Herkesin Wikileaks’i kendine mi? Yoksa “Wikileaks’in gücü adına;  yönetilenler arası bir voltran” oluşturulabilecek mi? Henüz bu soruya net yanıt vermek zor. Ancak Ragıp Duran’ın dediği gibi; “devlet sırrı” kavramını sorgulatan bu diplomatik sızıntı, kimi ülke kamuoyunda farkındalık yarattı, bir biçimde işe yaradı. Ben bu röportajı yaparken “diplomasinin 11 Eylül’ü” gibi aşırı yorumlara yol açan “sızıntı”nın sahibi Julia Assange hala tutukluydu. Kefaletle serbest bırakılmasının ardından, vatandaşı olduğu ülkenin Başbakanı için o, yine sorumsuzdu, yaptıkları ise illegal. Federal Hükümet Assange’a hiç sahip çıkmasa da Avustralya kamuoyunda kıpırdanmalar yavaş yavaş başladı.

Assange için, tutuklu olduğu dönemde, Sdney, Melbourne ve Adelaide’de başlatılan kampanya;  hem iç siyaseti belirleyecek  potansiyele sahip, hem de Wikileaks’in simgeledikleri açısından, kıta demokrasisi için önemli bir sınav. Zira iktidardaki İşçi Partisi’nin sol kanadı, Başbakan Gillard’a rağmen Assange’ı destekliyor, azımsanmayacak güce sahip Yeşiller Partisi ise karşı propagandasını sürdürmeye devam ediyor.

T24 için kampanyanın Adelaide ayağının yürütücüsü, aktivist Richard Bergin’le konuştuk.  Bergin’in dikkati çektiği ; “bilginin kontrolü  artık kontroldışı” tespiti, internetin yarattığı “devrimci” sanal örgüt modeli, bilginin hızla yayılabilmesinin gücü(İran’ı hatırlayalım Mousavi taraftarlarının haberleşme tekniğini) artık hesaba katılması gereken gerçeklikler;  hem yönetilenler hem de yönetenler açısından.

Julian Assange bir kahraman mı, ajan mı yoksa hain mi?

Assange bence iyi bir aktivist. Öyle bir örgüt yarattı ki;  hiç kimsenin açıklayamayacağı bilgileri açıkladı, medyayı by pass etti. Bilgi edinme ve konuşma özgürlüğü açısından söylersem evet o bir kahraman. Eğer kahramanlığın tanımı; başkaları için iyi birşeyler yapabilmekse; insanların yararlanabileceği güzel şeyler icra edebilmekse zarar görebileceğini bile bile,  evet o bir kahraman. Julian Assange ve Wikileaks aktivistleri suç işlemediler. Kendilerine ulaşan bilgileri paylaştılar. Çok komik! ABD, Assange’ı ajanlıkla suçluyor. Eğer öyle ise,  aynı yöntemi kullanan bütün medya yargılanmalı o zaman.

Assange’ın annesi “Federal Hükümet oğlum için çok şey yapmadı. Hayalkırıklığı yaşadım” dedi. Eleştirisinde haklı mı ve neden Hükümet böyle bir tutum aldı?

Bu çok önemli bir nokta. Çünkü Assange Avustralya vatandaşı ve Hükümet’in her vatandaşına karşı standart sorumluluğu var. Başka bir ülkede zor durumda olan vatandaşına yardım etmek, tehdit altında olmadığından emin olmak zorunda. Ama onun temel haklarına bile sahip çıkamadı. Assange sahip çıkılmamasının nedeni politik.

Neden destek sunmuyorlar?

Avustralya , ABD’nin müttefiki . Ekonomik nedenlerle bağlı. Julia Gillard İşçi Partisi’nin sol kanadından güya. Oysa bu kanat Assange’ın haklı olduğuna inanıyor ve destekliyor. Gillard ise,  Assange konusunda ABD ile aynı paralelde tutum aldı. Kararsız, tereddütlü davrandı. ABD’nin bilinen, ünlü yorumcuları,  Julian Assange’ın öldürülmesi için çağrı yaparken, şiddet tehdidinde bulunurken,  Gillard’ın sorumluluğu, bu tehditleri kınamak olmalıydı. Tutumu, birçok Avustralyalıyı kızdırdı.

Wikileaks’te en çok hangi bilgi sizi şaşırttı?

