T24 Haber Merkezi Zonguldaklı moda ve tasarım öğretmeni Nilüfer Günay, ‘Her Zaman Yeni’ adlı projesiyle Avrupa Eğitim Vakfı’nın 2024 Yeşil Beceri Ödülleri’nde ikinci oldu. Projesiyle küresel moda endüstrisinin çevre siciline meydan okuyan Günay, yarışmada ikincilik elde etmenin mutluluğunu ve gururunu yaşıyor.
AB Türkiye Delegasyonu Başkanı Büyükelçi Nikolaus Meyer-Landrut “Nilüfer Günay’ı 2024 Yeşil Beceri Ödülleri’nde ikincilik ödülünü kazanarak gösterdiği olağanüstü başarıdan dolayı yürekten kutluyorum. Yaratıcı projesi, sürdürülebilir ve döngüsel tekstillere yönelik AB stratejisiyle mükemmel bir uyum içinde. Nilüfer Günay’ın başarısından ve Türkiye’de ve ötesinde başkalarına verdiği ilhamdan dolayı gurur duyuyoruz” diyor.
Bir kilo pamuğa 20 ton su
Günay proje fikrinin nasıl ortaya çıktığını şöyle anlatıyor: “Tekstil sektöründe sadece bir kilo pamuğun işlenmesi için 20 ton su kullanıldığına dair bir makale okuduğumda dehşete kapıldım.”
‘Hızlı moda’ olarak da bilinen bu sektör, Avrupa Eğitim Vakfı’na göre küresel karbon emisyonlarının yüzde 5’inden ve su kirliliğinin de yüzde 20’sinden sorumlu. Avrupa tekstil sektörü, gıda, barınma ve ulaşımdan sonra Avrupa Birliği (AB) içinde çevresel etki açısından dördüncü sırada yer alıyor. Sektör aynı zamanda su tüketimi ve arazi kullanımında üçüncü, hammadde kullanımında da beşinci sırada yer alıyor.
Sürdürülebilir ve Döngüsel Tekstil İçin AB Stratejisi
Avrupa Komisyonu daha yeşil bir tekstil sektörünün gelişimini desteklemek amacıyla Haziran 2023’te Sürdürülebilir ve Döngüsel Tekstiller İçin AB Stratejisi’ni yayımladı. Strateji, “2030 yılına kadar AB pazarına sunulan tekstil ürünlerinin uzun ömürlü ve geri dönüştürülebilir, mümkün olduğunca geri dönüştürülmüş liflerden yapılmış, tehlikeli maddeler içermeyen ve sosyal haklara ve çevreye saygılı olarak üretilmiş olmasını sağlamayı” amaçlıyor.
Avrupa, Türkiye’nin en büyük tekstil pazarı. Pamuk üretiminden hazır giyime kadar tekstil Türk ekonomisinin en büyük sektörlerinden biri. Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı Mustafa Gültepe’ye göre, tekstil sektörü 2023 yılında 255,8 milyar dolarlık toplam ihracatın 9,2 milyar doları ile en çok ihracat yapan sektörler arasında üçüncü sırada yer alıyor.
Nilüfer Günay, “Tüketiciler moda endüstrisi tarafından sürekli olarak ucuz kıyafetler almaya ve onları tüketmeye yönlendiriliyor. Bu yüzden her zaman yeni bir şeyler satın alıyoruz ama bunları kısa bir süre kullandıktan sonra ya gardıropta unutuyoruz ya da atıyoruz. Ben de eski eşyalardan yeni bir şey yaratmak için ‘Daima Yeni’ projemi başlattım. Bu proje, çöpe gidecek kıyafetleri yeniden değerlendirmek ve hızlı modanın çevresel ayak izini azaltmakla ve çevre dostu seçimler yapmaları için başkalarına ilham vermek üzere bildiklerimizi paylaşmakla ilgili” diyor.
Günay bu girişimin gerçek bir fark yaratabileceğine inanıyor. Ona göre “dikiş de tıpkı müzik gibi evrensel.” Şöyle devam ediyor Günay: “Küresel kaynakların korunması konusunda farkındalık geliştirirsek, çocuklarımıza daha güzel ve yaşanabilir bir dünya bırakabiliriz.”
Günay’ın çalıştığı okul olan Yayla Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi’nde AB projeleri yakından takip ediliyor. Günay, 540 katılımcının yarıştığı Avrupa Eğitim Vakfı’nın 2024 Yeşil Beceri Ödülleri’ne de böylelikle başvurdu.
Öğretmenler için atölye
Nilüfer Günay, projenin bir parçası olarak artık giyilmeyen kıyafetlerin yeniden tasarlanması için öğretmenlere yönelik atölye çalışmaları düzenlendi.
Hülya Saltı atölye çalışmasına katılan öğretmenlerden biri. Olumlu deneyimlerini Saltı şöyle anlatıyor: “Eski kıyafetlerimizi yeniden tasarlamak için faydalı teknikler öğrendik. Bu konuda farkındalığımızı arttırdık. Atölye sayesinde hem çevreye hem de aile bütçesine katkıda bulunuyorum.”
Atölyeye katılan bir diğer öğretmen Aysel Dursun da şunları söylüyor: “Başımı örttükten sonra eski kıyafetlerimi giyemiyordum. Bu atölye sayesinde kullanamadığım tüm kıyafetlerimi yeniden tasarladım. Tüketim toplumunda bu tür atölye çalışmalarını çok önemsiyorum.”
İki öğretmen de Nilüfer Günay gibi 2024 Yeşil Beceri Ödülleri’nin sonuçlarından çok memnun olduğunu vurguluyor.
Letonyalı yarışmacı birinci oldu
Sürdürülebilir tarımı ve kenevirin çevresel faydalarını tanıtmak için Kenevir Okulu’nu başlatan Letonyalı Andris Višnevskis, bu yılki Yeşil Beceri Ödülü’nü kazandı. Madagaskar ise Matthews Wafula’nın “Yeşil TVET” girişimi ile üçüncü oldu.
|
Yeşil Beceri Ödülleri Yeşil Beceri Ödülleri dünya çapında bir girişim olarak 2021 yılında başlatıldı. Ankara Atatürk Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi bilgisayar bilimleri öğretmeni Selçuk Arslan, kodlama ve doğa konulu projesiyle Yeşil Beceri Ödülleri 2021’de ikincilik kazandı. Girişim, bireyler ve kurumlar sayesinde döngüsel ve karbon-nötr ekonomiler ve toplumlar yaratma konusunda gerçek bir fark yaratmaları için insanlara ilham verebilecek bir iyi uygulama kaynağı olarak değerlendiriliyor. Avrupa Eğitim Vakfı ise Avrupa Birliği çevresindeki ülkelerin eğitim, öğretim ve işgücü piyasası sistemlerinde reform yapmalarına yardımcı olan bir AB ajansı olarak faaliyet gösteriyor. |