Çiğdem Toker

14 Nisan 2023

Deprem ihaleleri 150 milyar lirayı aştı

Depremzedelerin çadırdan konteynıra geçme taleplerinin yoğun biçimde sürdüğü günlerde, işi barınma olan devlet kurumları, enerjisini ve kamu kaynaklarını ihalelere yoğunlaştırmaya devam ediyor. Bu ihalelerin vaat edildiği gibi bir yılda bitip bitmeyeceği kadar, sözleşmeye bağlanan tutarların içinde kalınıp kalınmayacağı da bu ekonomik kriz ortamında dikkatle izlenmeyi hak ediyor

6 Şubat'taki depremin ikinci haftasında başlatılan ve TOKİ başta olmak üzere farklı kurumların açtığı -hastane olan ikisi hariç- kalıcı konut ihalelerinin toplam sözleşme büyüklüğü 150 milyar lirayı aştı.

Geçen hafta 3-7 Nisan tarihleri arasında pazarlık usulüyle 25 milyar TL'ye yaklaşan 17 ihale yapıldı. Bu ihaleler, TOKİ, Emlak Konut ve Çevre Şehircilik Bakanlığı tarafından gerçekleştirildi. Son 17 ihaleyle birlikte, ağırlıklı  TOKİ olmak üzere, deprem konutlarına yönelik kamu ihalelerinin sayısı 124'e, ihalelerde inşaat şirketlerinin verdiği teklifler üzerinden, bütçeden çıkacak olan ihale büyüklüğü 151,4 milyar TL'yi buldu.

Deprem konutları ihalelerini düzenli olarak takip ederek her hafta T24 okurlarıyla paylaşıyorum. Bu fikri takibin nedenlerini özetlemek isterim:

Ulaşıp derlediğim bilgilere göre Kamu İhale Kanunu'nun 21/b maddesi uyarınca 3-7 Nisan tarihleri arasında yapılan ihaleler, illeri, verilen en düşük teklifler şöyle:

Beş günde 25 milyar TL'lik ihale

- 3 Nisan: Gaziantep Nurdağı Başpınar Mahallesi 1574 adet konut ile altyapı ve çevre düzenlemesi ihalesinde en düşük teklifi, 3 milyar 669 milyon 65 bin TL ile Al-Ba İnş.-Yusuf Altın ortaklığı verdi. (TOKİ)

- 3Nisan: Adıyaman Samsat ve Kahta ilçeleri 22 adet Köy Evi, Merkez İlçesi Kaya önü Köyü 59 adet Konut İnşaatı ve Çevre Düzenlemesi ihalesinde en düşük teklifi   179 milyon TL ile Özpolat İnşaat verdi (TOKİ)

- 4 Nisan: Kahramanmaraş Pazarcık ilçesi 1. Etap Küçük Sanayi Sitesi Parseliçi Altyapı ve Çevre Düzenleme İşleri ihalesinde en düşük teklifi 404 milyon 981 bin 772 TL ile Feyzan Enerji şirketi verdi. (Çevre Şehircilik Bakanlığı)

- 4 Nisan: Elazığ Sivrice ilçesi Kürk Mahallesi 130 Adet Konut İnşaatı ile Altyapı ve çevre Düzenlemesi İşleri ihalesinde en düşük teklifi 213 milyon 875 bin TL  ile Emaş Gayrimenkul-Mehmet Bulut ortaklığı verdi. (TOKİ)

- 4 Nisan: Hatay 6. Etap Kırsal 800 Adet Deprem Konutu Yapım İşi ihalesinde en düşük teklifi 2 milyar 519 milyon TL ile Caba Enerji-Egemen Enerji ortaklığı verdi. (Çevre ve Şehircilik Bakanlığı)

- 4 Nisan: Gaziantep 2. Etap Kırsal 500 Deprem Konutu Yapım İşi ihalesinde en düşük teklifi 1 milyar 547 milyon TL ile Medsan Asfalt-Fibey İnş. verdi. (Çevre ve Şehircilik Bakanlığı)

- 5 Nisan: Malatya  6. Etap Kırsal 800 Adet Deprem Konutu Yapım İşi ihalesinde en düşük teklifi 2 milyar 549 milyon 13 TL ile Ber Grup Yapı-Dema Grup-Hes Grup ortaklığı verdi. (Çevre ve Şehircilik Bakanlığı)

- 5 Nisan: Hatay 7. Etap Kırsal 800 Adet Deprem Konutu Yapım İşi ihalesinde en düşük teklifi 2 milyar 474 milyon TL ile İmaj Altyapı-Öz-Er-Ka İnş. verdi. (Çevre ve Şehircilik Bakanlığı)

