Çinli Alibaba, rekabet ihlali yaparak aldığı cezalar ve aynı grupta yer alan finansal teknoloji şirketi Alipay cüzdan sistemindeki kişisel veri sistemi oyunları nedenleriyle Çin Merkez Bankası ve diğer regülatör kurumlar tarafından bölünme kararı ile kendi ülkesinde gündemden düşmüyor. Çin yönetimi, bu ana grup Alibaba, Ant Group ve yan firmaları ile ilgili para cezaların yanında, Alipay cüzdan sistemindeki verilerin hükûmetin kuracağı bir şirkete devrine kadar bir takım kararlar verdi.

Alibaba'nın bu tür ticari ahlakını bilen başta ABD ve AB ülkeleri, Çinli Alibaba ve grup şirketlerinin kendi ülkelerinde ticari faaliyette bulunmalarına bir şekilde izin vermiyor.

ABD ve Avrupa pazarını, rakip gördüğü ABD dünya perakende devi Amazon'a bırakmak istemeyen Alibaba, düşünüp taşındı ve bu amaçla Türkiye'de satın aldığı Trendyol'u önce “Türkiye'nin Trendyolu” ismi ile reklam kampanyası yapıp parlatarak bir Türk şirketi algısı yaratmaya çalıştı.

Peki Trendyol bütün bunları neden yapıyor?

Anlatayım.

Trendyol, İngiltere'de e-Pazar ticaretinde faaliyet gösterme niyetinde. Bununla da ABD ve Avrupa ülkelerine yayılmayı hedefliyor.

Belli ki Çin'li Alibaba Trendyol ile Türkiye pazarına girerken bir B planı vardı. Alibaba'nın B planı, çok arzu etmelerine rağmen bir türlü giremediği başta ABD ve AB piyasasına, Çinli Alibaba olduklarını gizleyerek bir Türk şirketi algısı ile Trendyol üzerinden bu ülkelere girme hedefi olduğu anlaşılıyor.

Çinli Alibaba'nın yavrusu Trendyol'un artık iki hedefi var.

Birinci hedefi: Türkiye e-ticaret piyasasında faaliyet gösteren rakiplerini rekabet ihlali ile piyasa dışına itip, Pazar payını büyütmenin yanında, Türkiye'deki üreticilerden, yani satıcılara hâkim durumu kötüye kullanarak sözleşme şartlarını dikte ederek istediği fiyattan ve daha yüksek komisyonlarla mal temin etmek. Bunun için de Rekabet Kurumu'nda etkin olması için hem bu kurumla iyi ve sıcak ilişkiler kurmak, hem de buradan etkin isimleri Trendyol'a transfer etmek. Nitekim bunları fazlası ile yaptığını geçmiş yazılarımda somut örneklerle ortaya koydum.

İkincisi: Giremediği ABD ve AB ülkelerine Trendyol üzerinden girmek.

Cin fikirlerini harekete geçirmek üzere Çin'li Alibaba reklamla parlattığı sözde “Türkiye'nin Trendyol'u” özde Çinli Alibabanın firması, Türk Patent Enstitüsünde TRENDYOL CELLECTİON markası tescili yapıldığını 20.12.2020 tarihinde MENŞE OFİS WİPO'ya bildiriyor.

Halen İngiltere Patent Kurumunun TERNDYOL COLLECTION marka incelemesi devam ediyor. İngiltere'de patent tescil ilanından  itibaren iki ay içinde itiraz olmasa kesinleşip sicil ticaret gazetesinde yayımlanır. İtiraz olursa 1 ay ek süre verilir. Ondan sonra birkaç ay daha incelemesi devam eder. Ancak, TRENDYOL COLLECTION markası Henüz tescili inceleme aşamasında gözüküyor.

TRENDYOL COLLECTİON neden Madrid Protokolü çerçevesinde marka tesciline başvuruyor?

Madrid Sistemi

• a) Markaların tek bir başvuru yaparak ve tek bir dil kullanılarak birden fazla ülkede uluslararası tescilini sağlamak
• b) Marka tescil edildikten sonra yapılacak olan değişikliklerin tek ve basit bir işlem aracılığıyla Uluslararası sicile kaydedilmesini sağlamaktır.

Ne demek bu dediğinizi duyar gibiyim.

