Bu hafta tüm dünyanın gündeminde, Rusya ve Ukrayna heyetlerinin İstanbul'da bir araya geldiği zirve vardı. İki ülke heyetleri, görüşmelerin ardından olumlu açıklamalar yaptı. İstanbul müzakerelerinin ardından son durumu değerlendiren T24 Diplomasi Analisti Barçın Yinanç, "Asıl müzakereler bunlardan sonra başlayacak. Ukrayna'nın NATO'nun 5. maddesi benzeri bir güvenlik garantisi talebi var. Türkiye garantörlük konusunda istekli duruyor ama başkaları olmadan Türkiye tek başına bu garantörlük sistemine girmez" dedi.
Rusya- Ukrayna heyetlerinin İstanbul Dolmabahçe'de düzenlenen müzakereleri, Ukrayna'nın garantörlük talebini ve Türkiye'nin rolünü T24 ekranlarında yayınlanan 'Dış Politika ile İçli Dışlı'da Barçın Yinanç ve Dış Politika Editörü Metin Kaan Kurtuluş yorumladı.
Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba'nın görüşmelere ilişkin "En çok ilerlemenin kaydedildiği görüşmeydi" sözlerini yorumlayan Metin Kaan Kurtuluş, karşılıklı olumlu açıklamalara rağmen Batı basınının Çernigiv'in yoğun bir şekilde bombalandığını duyurmasının ve Kremlin sözcüsü Dimitri Peskov'un "Daha kat edilmesi gereken çok yol var" sözlerini iki olumsuz gelişme olarak yorumladı.
"Asıl müzakereler bunlardan sonra başlayacak"
İstanbul görüşmelerine ilişkin olarak Barçın Yinanç, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'nun "Bazı konularda anlaşma var" ifadelerini hatırlattı. Yinanç, anlaşma sağlanan konular hakkında "Ukrayna NATO üyeliğinden vazgeçecek ve tarafsız olacağını ilan edecek. Bu Ukrayna'nın kendi açısından bir geri adım. Rusya da Ukrayna'nın Nazilerden arındırılmasını (Denazifikasyon) istiyordu ve Zelenski'nin başında olduğu bir yönetimi tercih etmiyordu. Şimdi Zelenski'i bir yönetime kapıyı açık bırakacak. Tarafsızlık meselesinde bir anlaşma var ama sonuç olarak şeytan ayrıntı da gizli. Asıl müzakereler bunlardan sonra başlayacak. İstanbul'da özellikle garantörlük meselesi ayrıntılı bir şekilde gündeme geldi" dedi.
Türkiye istekli, Batı mesafeli
Donbas ve Kırım gibi bölgeler için garantörlük meselesinin geçerli olmayacağını aktaran Yinanç, Kiev'in garantörlük şartlarına ilişkin olarak "Garantörlük sisteminin içinde yer alacak ülkelerden bazılarının Ukrayna'ya askerle destek vermesi gerekecek. Bu nedenle bu konunun çok kolay çözüme kavuşturulamayacağını düşünüyorum. Çünkü bu sözü kim verecek, orada bir soru işareti var" ifadelerini kullandı.
Türkiye, ABD, Fransa ve Kanada'nın garantörlük konusundaki duruşu hakkında Yinanç, "Şu anda çok fazla net bilgimiz yok. Taraflar çok fazla renk vermiyor. En azından ABD'nin renk vermediğini biliyoruz. Fransa'nın isteksiz olduğuna dair duyumlarım var. Ukrayna, NATO'nun 5. maddesi benzeri bir güvenlik garantisi istediğini söylüyor. Türkiye garantörlük konusunda istekli duruyor ama şunu da biliyoruz; başkaları olamadan Türkiye tek başına bu garantörlük sistemine girmeyecektir" diye konuştu.
Metropol'ün "Mart 2022 Türkiye'nin Nabzı" anketini programda gündeme getiren Kurtuluş, ankette yer alan "Ukrayna'da yaşanan durumdan kimi sorumlu tutuyorsunuz?" sorusuna verilen yanıtları yorumladı.
Ankete göre, Türkiye'de halkın yüzde 48,3'ü ABD-NATO'yu sorumlu tutarken, yüzde 33,7'si ise Rusya'yı sorumlu tuttu. Ukrayna'yı sorumlu tutanların oranı ise yüzde 7,5 oldu.