Bilanço mevsimindeyiz. Şirketler arka arkaya ikinci üç aylık dönemde (Nisan, Mayıs, Haziran) ne kazandıklarını, ne harcadıklarını, ne kadar borçlandıklarını; yani bilançolarını açıklıyorlar. İkinci çeyrek bilançoları, TL'nin değerindeki hızlı değer kaybının şirketleri nasıl etkilediğini görmek için iyi bir kaynak. İkinci çeyrekte TL, dolara karşı yüzde 15, Euro’ya karşı ise yüzde 10 değer kaybetmişti. Döviz cinsinden borcu bulunan şirketlerin sırtındaki yük daha da büyüdü. İşte bunlardan birinin; Türk Telekom’un hikâyesi...

Türk Telekom önceki gün ikinci çeyrekte 889 milyon lira zarar ettiğini açıkladı. Oysa geçen yılın aynı döneminde 890 milyon TL kâr etmişti. Üstelik Türk Telekom’un toplam gelirleri ikinci çeyrekte yüzde 10 artarak 4 milyar 951 milyon liraya çıkmış. Öyleyse nereden çıktı 890 milyon liralık zarar? Evet, tabii ki dolar ve euro'daki artıştan.

Türk Telekom, Türkiye’nin en borçlu şirketlerinden biri. 1 milyar doları tahvil olmak üzere 2.97 milyar dolar ve 1.1 milyar euro tutarında döviz borcu bulunuyor. Dolar ve euro artınca şirketin borcu arttı. Hem de ne artış…

Dövizdeki sıçrama ikinci çeyrekte şirkete 1 milyar 932 milyon TL’lik ek borç yük, ekonomi tabiriyle “kambiyo zararı” getirdi. Kambiyo zararı olmasa şirket 676 milyon TL net kâr etmiş olacaktı.

Bu dönemde şirketin toplam döviz cinsi borçlarının TL cinsinden değeri (Krediler ve yurtdışına ihraç edilen tahviller), bir önceki çeyreğe göre yüzde 10, geçen yıl sonuna göre yüzde 17 artışla 19.3 milyar liraya yükseldi.

Türk Telekom’u özelleştirmede alan Lübnanlı Hariri ailesine ait Oger Grubu, bilindiği gibi Suudi Arabistan'da iflas aşamasında. Oger’e bağlı olan OTAŞ, 2013 yılında Türk Telekom’da sahip olduğu yüzde 55 hisseyi teminat göstererek bankalardan 4.75 milyar dolar tutarında kredi almıştı. OTAŞ kredi taksitlerini iki yıla yakın zamandır geri ödeyemiyor. Akbank ve Garanti Bankası’na 1'er milyar dolar, İş Bankası’na da 500 milyon dolar borcu var. Bankaların, borçlarına karşılık Türk Telekom’un yönetimini devralmaya hazırlandıkları bu ay medyaya yansıdı. Amaç, Türk Telekom’u etkin bir şekilde yönetip kâr ettirerek, alacaklarını tahsil etmek.

Son bilanço, işlerinin hiç kolay olmadığını gösteriyor gösteriyor. Evdeki hesap çarşıya uymayabilir ve alacakları tahsil edelim derlerken yeni borçlarla karşılaşma ihtimalleri var...

Döviz borcu olan diğer şirketler de manzara farklı değil. Pek sesleri çıkmıyor ama dövizdeki artış iş dünyasını fena vurdu.