Milli Eğitim Bakanlığı 26 Nisan 2024 tarihinde yeni bir müfredat taslağı açıkladı.

Bu taslak MEB web sitesinde 3 Mayıs 2024'e kadar sadece bir hafta askıda kalacak. Eğitim Reformu Girişimi (ERG) 29 Nisan Pazartesi günü bu konuda "EĞİTİM ASKIDA: 10 yılda hazırlanan müfredat, bir haftada değerlendirilemez!" başlıklı bir ilk açıklama yaptı. Buradan esinlenerek "Geleceğimiz Askıda" diye başladım yazıya. 

* * *

AKP'nin iktidara geldiği 2002 yılından beri 2005 ve 2018'deki değişikliklerden sonra müfredatın üçüncü kez değiştirilmesi öngörülüyor. Arada 2012'de bazı derslerde tadilât yapılmış, Din Kültürü dersi tamamen değiştirilmiş, dinle ilgili seçmeli (zorunlu seçmeli) dersler getirilmiş. Okul Öncesi Eğitim Programları ise 2002, 2006, 2013, 2023 ve 2024'te değiştirilmiş.

Eğitim müfredatını değiştirmek Türkiye'nin geleceği için son derece önemli bir konudur. Anayasa değişikliği gibi önemlidir. Mutlaka açık, şeffaf ve çok katılımlı bir biçimde tartışılmalıdır. Taslağın içinde neler olduğu anlaşılmalı, bu içeriğe dayanarak ciddî bir tartışma olmayacaksa bu gündem toplum ve muhalefet partileri tarafından kuvvetle reddedilmelidir.

Tıpkı Anayasa tartışması gibi müfredat da aynı iktidar tarafından defalarca değiştirildikten sonra tekrar değişiklik talebiyle ortaya getirilmektedir. Bunca değiştirilmiş haliyle dahi Anayasanın toplantı ve gösteri hakkı, ifade özgürlüğü, yargı bağımsızlığı, bizzat Anayasa Mahkemesinin yetkisi gibi temel hükümleri uygulanmıyor. Eğitim sistemi de bütün bu müfredat değişikliklerinden sonra hâlâ büsbütün yerlerde sürünmektedir.

Müfredat değişikliği ve Anayasa değişikliği konuları belediye seçimlerinde iktidar partisinin başarısızlığının hemen ardından ortaya sürülmüştür. Yolsuzluk, israf ve liyakatsizlikle yaratılan ekonomik kriz toplumun birçok kesimlerini, özellikle de yoksul ve orta sınıfları büyük sıkıntıya sokarken ülke kaynaklarının tüketilmiş olmasıyla iktidar çözüm bulmakta zorlanmaktadır.

Önerilen müfredat değişikliğinin giriş belgesi ideolojik (dinî ve millî) söylemlerle yazılmış, mantık silsilesi, insicamı olmayan, bolca akademik terimin anlamlarından kopuk şekilde gereksiz ve rastgele kullanıldığı, cümlelerin üst üste yığıldığı, neyin nereden çıktığı gerekçe ve dayanakların ne olduğu belli olmayan bir metin izlenimini veriyor. Bu müfredat değişikliği gündemi değiştirmek, ve kafaları bulandırmak için kullanılabilir. Öte yandan liyakatsiz kadrolar kendi şartlanmaları ve cehaletleri içinde dünyada ne olup bittiğini görmedikleri, sözünü ettikleri alanlarda bilgi sahibi olmadıkları, ve bilginin ne demek olduğunu, güvenilir bilginin nasıl edinildiğini de bilmedikleri için eğitimi dünya bilgisine göre değil belirsiz "değerlere" göre şekillendirmeye yönelik bu taslak, sadece taktik olarak değil, ciddî bir değiştirme girişimi olarak hazırlanmış olabilir.

Gerçekten Anayasa konusunda da müfredat konusunda da kökten, sağlam değişikliklere ihtiyaç olduğu kesindir. Bunların bu iktidarın önderliğinde ve güdümünde, üstelik kısacık sürelerde yapılması gündemini reddetmek gerekir.

İleride eğitimde ciddî ve olumlu değişiklikler olabilmesi için çok katılımlı ve şeffaf bir çalışma gerekecektir. Bu açıdan şimdiki teklife dikkatle bakmak gerekir. Sonraki yazılarda MEB müfredat taslağının 'Ortak Metin' başlığıyla sunulan girişini ve bir örnek olarak 'Ortaöğretim Fizik Dersi Öğretim Programı'nı ele alacağım.