Kültür-Sanat

Ah Güzel İstanbul'un Ayşe'si, usta sanatçı Ayla Algan hayatını kaybetti

Ayla Algan için, 6 Ocak'ta İBB Şehir Tiyatroları Muhsin Ertuğrul Sahnesi'nde tören düzenlenecek

04 Ocak 2024 20:58

Tiyatro sanatçısı, yönetmen, şarkıcı ve eğitmen Ayla Algan, 86 yaşında hayata gözlerini yumdu. Algan'ın evinde senaryo okurken rahatsızlandığı öğrenildi. Algan, Paris’in ünlü konser salonu Olympia’da sahne alan ilk Türk sanatçıydı.

Usta sanatçı Ayla Algan, saat 19.00 sıralarında evinde senaryo okurken aniden rahatsızlandı. Yakınlarının çağırdığı ambulansla Taksim Acıbadem Hastanesine kaldırılan ve beyin kanaması geçirdiği belirtilen Algan, müdahaleye rağmen kurtarılamadı.

Ömrünün son dönemine kadar İstanbul Drama Sanat Akademisinde eğitim veren Ayla Algan için, 6 Ocak Cumartesi günü saat 10.30'da İBB Şehir Tiyatroları Muhsin Ertuğrul Sahnesi'nde tören düzenlenecek.

Sanatçının cenazesi, Teşvikiye Camisi'nde öğle ezanı sonrası kılınacak cenaze namazının ardından Aşiyan Mezarlığı'na defnedilecek.

Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Batuhan Mumcu, X sosyal medya hesabından, "Türk tiyatro ve sinemasının duayen ismi, usta oyuncu Ayla Algan Hanımefendi'nin vefatını üzüntüyle öğrendim. Kendisine Allah'tan rahmet, ailesi ve sevenlerine sabır diliyorum. Sanat camiamızın başı sağ olsun" yazdı.

"Erkek Hamlet"

Usta sanatçı Algan, İstanbul Şehir Tiyatroları'nda Hamlet oyununda oynarken hem Ophelia hem de Hamlet karakterini canlandırdığı için 'Erkek Hamlet' olarak anılıyordu

Algan, 2022'de Cumhurbaşkanlığı Kültür Sanat Büyük Ödülü'ne layık görülmüştü. Usta sanatçı Algan, çok sayıda tiyatro, sinema ve dizilerde de yer almıştı.

Ah Güzel İstanbul'un Ayşe'si

Algan, yönetmenliğini Atıf Yılmaz'ın yaptığı, senaryosunu Safa Önal ve Ayşe Şasa'nın yazdığı, “Korkma, dünyada her zaman inanılacak sağlam şeyler bulunur" repliğiyle hafızalara kazınan 1965 yapımı Ah Güzel İstanbul filminde usta sanatçı Sadri Alışık'la birlikte oynamıştı. 

1971’de Paris’in ünlü konser salonu Olympia’da sahneye çıkan ilk Türk sanatçı olan Algan, 1972’de Bulgaristan’da Uluslararası Altın Orfe Müzik Yarışması’nda ikinci oldu. Aynı yıl, Devlet Sanatçısı ünvanı aldı ve UNICEF Onur Ödülü’ne layık görüldü. 1977’de Polonya’da yapılan Sopot Müzik Yarışması’nda birinci oldu.

Ayla Algan kimdir?

Ayla Algan, 29 Ekim 1937'de İstanbul'da doğdu. Çocukluğunda piyano, bale ve şan dersleri aldı. 5 yaşında başladığı piyano öğrenimini lise öğrenimi için Fransa'ya gidene kadar 11 yıl boyunca sürdürdü. Ortaokulu, İstanbul'daki Notre Dame de Sion'da, liseyi Fransa'daki Versay Lisesinde okudu. Lise öğrenimi devam ederken tanıştığı Beklan Algan (1933-2010) ile evlendi. Eşi Beklan Algan ile birlikte Amerika'da New York Actor Studio Actor’s Repertuary Theatre’s of Broadway'de sahne eğitimi alan sanatçı, Türkiye'ye döndükten sonra İstanbul Şehir Tiyatroları'nın kadrosuna girdi ve 1961'de Tarla Kuşu oyunu ile tiyatroda ilk rolünü oynadı.

Aynı yıl Hamlet oyununda rol aldı; hem Ophelia hem de erkek rolü olmasına rağmen Hamlet karakterini canlandırdı. Bu nedenle 'Erkek Hamlet' olarak anıldı. 1965'te Fizikçiler oyunuyla İlhan İskender En İyi Kadın Oyuncu Ödülü'ne layık görüldü ancak tiyatronun kolektif bir sanat olduğu gerekçesiyle geri çevirdi. 1966'da Muhsin Ertuğrul'un istifası üzerine Şehir Tiyatroları'ndan ayrıldı, bir süre LCC Language and Culture Center Tiyatro Okulu'nda tiyatro öğretmenliği ve oyuncu çalıştırma dersleri verdi. Buradan Macit Koper, Taner Barlas, Cezmi Baskın, Meral Çetinkaya ve Rutkay Aziz gibi değerli oyuncu ve yönetmenler çıktı.