- 5 Nisan: Kahramanmaraş 9. Etap 800 Adet Deprem Konutları Yapım İşi ihalesinde en düşük teklifi 2 milyar 517 milyon 499 bin 837 TL ile YSE Yapı İnş.- Çelikler İnş. verdi. (Çevre ve Şehircilik Bakanlığı)

- 5 Nisan: Osmaniye Merkez İlçe Akyar Mah. 2. Etap 819 Adet Konut İnşaatı İle Altyapı ve Çevre Düzenleme İşi ihalesinde en düşük teklifi 1 milyar 457 milyon TL ile Esta İnş. verdi. (TOKİ)

- 6 Nisan: Malatya 7. Etap Kırsal 800 Adet Deprem Konutu Yapım İşi ihalesinde en düşük teklifi 2 milyar 458 milyon TL ile Antaş İnş.-Gökyol-Silahtaroğlu Mühendislik verdi. (Çevre ve Şehircilik Bakanlığı)

- 6 Nisan: Adıyaman İndere Deprem Konutları B Etabı 2. Kısım İnşaatları Altyapı ve Çevre Düzenleme İşleri ihalesinde eh düşük teklifi 4 milyar 331 milyon TL ile Özbek İnşaat verdi. (Emlak Konut)

- 6 Nisan: Diyarbakır Çermik ve Çüngüş ilçeleri köylerine 200 Adet Köy Evi ve 70 Adet Ahır İnşaatı Yapımı ve Çevre Düzenleme İşleri ihalesinde en düşük teklifi 549 milyon 946 bin 588 TL ile Durmaz Otomotiv verdi.  (TOKİ)

- 7 Nisan: Diyarbakır Bağlar İlçesi Karacadağ Mevkii 2. Etap 1598 Adet Konut İnşaatı Yapımı ve Çevre Düzenleme İşleri ihalesinde ne düşük teklifi 2 milyar 785 milyon TL ile Nesma Yapı verdi. (TOKİ)

- 7 Nisan: Gaziantep Islahiye İlçesi Küçük Sanayi Sitesi Parseliçi Altyapı ve Çevre Düzenleme İşleri 80 Adet Dükkan ihalesinde en düşük teklifi 166 milyon 520 bin TL ile Özpolat İnşaat-Dema Grup ortaklığı verdi.  (TOKİ)

- 7 Nisan: Hatay Hassa İlçesi Aşağıkarafakılı Mah. 1. Etap 1007 Adet Konut İnşaatı ile Altyapı ve Çevre Düzenlemesi İşleri ihalesinde en düşük teklifi 2 milyar 15 milyon TL ile Yılkanur İnşaat-Naysa İnşaat ortaklığı verdi. (TOKİ)

- 7 Nisan: Malatya 9. Etap Kırsal 800 Adet Deprem Konutu Yapımı ihalesinde en düşük teklifi 2 milyar 485 milyon TL ile Mercan İnşaat-Yeni Fidan-Tepe Konut ortaklığı verdi. (TOKİ)

* * *

Böylece TOKİ, Çevre Şehircilik Bakanlığı ve Emlak Konut'un beş günde yaptığı 17 ihalenin büyüklüğü 25 milyar TL'ye ulaşmış oldu. Depremzedelerin çadırdan konteynıra geçme taleplerinin yoğun biçimde sürdüğü günlerde, işi barınma olan devlet kurumları, enerjisini ve kamu kaynaklarını ihalelere yoğunlaştırmaya devam ediyor.

Bu ihalelerin vaat edildiği gibi bir yılda bitip bitmeyeceği kadar, sözleşmeye bağlanan tutarların içinde kalınıp kalınmayacağı da bu ekonomik kriz ortamında dikkatle izlenmeyi hak ediyor.

Çiğdem Toker kimdir?

Çiğdem Toker, Diyarbakır'da doğdu. Denizli Lisesi'nden mezun oldu. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni bitirdi. Gazeteciliğe üniversite öğrencisiyken Anka Ajansı'nda başladı. Günaydın, Ankara Ulus gazetelerinde, Nokta dergisinde stajlar yaptı.

Anadolu Ajansı'nın sınavlarını (1988) kazanarak, adliye, Devlet Güvenlik mahkemeleri (DGM), yüksek yargı muhabiri olarak çalıştı. 1990-1993 yıllarında haftalık Ekonomik Panorama dergisinde; sonrasında da kesintisiz 15 yıl Hürriyet Gazetesi Ankara Bürosu'nda ekonomi muhabiri olarak görev yaptı. Burada maliye, vergi, özelleştirme, enerji, rekabet politikalarını izledi. 1994 ve 2001 ekonomik krizlerini, IMF ile ilişkileri, kriz kapsamında çıkarılan kanunların TBMM'deki yasama süreçlerini haberleştirdi. Çeşitli ülkelerde Türkiye'nin taraf olduğu uluslararası toplantıları muhabir olarak takip etti.