Beni ilk şaşırtan Irak’ta ABD askerlerinin gazeteci ve sivillere yönelik saldırısını gösteren video görüntüsüydü. Wikileaks’e ilgi  duymam böyle başladı. Ondan beri  takip ediyorum. Gittikçe daha ilginç hale geldi. Açığa çıkan bilgilerin çoğu,  politikayı yakından izleyenler için yeni olmayabilir ama dünya kamuoyu gözünü ilk defa gerçeğe açtı. Hükümetlerin yalan söyleyebileceğini gördü. Wikileaks gibi bağımsız örgüt olmadan, bu tür bilgilerin öğrenilmesi, yayılması mümkün değildi. Birbirlerinin arkasına saklanan, birbirlerinin gizli bilgilerini tekelinde tutan hükümetlerin, devletlerin kirli çamaşırları ortaya çıktı. Bu harika birşey. Artık attıkları adımlara daha dikkat etmek zorundalar.

Wikileaks neyi değiştirdi ya da değişterebilir mi?

Evet kesinlikle değiştirdi. Şu ana kadar açıklananlar aslında küçük bir kısmı. Bu sadece insanları harekete geçirmenin bir başlangıcı. Bilgilerin yüzde 98’i hala açıklanmadı. Başlangıç olarak şunu söylebilirim;bu bir güçtür. Hükümetler de gücünü gizlenen bu bilgilerden alıyordu. Zira bilgi tekeline sahipti. Eskiden bilgiyi paylaşmak zordu ama artık internet var. Ve bilgi adem-i merkeziyetçi bir hale geliyor. Artık mutlak bir kontrol mümkün değil. Dünyada hackerlar kendileri arasında örgütlüler, kimsenin etkisi altında kalmadan bunu yapıyorlar. Dertleri insanları kontrol etmek değil, onları özgürleştirmekle ilgililer.Tamamen devrimci anlamda bir iletişim olanağından bahsediyoruz. Bu aynı zamanda insanlık için güç kazanmak demek. Wikileaks,  baskılara karşı, güçler kavgasında, bilgilenme özgürlüğü konusunda gelecek vadeden bir örgütlenme. Dünyaya hakim olan güce karşı “Wikileaks”,  bize bir şansı verdi; bilgiyi öğrenip kavga edebilme şansını. Biliyoruz ki artık Assange’a birşey olduğunda, hükümetler, gizli servisler, büyük monopoller hakkındaki 1.1 gigabyte’lık bilgiler, bu bilgilerin şifresini bilenler tarafından hemen yayılacak. Bu bir anlamda Assange’ın sigortası.

Wikileaks bilgilerinin dedikodu olduğunu düşünenler de var?

İlk serbest bıraktıkları bilgi dedikoduydu, bir diplomatın bir diplomat hakkında söylediği şeyler hakkında idi. Bunun seçilmesinin nedeni ise dikkati çekmek. Verilen mesaj şu: “ Birbiriniz hakkında hikaye anlatıyorsunuz biz bunu bile biliyoruz.” Yani dedikodulara bile hakim olanlar kimbilir başka hangi bilgilere sahiptir dedirtti. İşte hükümetleri bu korkuttu. İlk defa durumu kontrol edemeyeceklerini gördüler.

Kampanyanızın amacı ne ve nereye varmak istiyorsunuz?

Temel amaç, Assange için adalet. Hükümetlerin insanları susturmak için nasıl hareket ettiklerini biliyoruz. Başlangıç olarak baskıyı yükseltmek istiyoruz. Gillard, uluslar arası komuoyuna dönük, Assange’a destek verdiğini açıklamalı, tehditleri kınamalı ve Assange’ın adil yargılanması için çaba sarfetmeli.

Kampanya ne kadar sürecek?

Assange ve Wikileaks güvenlikte olana kadar. Wikileaks hala saldırı tehdidi altında. Hiçbir zaman da tam güvenlik içinde olamayacak. Sadece ABD değil, Rusya ve Çin de tehdit ediyor. Örgütlü  bir güce ihtiyaç var. Çünkü bu, aynı zamanda Wikileaks için bir güvence.

Yeterince ilgi var mı kampanyaya? Zira Oprah Winfrey’i izlemeye gelenler 6 bin kişiydi, Adelaide’de ise 300 kişi Assange için biraraya geldi.

Eyleme gelen az olsa da ilgilenen çok kampanya ile. Medyada haber olsak da yeterince destek yok. Evet maalesef eğlenceye karşı yoğun ilgi toplumsal bir gerçeklik. Sdney’de polis Oprah Winfrey’in şovunu bahane ederek, gösteri yapılmasına engel oldu. Ama bu insanları durdurmadı. Assange’a için Melbourne’de 3 bin, Sdney’de ise bin kişi yürüdü.