‘Aslı,her gün evi ile iş yeri arasında İstanbul trafiğinde yaklaşık 2.5 saatini harcıyor. Akşam evine 20.00 gibi ulaşabiliyor. Bir televizyon kanalında editör sorumlusu olarak çalışıyor.  Haftalık çalışma süresi ortalama 55- 60 saat arası.Çoğunlukla haftada bir gün izin yapıyor. Aslı’nın 1 oğlu var. Can yuvaya ücretli olarak gidiyor. Türkiye’deyuva ve kreşücretleri bir ailenin aylıkortalama gelirinin yüzde 40’ına denk geliyor.Aslı işten geldikten sonra oğluyla 1 saat zaman geçirebiliyor. Ev işlerine yaklaşık 1.5saatini harcıyor. Eşi ona yardım ediyor. Kendine ise ancak 1 saat vakit ayırabiliyor, o da ev işlerinden vakit kalırsa!Aslı’nın doğum izni ise sadece 16 hafta.’’

Ve Danimarkalı Pia…

‘Pia, her gün evi ile iş yeri arasında trafikte en fazla yarım saatini harcıyor. Evine saat 15.30 gibi ulaşıyor. Bir okulda Fransızca öğretmeni olarak çalışıyor. Haftalık çalışma süresi 35 saat. Haftada 3 gün izin yapıyor ve Aslı’nın aldığı maaşın neredeyse 3 katını kazanıyor. Pia’nın 2 çocuğu var. Çocukları kreşe ücretsiz olarak gidiyor. Danimarka hükümeti çocuklu ailelere her mahallede bir kreş imkanı sunuyor. Ayrıca çocuk başına aileye yardım yapıyor. Pia, işten geldikten sonra çocuklarıyla bolca vakit geçirebiliyor. Günde ortalama 1.5 saat ev işi yapıyor, eşi de ona yardım ediyor. Pia, kendisine günde ortalama 3 saat ayırıyor. Pia’nın doğum izni ise 52 hafta.’

Gördüğünüz gibi Türkiye’de kadın olmakla Danimarka’da kadın olmak arasında ciddi farklar var. Değişmeyen tek şey ise her iki ülke kadınlarının erkeklerle aynı koşullarda çalışması fakat konu ev işlerine ve çocuk bakımına gelince onlara oranla daha fazla zaman ve emek harcaması oluyor.

Tüm bu verileri fotoğrafçı Şehlem Sebik’in, belgesel niteliği taşıyan ‘İşten Sonra Bir Gün’ sergisinden öğreniyoruz.

6'sı Danimarkalı 6'sı Türk 12 katılımcı ile gerçekleşen projede, Avrupa ve Türkiye'de çalışan kadınların gündelik hayatlarındaki benzerlikler ve farklılıklar başarıyla irdeleniyor.

Serginin katılımcıları arasında ben de bulunuyorum. Şehlem, proje çerçevesinde evlerimize konuk oldu bir yandan fotoğraflarımızı çekti bir yandan da bizlerle anket yaptı: Bir günümüz nasıl geçiyor,  haftada kaç saat çalışıyoruz, kaç lira alıyoruz, ev işlerine kaç saat ayırıyoruz, eşimiz bize yardım ediyor mu, çocuklarımıza kim bakıyor, kendimize ne kadar zaman ayırabiliyoruz ve çocuklarımızlaneler yapıyoruz?

Projeye başlarken de kendi hayatından yola çıktığını söylüyor:

‘Bir dönem günde yaklaşık on bir saat çalışıyordum. Bu ağır çalışma koşullarının çalışan anneleri daha çok etkilediğini gözlemledim. Çalışan bu annelerin içerisinde “süper anne” diye nitelendirdiğimiz kesimin ne kadar fazla olduğunu, erkeklerle aynı koşullarda çalışan kadınların evde de çalışmaya devam ettiklerini, hobilerinin çoğu zaman kendilerine ayırabilecekleri zamanlarının olmadığı için olamadığını, ücret politikalarının farklılıklarını, bu farklılıkları yadırgamadıklarını gördüm.Çevremde gördüğüm bu küçük kesitten yola çıkarak acaba diğer evli, çocuklu ve çalışan kadınların hayatları nasıl diye düşündüm.Gündelik pratikleri okuma üzerinden bir görsel çalışma yapılsa ne güzel olur dedim. Bir de Avrupa’da çalışma saatlerini araştırdım. Avrupa’da insanlar neredeyse bizim yarı zamanımızda çalışıyormuş. Ayrıca çalışan kadınların doğum izinleri, eşit işe eşit ücret politikaları, yasal düzenlemeler bizimkinden bildiğimiz gibi daha farklı. Bu ülkeler içerisinde “gelişmiş” tabirini kullanmayı sevmiyorum ama sosyal haklar konusunda gelişmiş ülkelerin daha çok kuzey ülkeleri olduğunu gördüm. Bu ülkelerden Danimarka’nın zaman kullanımları ve boş zaman açısından Avrupa ülkeleri arasında en iyi yerde olduğunu öğrendim.’

Çalışması sonucunda çarpıcı verilere ulaşan fotoğrafçı ilginç bir anekdotu da şöyle ekliyor:

‘Danimarka’da sosyal haklar gerçekten gelişmiş olsa da her iki ülke kadınlarının hayatlarında benzerlikler de mevcut. Örneğin Danimarka’da kadınlar erkeklerden daha çok çalışıyor ve daha çok efor sarf ediyor. Ayrıca çocukların okullarına ve yaptıkları sosyal aktivitelere bağlı olarak izlemek zorunda oldukları bir zaman çizelgesi de mevcut. Değişmeyen bir şey daha var o da her iki ülke kadınlarının ev işlerine ayırdıkları zaman dilimi.’ diyor.

Belgesel niteliği taşıyan bu fotoğraf çalışması, Danimarka Kadın Müzesi ve Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi'nden sonra şimdilerde Amargi Kadın Akademisi'nde sergileniyor.

Kadın olmanın en yalın halini siz de görmek istiyorsanız sergiyi 21 Mayıs’a kadar görebilirsiniz.