Türkiye'nin müzik tarihine sesi ve yorumuyla damga vuran usta sanatçı Edip Akbayram, 75 yaşında çoklu organ yetmezliğinden 2 Mart 2025 Pazar günü hayatını kaybetti. Akbayram, Lütfi Kırdar Kültür Merkezi'nde düzenlenen anma töreninde sevenleri tarafından son yolculuğuna uğurlandı. Nâzım Hikmet ve Sabahattin Ali gibi Türkçenin en büyük seslerinin bestelenmiş şiirlerine yaptığı özgün icralarla büyük bir yankı yaratan Akbayram'ın anma törenine sanatçılardan siyasetçilere yüzlerce kişi katıldı. Katılanlar arasında; İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, Zülfü Livaneli, MSG Başkanı Ferhat Göçer, MESAM Başkanı Recep Ergül, Fırat Tanış, Ahmet Selçuk İlkan, Orhan Aydın, Kubat, Erol Evgin, Gülben Ergen, Halil Ergün gibi isimler yer aldı. Akbayram, Şişli'deki Teşvikiye Camii'nde öğle namazına müteakip kılınan ceneza töreninin ardından Üsküdar'da bulunan Karacaahmet Mezarlığı'na defnedilecek. Teşvikiye'deki cenaze törenine Eski CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, Memleket Partisi Genel Başkanı Muharrem İnce, CHP Diyarbakır Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, Kültür Ve Turizm Bakan Yardımcısı Batuhan Mumcu, Eski CHP İstanbul Milletvekili Gürsel Tekin ve DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu da katıldı.
Akbayram'ın Sivas Katliamı'nda öldürülen Mazlum Çimen'e yazdığı "Gittin Gideli" şarkısı, salonda büyük alkışlarka karşılandı.
İBB Başkanı İmamoğlu: Yaşadığı ömür boyunca örnek olmuştu
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu, Akbayram'ın sözlerinin hâlâ insanların dilinde, kulağında, dimağında olduğunu ve sözlerinden hiçbir zaman eksik olmayacağını ifade ederek şunları söyledi:
"Sanatçı kimliği olan insanlarımız var. Ama sanatçı artı ötesi olan insanlar da vardır; duygularıyla, tavırlarıyla, duruşlarıyla. Edip Akbayram da öyle bir sanatçımızdı. Toplumsal olaylara duyarlı, sözünü esirgemeyen, duruşunu göstermekten geri durmayan güçlü karakteriyle her nesle yaşadığı ömür boyunca örnek olmuştur. Ben de kendisini öyle hissederek büyüdüm, tanıdm. Değerli bir büyüğümüzdü aynı zamanda, ağabeyimizdi. Elbette ürettikleriyle, tavırlarıyla, sözleriyle, şarkılarıyla her zaman yaşayacak. İsmi de yaşacayak. O bizim sorumluluğumuz."
Zülfü Livaneli: Küçük büyük şuralı buralı demeden herkese duyduğu sevgiden mahrum kalacağız maalesef...
Sanatçı Zülfü Livaneli de yaptığı konuşmada, Akbayram'ın adı gibi Edip bir insan olduğunu ifade ederek şunları söyledi:
"Adı gibi bir insandı. Edip, güzel söz söyleyen insan olduğu kadar edeple de ilgili. Hakikaten de adına yakışır bir insan olduğunu hepimiz biliyoruz. Çok uzun yıllar boyuna efendiliğinden, insanlara yaklaşırkenki sevgisinden, saygısından nezaketinden -ki bu günlerde artık iyice hasretini çektiğimiz insan sevgisinden- kim olursa olun, küçük büyük şuralı buralı demeden herkese duyduğu sevgiden mahrum kalacağız maalesef..."
Türkü Akbayram: Ömrüm boyunca seninle gurur duydum, duymaya da devam edeceğim
Törende Akbayram'ın kızı Türkü Akbayram ve torunu Lavin gözyaşlarına boğuldu. Zülfü Livaneli'nin sahneye davetiyle konuşma yapan Türkü Akbayram, şöyle konuştu:
"Doğduğu andan itibaren hayatı mücadele ve direnişle geçen bir hayattı babanınki. İlkeliliği, dimdik duruşu, sarsılmaz devrimci Atatürkçü kimliği ile babam asla unutulmayacak. Babam birimizin memleket hasretinde, birimizin kavgasında birimizin umudunda hep yaşayacak. Seni saklayacağım baba, bir evlat olarak ömrüm boyunca seninle gurur duydum, duymaya da devam edeceğim. Hoşçakal babacığım"
"Aramızdan ayrılsa da devrimci, demokrat ruhu şarkılarıyla kalbimizde çalacak"
Törene sevenleri akın etti. Oturacak yer kalmayan salonda bazı kişiler anma törenini ayakta takip etti. Edip Akbayram'ın "Türkiye ve dünyadan geçmiş bir değer" olduğunu belirten bir seveni acısını şöyle dile getirdi:
"Edip Akbayram, Türkiye'den geçmiş; usta sanatçı demokrat, devrimci ve her şeyden önemlisi bizim abimiz olan biriydi. Şarkılarıyla kalbimize dokunmasının yanında bizlere umut vermiş en baskıcı dönemlerde bile ayakta durmamıza yardımcı olmuştu. Şarkıları yasaklandığında, siyasetçiler onu engellemeye ve durdurmaya çalıştığıda anlamıştım ne kadar doğru biri olduğunu. Aramızdan ayrılsa da devrimci demokrat ruhu şarkılarıyla kalbimizde çalacak."
