Çocuklarına birçok gerekçe ile aşı yaptırmak istemeyen aileler ve bu konuda açılan davalar artınca, Yargıtay “Devlet, geçerli bir delil gösterilmedikçe, anne-baba rızası aramaksızın çocuğa zorunlu aşı yaptırabilir” diyerek noktayı koydu.
Yargıtay 2. Hukuk Dairesi, son dönemde “Domuz kanı var”, “Aşılar güvensiz” gibi gerekçelerle çocuklarına zorunlu aşı yaptırmak istemeyen anne ve babaların sayısının artması üzerine önemli bir karara imza attı.
Geçen yıl Uşak’ta M.A. ve I.A. çifti, 2013 doğumlu bir yaşındaki bebeklerine zorunlu aşı yaptırmadı. Bunun üzerine Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü, ‘sağlık tedbiri’ talebiyle 2. Aile Mahkemesi’ne başvurdu. Mahkeme, 13 Haziran 2014’te, davayı reddetti. Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü de kararı temyiz etti.
‘Çocuğun üstün yararı’
Doğan Haber Ajansı’nda yer alan habere göre, Yargıtay, mahkemenin çocuğa zorunlu aşı yaptırılması için sağlık tedbiri koyulması talebini reddeden kararını oybirliği ile bozdu. Daha önce zorunlu aşılar içinde anne-baba izni arayan Yargıtay, Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi ve Türk Medeni Kanunu’na göre çocukla ilgili her türlü kararda, onun üstün yararının esas olduğunun vurgulandığı 4 Mayıs 2015 tarihli kararında, özetle şu gerekçeyi gösterdi:
“Ana-babanın çocuklarla ilgili karar alırken onların menfaatlerini ve üstün yararlarını gözönünde tutmaları asıldır. Çocuğun yasal temsilcileri uygulanacak aşı ile ilgili aydınlatıldıkları halde, hiçbir haklı gerekçe ileri sürmeksizin buna rıza göstermiyorlarsa, çocuğun menfaatine aykırı bu tavra hukuki sonuç bağlanamaz, çocuğun üstün yararına açıkça aykırı ise rıza aranmaz.”
Bireysel ve toplumsal
“Olayda ana-baba çocuğa aşı uygulanmasına karşı çıkmışlar, buna rızalarının bulunmadığını yargılama sırasında ifade etmişlerdir. Ne var ki, bu beyanlarını haklı gösterecek bir sebep ve delil göstermedikleri gibi dosyada da yapılması istenilen aşının çocuğun üstün yararına aykırı olacağına ilişkin bir bulgu ve olgu bulunmamaktadır. Aşının, çocuğun gelecekteki bireysel sağlığı yanında, toplum sağlığı açısından da yapılması zorunlu olduğu dosyadaki raporlardan anlaşıldığına göre, isteğin kabulüne karar verilmesi gerekirken salt ana ve babanın rıza göstermedikleri gerekçesine dayanılarak talebin reddi usul ve yasaya aykırı bulunmuştur. Hükmün, yukarıda gösterilen sebeple bozulmasına.”
Savcı aşıya direniyor
Ordu’nun Altınordu ilçesinde Cumhuriyet Savcısı Hüseyin Ayyayla (41) ile öğretmen eşi Reyhan Ayyayla (29) çifti, 2.5 ay önce normal doğumla ikiz bebeklerini kucaklarına aldı.
Çiftin Muhsin ve Nergis adını verdikleri bebekleri, Hepatit B aşısı için Aile Sağlığı Merkezi’ne davet edildi. Ancak Ayyayla çifti, aşıda sağlığa zararlı maddeler olduğu iddiasıyla, bebeklere aşı yaptırmak istemedi. Bunun üzerine Aile Sağlığı Merkezi tutanak tuttu Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü de Ordu Aile Mahkemesi’ne başvurarak, bebekler hakkında sağlık önlemi alınması talebiyle dava açtı. Savcı Ayyayla, aşının risklerini bilimsel verilere dayandırarak araştırdığını belirten 8 sayfalık savunma vererek ikiz bebeklerine sağlık tedbiri önleminin reddedilmesini istedi. Mahkeme, Yargıtay yolu açık olmak üzere Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü talebini reddetti.