T24 - YSK, 2007’de cezaevinde tutukluyken vekil seçilen Tuncel’in Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet suçundan 1 yıl 6 ay hapis ve 91 TL para cezasına mahkûm edildiğini, bu kararın 22 Temmuz 2007 seçimlerinden 19 gün önce, 3 Temmuz 2007’de kesinleştiğini, bu nedenle 2007’de adaylığı önünde engel oluşturmadığını bildirdi. Ancak ertelenen bu cezanın 5 yıllık “deneme” süresinin henüz bitmediğini belirten YSK, Tuncel’in bu nedenle aday olamadığını kaydetti.
22 Temmuz’dan önce verilen kararla o dönemde de seçilme hakkını kaybetmiş olması gereken Tuncel, aynı karar nedeniyle parlamentoda bulunmasına rağmen parlamentoya seçilemeyecek isimler arasına girdi. Diğer isimlerden farklı olarak Tuncel’in memnu haklarının iadesi kararı alma hakkı da bulunmuyor.
Elazığ adayı İsa Gürbüz: 2004’te hırsızlık suçundan aldığı ceza ertelenen Gürbüz’ün 5 yıllık deneme süresi bitmeden, 2009’da yeniden suç işlemesi karara gerekçe gösterildi.
12 Eylül kararı
Hakkâri adayı Salih Yıldız: Diyarbakır Sıkıyönetim Komutanlığı 1 Numaralı Askeri Mahkemesi’nin Temmuz 1981 tarihli, 171 sayılı kanun uyarınca verdiği 2 yıl hapis cezası, başvurusunun reddine gerekçe gösterildi. YSK, ne sonradan değişen düzenlemeleri, ne 2005’te yürürlüğe giren TCK’yı dikkate aldı. 30 yıl önceki karar için de memnu haklarının iadesi kararı istedi.
Diyarbakır adayı Hatip Dicle: YSK, Dicle’nin adaylık başvurusunun reddedilmesine 9 Mart 2007’de “silahlı örgüte üye olma” suçundan 7 yıl 6 ay hapse mahkûm olmasını gerekçe gösterdi. Bu ceza, Dicle’nin, Leyla Zana, Selim Sadak ve Orhan Doğan’la birlikte, 1994’te milletvekiliyken tutuklanıp cezaevine konuldukları davada verilen 15 yıllık cezanın AİHM tarafından mahkûmiyet nedeni sayılması üzerine yapılan yeniden yargılama sonunda verilmişti. Oysa Dicle ile diğer DEP’liler, 1994’ten 2004’e kadar 10 yıl cezaevinde kaldıkları için uyarlanan bu cezayla fazladan hapis yatmış hale gelmişlerdi. Buna rağmen YSK, 2005’teki yeni TCK’yı esas almak yerine eski TCK ve aleyhe olan 2006 tarihli Adli Sicil Kanunu hükmü uyarınca memnu hakların iadesi kararı istedi.
Diyarbakır adayı Leyla Zana: YSK, Dicle ile bire bir aynı durumdaki Zana için de aynı yorumu yaptı ve lehe olan temel kanunu görmezden gelerek “Karar yoksa adaylık da yok” dedi.
Peki 4 yıl nasıl vekillik yaptı?
Siirt adayı Gültan Kışanak: YSK, halen milletvekili sıfatı taşıyan Kışanak’ın İzmir DGM tarafından, 1992’de Saddam’ı protesto ettiği yürüyüşten dolayı 2911 sayılı Toplantı ve Gösteri Yürüyüşü Kanunu’nun “hükümetin emrine karşı gelmek” başlıklı maddesi uyarınca 1 yıl 4 ay 15 gün hapis ve 55 bin lira para cezasına mahkûm edilmesini kararına gerekçe gösterdi. 2007’de yine YSK tarafından seçilmesine engel bir hal bulunmadığına karar verilen Kışanak hakkındaki bu kayda, kızlık soyadı olan “Özer” üzerinden araştırma yapılınca ulaşıldı. Kışanak’ın bu cezayla ilgili “memnu haklarının iadesi” kararı ibraz etmediğini bildiren YSK, herkesin TC kimlik numarası üzerinden bakılan sabıka kaydına neden kızlık soyadı üzerinden bakıldığı, 2911 sayılı kanuna muhalefet suçunun terör suçu olmamasına rağmen neden terör suçu kapsamında sayıldığı, 2005’te yürürlüğe giren TCK’nın 53. maddesine uyarınca haklarını geri kazanmasına rağmen neden ısrarla memnu haklarının iadesi belgesi istediği sorularını ise yanıtsız bıraktı. En önemlisi de bu yoruma göre Kışanak’ın 4 yıllık vekilliğinin usulsüz biçimde yapılıp yapılmadığı sorusu da askıda kaldı.
12 Mart kararı
Mersin adayı Ertuğrul Kürkçü: YSK, eski Dev-Genç lideri Ertuğrul Kürkçü’nün, 12 Mart 1971 muhtırasından sonra, Kızıldere’de yakalanıp İstanbul Sıkıyönetim Komutanlığı 3 No’lu Askeri Mahkemesi’nce 8 Nisan 1975’te çarptırıldığı, 1974 affı kapsamına giren 30 yıl ağır hapis cezasını da adaylığa engel buldu. YSK, 2005’te yürürlüğe giren TCK’daki “infaz bitmişse haklar kazanılır” yorumunu Kürkçü için de kabul etmedi. Kürkçü ise memnu haklarının iadesi edilmiş olduğunu savunuyor.
Diğer bağımsızlar
Çanakkale adayı Harun Özcan: 2008’de “resmi belgede sahtecilik” ve “dolandırıcılık” suçundan mahkûm olduğu 2 yıl 11 aylık ceza nedeniyle adaylığı reddedildi.
Diyarbakır adayı Abdullah Kızılay: 2009’da “hakaret” suçundan verdiği 22 ay ceza alması reddine gerekçe gösterildi.
Gaziantep adayı Çiçek Otlu: 2005’te örgüt üyeliği suçundan 6 yıl 3 ay hapse mahkum edilmesi nedeniyle başvurusu reddedildi.
İzmir adayı Nezir Sincar: 1999’da 1 yıl 6 ay hapisle cezalandırılması gerekçe gösterildi.
İzmir adayı Şerafettin Efe: Mahkûm olduğu para cezasını yatır- madığı için redde- dildi.