilk yayınlarında OECD'nin "Futbolda Kara Para Aklama" raporunu konu alan dizi yazısıyla yer aldı. Köşe yazarı ve Ankara Temsilcisi olarak çalıştığı Akşam gazetesinden, Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu'nun (TMSF) el koyma sürecinde kendi isteğiyle ayrıldı. 2013- 2018 yılları arasında Cumhuriyet gazetesinde köşe yazarlığı yaptı. Gazetenin sahibi konumundaki Cumhuriyet Vakfı yönetimi değiştikten sonra kendi isteğiyle ayrıldı. 2018'de katıldığı Sözcü gazetesindeki yazılarına 2022 Kasım ayında 'küçülme' gerekçesiyle son verildi. Fox TV kanalında yayımlanan "Orta Sayfa" adlı haber programında yorumcu olarak yer alıyor. Eleştirel finans haberciliği olarak da tanımlanan yazıları hakkında kimileri astronomik, çok sayıda manevi tazminat davası açıldı. Konusu bir imar haberi olan yazısı hakkında hapis cezası istemiyle yargılandı. Kamu ihaleleri ve şirketleri konu alan çok sayıda yazısı da Sulh Ceza hâkimlikleri kararlarıyla erişime engellendi. Kitapları - Adım da Benimle Beraber Büyüdü- Abdüllatif Şener, Doğan Kitap, 2008 - "Türkiye'de Sağlıkta Kamu Özel Ortaklığı - Şehir Hastaneleri" kitabına makale katkısı, İletişim Yayınları, 2018 - Kamu İhalelerinde Olağan İşler - Tekin Yayınevi, 2019 Ödülleri - İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi "En Başarılı İktisat Muhabiri Ödülü" (1995) - Sabah Gazetesi "Muammer Yaşar Bostancı Haber Yarışması Büyük Ödülü" (1997) - Türkiye Ziraat Odaları Birliği "Basında Tarım Ödülü" (2000) - Milliyet Gazetesi "Abdi İpekçi Barış ve Dostluk Ödülü" – "Taksiyarhis'in Zehra Teyzesi" başlıklı röportaj (2001) - Türkiye Gazeteciler Cemiyeti- TGC "Sedat Simavi Gazetecilik Ödülü" |"Evcil'in Dönüşü" dosyası – (2005) - European Press Prize "The Mystery of the Secret Funds" – "Yorumcu Ödülü"nde kısa liste (2015) - Halkevleri "Basın Ödülü" (2016) - Uluslararası Şeffaflık Derneği Ödülü (2016) - İstanbul Tabip Odası "Basında Sağlık Ödülü" (2016, 2018 ve 2019) - TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi "Emre Madran Koruma Ödülü" (2017 ve 2019) - Eskişehir - Bilecik Tabip Odası "Halk Sağlığı Ödülü" (2017) - ÇGD "Uğur Mumcu Araştırmacı Gazetecilik Ödülü" (2017) - ÇGD Bursa Şubesi "Meslekte Dayanışma Ödülü" (2018) - Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü "Uluslararası Cesaret Ödülü - Kısa liste" (2018) - Sedat Simavi Gazetecilik Ödülü – "Kamu İhalelerinde 21/b Usulü" dosyası- (2018) - Türk Üniversiteli Kadınlar Derneği "Önder Kadınlar Ödülü" (2019) - Rekabet Derneği "Adil Rekabete Katkı Ödülü" (2019) - TMMOB Elektrik Mühendisleri Odası "Hasan Balıkçı Onur Ödülü" (2020) - Halkevleri Dayanışma Ödülü (2020) - Ankara Tabip Odası – "Şehir hastanelerinin ekonomi politiğini tüm gerçekliğiyle ortaya koyarak kamuya ve sağlık çalışanlarına etkilerini görünür kılan haberleri" nedeniyle (2021) - TMMOB Şehir Plancıları Odası - Kent Planlama Basın Ödülü (2021) - İzmir Gazeteciler Cemiyeti "Hasan Tahsin Basın Özgürlüğü Ödülü" (2021) - SES Eşitlik ve Dayanışma Derneği "Yılın Kadınları" Ödülü (2021) - Alanya Gazeteciler Cemiyeti - Ulusal Basında Yılın Gazetecisi Ödülü (2021) |