Anma törenine çelenk gönderen kurum, parti ve isimler: Beyoğlu Belediye Başkanı İnan Güney, İstanbul Tabip Odası, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu, CHP Genel Başkanı Özgür Özel, Şişli Belediye Başkanı Resul Emrah Şahan, CHP İstanbul İl Başkanı Özgür Çelik, Türkiye Komünist Partisi, piyanist Fazıl Say
Akbayram'ın cenazesi alkışlar eşliğinde Teşvikiye Camii'nde
Edip Akbayram, sevenlerinin alkışlarıyla son yolculuğuna uğurlandı
"Sanatçı müsveddeleri doğruların peşinde koşan insanlar"
Akbayram, dünyaca ünlü şair Nâzım Hikmet’in 56. ölüm yıldönümünde ‘Dostluk Ödülü’nü aldığında T24'ten Hakan Aksay’a verdiği röportajda, Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “sanatçı müsveddesi” ifadelerine karşılık şu sözleri söylemişti:
“Bizlere müsvedde diyorlar. Evde oturdum bilanço yaptım; 50 yıllık sanat yaşamımdan 10-12 cumhurbaşkanı, 8- 10 başbakan ve sayısız bakan gelmiş geçmiş. Sanatçı müsveddeleri ise eğilmeyen, doğruların peşinde koşan insanlar. Ben bunu bir onur olarak kabul ediyorum.”
Üç büyüklerin usta sanatçı Edip Akbayram'a vedası: "Çocuklar inanın inanın çocuklar"
Siyasilerden Edip Akbayram için taziye mesajı
Ayten Akbayram'dan eşi Edip Akbayram'a veda: Buraya kadarmış öbür yarım buraya kadar...
Ali Sunal'ın Edip Akbayram anısı: Sakinliğin bana o kadar iyi gelmişti ki
Can Atalay'dan Edip Akbayram mesajı: Bize güç ve moral verecek
Onur Akın'dan Edip Akbayram çağrısı: Türkiye'de yas ilan edilmeli
Edip Akbayram kimdir?250'ye yakın ödülEdip Akbayram, 29 Aralık 1950'de Gaziantep'te doğdu. Henüz dokuz aylıkken çocuk felcine yakalandı ve bir ayağı sakat kaldı. Lisede kurdukları orkestra ile müziğe ilk adımını attı. 1968 yılında liseyi bitirip İstanbul'a gitti. Diş hekimliğini kazanmasına rağmen kendini müziğe verdi. İstanbul'a geldikten sonra 1971'de Altın Mikrofon Yarışması'na katıldı. Aşık Veysel'in bir şiirinden esinlenerek gerçekleştirdiği ilk bestesi olan "Kükredi Çimenler" ile birinci oldu. 1974'te Dostlar Orkestrası'nı kurdu ve Anadolu pop müziğinin önde gelen isimlerinden biri oldu. Daha sonra 'Kara Kuzu', 'Deniz Üstü Köpürür' ve 'Garip' adlı 45'liklerle ödüller aldı ve ünü yurt çapında duyulan bir sanatçı oldu. 'Aldırma Gönül' ve 'Eşkiya Dünyaya Hükümdar Olmaz' adlı parçalarıyla satış rekorları kıran ve Altın Plak kazanan sanatçının çeşitli kuruluşlar tarafından verilen 250 kadar ödülü mevcut. TRT'de yasaklandıNâzım Hikmet ve Sabahattin Ali gibi Türkçenin en büyük seslerinin bestelenmiş şiirlerine yaptığı özgün icralarla büyük bir yankı yarattı. 80'ler Edip Akbayram ve benzeri müzik yapanlar için zor yıllardı. 1981-88 arasında bestelerinin TRT'de çalınması yasaklandı. Ama 90'ların ortasından itibaren, özellikle Türküler Yanmaz albümüyle yeni bir çıkış yaptı ve kendi çizgisinde sapmadan yürümeye devam ettiğini gösterdi. Akbayram bu albümü Sivas Katliamı'nda yaşamını yitirenlere ithaf etmiştir. Bu albümde Can Yücel'in, Oktay Rifat'ın, Ahmed Arif'in, Vedat Türkali'nin yapıtlarından bestelediği şarkılar vardı. "Politikamdan taviz vermeden yoksul, geniş halk kitlelerine ulaşmak istiyordum"Edip Akbayram başlangıçtan itibaren ne yapmak istediğini şöyle açıklıyordu: "Kalıcı bir şeyler yapmak istiyordum. Fikret Kızılok ve Cem Karaca'nın Anadolu ezgilerini pop çizgisinde söylemelerini örnek olarak aldım. Renk ve çizgide tamamen bir Edip Akbayram olarak geliştirdim. Toplumcu müzik yapmak istedim. Müziğimde geniş halk kitlelerinin yaşamı, sorunları olmalıydı. Ancak sivri, ucuz kahramanlıklardan da uzak durmaya çalıştım. İnançlarımdan, düşüncelerimden, politikamdan taviz vermeden, müzik tekniğinden yararlanarak, sorunlu, yoksul, geniş halk kitlelerine ulaşmak, daha çağdaş bir şeyler yapmak istiyordum." Usta sanatçının, Ayten Hanım ile evliliğinden Türkü ve Ozan adlarında bir kızı ve bir oğlu vardı. |