1971'de Paris'in ünlü konser salonu Olimpia'da sahneye çıkan Algan, 1972 yılında Paris'te Jean L. Bazault yönettiği Recamier Tiyatrosu'nda, Peter Brook'un Tiyatro Atölyesi'ne davetli olarak katıldı. 1972-1979 yılları arasında Paris'te yaşadı ve müzikle ilgilendi. 1972'de Turizm Bakanlığının isteği üzerine Yunus Emre'nin 650. yıl dönümü için bir albüm hazırladı. 1975 yılında dünyaya gelen kızına Yunus Emre'den esinlenerek 'Sevi' adını koydu. 1973'te Bulgaristan'daki Uluslararası Altın Orfe Şarkı Yarışması'nda savaş karşıtı bir şarkı söyleyerek ikincilik ödülünü alan Algan, UNICEF Onur Ödülü'ne layık görüldü. 1977'de Polonya Sopot Festivali'nde Oda Kızılderililerinin sorunları üstüne bir şarkı ile dünya birinciliği kazandı.

1980'de Berlin'e gitti, Schaubühne Tiyatrosu'nda dört yıl boyunca Tuncel Kurtiz, Şener Şen, Macit Koper gibi sanatçılarla işçi tiyatrosu yaptı. 1984 yılında ise Erol Keskin, Beklan Algan, Prof. Cevat Çapan, Taner Barlas, Ahmet Levendoğlu, Macit Koper, Haluk Şevket, Yekta Kara, Müge Gürman, Metin Deniz, Ergüder Yoldaş, Prof. Süleyman Velioğlu, Oben Güney gibi meslektaşlarıyla BİLSAK Tiyatro Atölyesi'ni kurdu.

1988 yılında ise Beklan Algan, Erol Keskin, Haluk Şevket Ataseven ile birlikte Tiyatro Araştırma Laboratuvarı'nı (TAL) kurdu ve burada pek çok deneysel projeye imza atarak genç tiyatro oyuncularının eğitimine katkıda bulundu. Ayrıca 1996 yılında İstanbul Şehir Tiyatroları'nda Genel Sanat Yönetmeni Yardımcılığı yaptı. 1999-2001 sezonunda Kenan Işık’ın İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları'nda sahnelediği Şeyh Galip’in 'Aşk Hastası' oyununda oynadıktan sonra Şehir Tiyatroları'ndan emekli oldu. Ayla Algan, 'Seni Seviyorum Rosa', 'Harem Suare', 'O da Beni Seviyor' gibi onlarca filmde ve 'Biz Size Aşık Olduk', 'Üzgünüm Leyla', "Aliye" gibi çeşitli dizilerde rol aldı. Ayrıca 'Yaratıcı ve Çağdaş Tiyatro Teknikleri' kursu ile ünlü oyunculara oyuncu koçluğu yapmıştı.

Koroporte Sanat Grubu'nun hem tiyatro eğitmeni hem de anlatıcısı olarak, Koroporte'nin İş Sanat'ta sahnelenen 'Hayvanlar Karnavalı 2005-2006-2007' ve 'Bir Sergiden Tablolar 2007-2008' gösterilerinde rol aldı. 2011 yılında İstanbul Drama Sanat Akademisi Genel Sanat Yönetmenliği ve bunun yanında, tiyatro ve yaratıcı drama metodu kullanarak yabancı dil eğitimi olan "İngilizce Tiyatro Sertifika Programı" ve "Sinema-Tiyatro Oyunculuk Atölyesi" eğitmenliği görevlerini üstlendi.

OYNADIĞI FİLM VE DİZİLER

2016 - Köstebekgiller Gölgenin Tılsımı
2015-2016 - Kurtlar Vadisi Pusu
2015 - Tut Sözünü
2014 - O Hayat Benim
2010 - Unutulmaz
2010 - Yüreğine Sor
2009 - Ezber (Kısa Film)
2007 - Ayda
2007 - Şöhret Okulu
2006 - Binbir Gece
2004 - Öteki Türkiye'de Bir Cumhurbaşkanı
2004 - Patroniçe
2004 - Ziyaret
2004 - Arapsaçı
2004 - Aliye
2004 - Yadigar
2003 - Metropol Kabusu
2002 - Hızma
2002 - Havada Bulut
2002 - Biz Size Aşık Olduk
2001 - O da Beni Seviyor
2000 - Yıldız Tepe
2000 - Hanım Ağa
2000 - Üzgünüm Leyla
2000 - Kurşun Kalem
1999 - Harem Suare
1999 - Şükran Büfe
1997 - Sıdıka
1996 - Ali (Sakın Arkana Bakma)
1996 - Beşi Bir Yerde
1994 - Doktora Bak Doktora
1993 - Yaz Yağmuru
1993 - Kız Kulesi Aşıkları (Hera ile Leandros)
1992 - Seni Seviyorum Rosa
1990 - Dört Mevsim İstanbul: İstanbul Bir Özlemdir
1987 - Çil Horoz
1976 - Eksik Etek
1975 - Salak Bacılar
1970 - Gölgedeki Adam
1970 - Son Söz Benim
1969 - Yılan Soyu
1967 - Zilli Nazife
1966 - Ah Güzel İstanbul
1966 - Biraz Kül Biraz Duman
1965 - Yıldız Tepe
1964 - Karanlıkta Uyananlar

ALBÜMLERİ

1976 - Ayla Algan (Coşkun Plak)
1977 - Aşka Veda (Coşkun Plak)
1972 - Yunus Emre (T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı)
2008 - En İyileriyle Ayla Algan (Ossi Müzik)