İzah edeyim.

İngiltere Patent Kurumuna Trendyol Collection marka tescili Madrid Protokolü çerçevesinde yapıldığı için, buradan alınacak marka tescili, başta ABD ve AB ülkeleri olmak üzere sayısı 69 ülke ile başlayıp 86 ya çıkan ve gittikçe artan ülke için bu marka geçerli olacak. Sadece o ülkelere basit bir müracaatla bu tescil belgesi Trendyol Collection markası ile faaliyette bulunulabilecek.

Alibaba ismi ile bu ülkelere giremeyen Çinli Alibaba, sözde Türk Şirketi olan Trendyol ile bu kez TRENDYOL COLLECTİON markası ile girmiş olacak.

Trendyol collection marka müracaatını 25 ve 35 nolu iş kolunda yapıyor.

25 nolu işkolu: giyim kuşam, ayakkabı ve şapka sınıfını kapsıyor.

35 nolu iş kolu ise reklam ve yönetim sınıfını kapsıyor.

Diyebilirsiniz ne olacak Trendyol Collection markası bu iki sınıfta alınınca.

Onu da anlatayım.

Trendyol şu anda 86 ülkenin birçoğunda Trendyol Collection markası ile elektronik ticarette faaliyette bulunmak için alt yapı hazırlığını yapmış durumda. Trendyol aplikasyonuna girildiğinde hangi ülkede iseniz o ülkenin Trendyol aplikasyonuna otomatik yönlendirileceksiniz. Dolayısıyla o ülkede trendyol collection'dan alış veriş yapabileceksiniz. Böylece Alibaba direkt giremediği bu ülkelere Trendyol üzerinden TRENDYOL COLLECTION markası ile girmeyi başarmış olacak.

Trendyol şu anda yüzlerce giyim markası, ayakkabı, şapka markasını satıyor. Bu markaların ürünlerinden hangisi daha çok satılıyorsa, maliyetinden tutun her türlü bilgiye sahip. Alibaba aynı kumaştan, aynı modelde Çin'de o ürünü Trendyol collection markası ile ucuza üretip hem Türkiye'de, hem de 86 ülkenin birçoğunda satacak. Bizim yerli ve milli markalarımız da avuçlarını yalayacaklar ve mağdur olacaklardır.

35 nolu işkolunda reklam için Trendyol Collection markasında 0lduğu için, 86 ülkenin birçoğunda hem bu marka ile ürünler satacak, hem de bu pazar yerinde reklam alarak daha çok kazanç elde edecek.

Gördünüz mü Alibaba'nın cinliğini. Bu cinliği sayesinde Türkiye'deki networkü sayesinde, yerli ve milli markalarımızın ürünlerini ya bu firmalara fason yaptırarak firmalarımızı çırak çıkartacak, ya da Çin'de çok daha ucuza üreterek haksız kazançla daha çok satıp, daha çok doları Çin'li Alibaba'nın kasasına göndererek dünyanın en 14.zengini; Çin'in ikinci büyük zengini olan sahibi JACK MA'YI daha çok zengin ederek dünya zenginler sıralamasında belki ilk 5 e çeker.

Alibaba ismi nereden geliyor?

Jack Ma, dünya çapında bir iş yapmak istiyor. Bunun için dünya çapında bilinirliği olacak bir isim arıyordu. San Fransisco'da bir kafede otururken aklına Alibaba ismi geliyor. Oturduğu kafedeki bir garsona Alibaba'yı bilip bilmediğini sordu. Garson evet biliyorum. “Açıl susam açıl”  dedi. Jack Ma işte o anda Alibaba ismine karar verdi.

Jack Ma, kafasında kurduğu iş modelini Alibaba ismi ile hayata geçirmek için 60 bin dolarlık bir başlangıç sermayesini 80 farklı kişiden toplayarak yaptı. Bu müthiş büyümenin ardından Yahoo ve Softbank gibi dünya devleri Alibaba ya ortak oldu. Allah yürü ya kulum diyerek Jack Ma'yı dünyanın 14.zengini yaptı.

 YARIN: Hintli bir ev hanımı İngiltere'den neden TRENDYOL E-Commerce Ltd. adında şirket kurdu?

Prof.Dr. Aydın Ayaydın

Rekabet Kurumu Kurucu Başkanı