Bilim / Teknoloji

Uzaktan kumandalı böcek

Bir altın böceğinin uçuşu, sinirlerine eklenen elektrotlar ve radyo alıcısı yardımıyla uzaktan kontrol edildi.

03 Şubat 2009 02:00
Bir altın böceğinin uçuşu, sinirlerine eklenen elektrotlar ve radyo alıcısı yardımıyla uzaktan kontrol edildi.

ABD Kaliforniya Üniversitesi’nden Doç. Dr. Michel Maharbiz’le ekibi kablosuz yayımlanan kontrol sinyallerini alabilen ve çok küçük olan bir donanım geliştirdi. Bu donanımın, elektrik sinyallerini elektrotlar yardımıyla böceğe ileterek havalanmasını, sağa ya da sola dönmesini veya havada asılı kalmasını sağladığı belirtildi.

Gelişmiş Savunma Araştırmaları Ajansı (DARPA) desteklediği araştırmayla, arama/kurtarma çalışmaları gibi gözetleme gerektiren işlerde siber böceklerin kullanılabileceği düşünülüyor.
Uzaktan kumandalı mikro uçuş makineleri üretme çalışmalarında üç tip üzerinde çalışılıyor. Bunlardan ilki uçaklarınki gibi sabit kanatları olan modeller. İkincisiyse helikopterler gibi dönen kanatlı modeller. Son tipse kuşlar ve böcekler gibi kanat çırparak ilerleyenler.

Üçüncü tip mikro uçuş makineleri üzerinde çalışanlar çoğunlukla kuşların ve böceklerin uçuş mekaniklerini inceleyerek benzer tasarımlar yapma yoluna gidiyorlar.

TÜBİTAK'ın internet sitesinde yer alan habere göre uçabilen tüm böcekler gibi altın böcekleri de uçuş konusunda ustalaşmışlardır. Görme sistemleri ve diğer duyularından gelen bilgileri birleştirerek havada hareket ederler ve bunu yaparken de mümkün olan en az enerjiyi harcarlar.

Doç. Dr. Maharbiz böceklerin geliştirdikleri tüm bu sistemleri çözüp yeniden oluşturmak yerine var olan sistemi kullanmayı seçmiş. Altın böceğinin sinir sistemlerine aygıtlar yardımıyla sinyaller göndererek böcek ve makine karışımı sibernetik böcekler oluşturmuş.
Doç. Dr. Maharbiz ve grubu daha önce de sibernetik böcekler yaratmış, son araştırmaları kablosuz kontrol sistemiyle bunlardan ayrılıyor.

Böcek üzerine yerleştirilen donanım bir hazır mikroişlemci, bir radyo alıcısı, bir pil, bir devre levhası, böceğin optik loblarına ve uçuşunu kontrol eden kaslarına bağlı altı elektrottan oluşuyor.

Uçuş kontrolleri kablosuz yayınlanıyor, böcek üzerindeki radyo alıcısı bu kontrolleri algılıyor. Optik loblarına yerleştirmiş elektrotlara dalgalı elektriksel sinyaller göndererek böceğin havalanması sağlanıyor.

Kısa ve tek bir elektrik sinyaliyse uçuşu durduruyor. Sağ ya da sol temel uçuş kaslarına gönderilen sinyaller de böceğin uçuş sırasında sağa ya da sola dönmesini sağlıyor.

Daha önce başka araştırmacılar tarafından böcek uçuşu kontrol araştırmalarında güveler kullanılmıştı. Onlarla karşılaştırıldığında dev altın böceklerinin bazı avantajları var: Büyüklüğü üzerlerine daha fazla yük taşıyabilmesini sağlıyor.

Ayrıca, güvelerle karşılaştırıldığında altın böceklerinin uçuşunu kontrol etmek daha kolay. Güvenin kanat çırpmaya devam etmesini sağlamak için devamlı sinyal göndermek gerekirken altın böceklerinde uçuşu başlatmak yetiyor.

Araştırmanın gerçekleşebilmesinde mikro elektronik endüstrisindeki gelişmelerle mikro işlemcilerin ve pillerin küçülebilmiş olmasının da etkisi büyük.