Habertürk gazetesinin ilk Ankara temsilcisi olarak gazetenin Ankara bürosunu kurdu. İstifa ederek ayrıldı. İnternet gazetesi T24'ün ilk yayınlarında OECD'nin "Futbolda Kara Para Aklama" raporunu konu alan dizi yazısıyla yer aldı. Köşe yazarı ve Ankara Temsilcisi olarak çalıştığı Akşam gazetesinden, Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu'nun (TMSF) el koyma sürecinde kendi isteğiyle ayrıldı.

2013-2018 yılları arasında Cumhuriyet gazetesinde köşe yazarlığı yaptı. Gazetenin sahibi konumundaki Cumhuriyet Vakfı yönetimi değiştikten sonra kendi isteğiyle ayrıldı. 2018'de katıldığı Sözcü gazetesindeki yazılarına 2022 Kasım ayında ‘küçülme' gerekçesiyle son verildi. Fox TV kanalında yayımlanan "Orta Sayfa" adlı haber programında yorumcu olarak yer alıyor.

Eleştirel finans haberciliği olarak da tanımlanan yazıları hakkında kimileri astronomik, çok sayıda manevi tazminat davası açıldı. Konusu bir imar haberi olan yazısı hakkında hapis cezası istemiyle yargılandı. Kamu ihaleleri ve şirketleri konu alan çok sayıda yazısı da Sulh Ceza hâkimlikleri kararlarıyla erişime engellendi.

Kitapları

- Adım da Benimle Beraber Büyüdü- Abdüllatif Şener, Doğan Kitap, 2008

- "Türkiye'de Sağlıkta Kamu Özel Ortaklığı - Şehir Hastaneleri" kitabına makale katkısı, İletişim Yayınları, 2018

- Kamu İhalelerinde Olağan İşler - Tekin Yayınevi, 2019

Ödülleri

- İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi "En Başarılı İktisat Muhabiri Ödülü" (1995)

- Sabah Gazetesi "Muammer Yaşar Bostancı Haber Yarışması Büyük Ödülü" (1997)

- Türkiye Ziraat Odaları Birliği "Basında Tarım Ödülü" (2000)

- Milliyet Gazetesi "Abdi İpekçi Barış ve Dostluk Ödülü" – "Taksiyarhis'in Zehra Teyzesi" başlıklı röportaj (2001)

- Türkiye Gazeteciler Cemiyeti-TGC "Sedat Simavi Gazetecilik Ödülü" |"Evcil'in Dönüşü" dosyası – (2005)

- European Press Prize "The Mystery of the Secret Funds" – "Yorumcu Ödülü"nde kısa liste (2015)

- Halkevleri "Basın Ödülü" (2016)

- Uluslararası Şeffaflık Derneği Ödülü (2016)

- İstanbul Tabip Odası "Basında Sağlık Ödülü" (2016, 2018 ve 2019)

- TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi "Emre Madran Koruma Ödülü" (2017 ve 2019)

- Eskişehir - Bilecik Tabip Odası "Halk Sağlığı Ödülü" (2017)

- ÇGD "Uğur Mumcu Araştırmacı Gazetecilik Ödülü" (2017)

- ÇGD Bursa Şubesi "Meslekte Dayanışma Ödülü" (2018)

- Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü "Uluslararası Cesaret Ödülü - Kısa liste" (2018)

- Sedat Simavi Gazetecilik Ödülü – "Kamu İhalelerinde 21/b Usulü" dosyası-(2018)

- Türk Üniversiteli Kadınlar Derneği "Önder Kadınlar Ödülü" (2019)

- Rekabet Derneği "Adil Rekabete Katkı Ödülü" (2019)

- TMMOB Elektrik Mühendisleri Odası "Hasan Balıkçı Onur Ödülü" (2020)

- Halkevleri Dayanışma Ödülü (2020

- Ankara Tabip Odası – "Şehir hastanelerinin ekonomi politiğini tüm gerçekliğiyle ortaya koyarak kamuya ve sağlık çalışanlarına etkilerini görünür kılan haberleri" nedeniyle (2021)

- TMMOB Şehir Plancıları Odası - Kent Planlama Basın Ödülü (2021)

- İzmir Gazeteciler Cemiyeti "Hasan Tahsin Basın Özgürlüğü Ödülü" (2021)

- SES Eşitlik ve Dayanışma Derneği "Yılın Kadınları" Ödülü (2021)

- Alanya Gazeteciler Cemiyeti - Ulusal Basında Yılın Gazetecisi Ödülü (2021)