Yaz ayları yaklaşırken; uzmanlar, ultraviyole ışınlarını süzmeyen ve polarize özelliği taşımayan güneş gözlükleri konusunda uyarıyor. Kullanımı yaz aylarında artan ve 'ucuz' olduğu için bilinçsizce tercih edilen 'sahte' güneş gözlüklerinin, göz sağlığı açısından birçok sıkıntıyı beraberinde getirdiğine dikkat çeken uzmanlar, özellikle güneş ışınlarının en dik geldiği 11.00-15.00 saatleri arasında güneş gözlüğü kullanılması gerektiğini belirtiyor. Ultraviyole güneş ışınlarını süzmeyen gözlüklerin, çocuklarda göz tembelliğine, büyüklerde ise sarı nokta hastalığının ilerlemesine neden olduğu belirtiliyor.
Güneş gözlüğü konusunda vatandaşlara çok seçici davranmaları noktasında uyarıda bulanan Prof. Dr. Artunay, her yaşta güneş gözlüğü kullanmak gerektiğinin altını çizerek, ozon tabakasındaki delinme ve küresel ısınma neticesinde eskiye nazaran güneşli gün sayısının arttığını, bu yüzden de güneşin çok daha fazla zararlı etkilerinin ortaya çıktığını söyledi.
Artunay, özellikle dışarıda çalışan bireylerin güneş gözlüğü konusunda daha da dikkatli olması gerektiğini vurgulayarak, "Ailesinde sarı nokta hastalığı olanlar, açık tenli veya göz rengine sahip olanlar özellikle güneşin zararlı etkilerine daha fazla maruz kalmakta" diye konuştu.
Doğru güneş gözlüğü seçimi retinadaki tahribatı önlüyor
Güneşten gelen zararlı ışınların gözün arkasında görme fonksiyonunu sağlayan tabaka üzerinde zararlı etkileri olduğuna değinen Artunay, özellikle ozon tabakasının delinmesi ve güneş ışınlarının çok dik geldiği dönemde bu etkinin giderek arttığını söyledi.
Prof. Dr. Halil Özgür Artunay, bu etkiden korunabilmek için güneş gözlüğü kullanımının göz sağlığı açısından çok önemli olduğunu vurgulayarak, şunları kaydetti:
"Güneşin özellikle uzun dönemde katarakta sebep olan etkileri görülmüştür. Bu nedenle özellikle erken yaşlardan itibaren güneş gözlüğü kullanımının katarakt gelişimini önleyici etkileri vardır. Bunun yanı sıra retina, mavi dalga boyundaki ışınlar tarafından toksik etkiye maruz bırakılmaktadır. Bu da sarı nokta hastalığı olarak bilinen ve özellikle ileri yaşlarda görme merkezindeki bozulmayla devam eden hastalığa zemin hazırlamakta. O yüzden ne kadar erken dönemde güneş gözlüğü kullanılırsa hem ileride oluşabilecek katarakt hem de retinadaki tahribat önlenebilir."
Prof. Dr. Artunay, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Sahte güneş gözlükleri göze ciddi zararlar veriyor. Bu gözlükler özellikle çocuklarda göz tembelliğine, büyüklerde ise sarı nokta hastalığının ilerlemesine neden olabilir. Normal bir güneş gözlüğü numarasız olurken, sahte gözlükler genelde içerisinde astigmat, miyop ve hipermetrop gibi numaralar içermektedir. Bunlar da baş ağrısı yapıp, gözün görme performansını ileri derecede etkiler. Hiç hasta olunmadığı halde sahte güneş gözlüğü takarak astigmat, miyop veya hipermetrop gözlükleri takılmış oluyor. Bunlar da baş ağrısının yanı sıra gözün görme performansını ileri derecede etkiliyor."
Diğer taraftan ucuz güneş gözlüklerinin birçoğunun ultraviyole ışınlarını tam olarak süzmediğini belirten Artunaş, "Bizim istediğimiz ise yüzde yüz ultraviyole filtrasyonudur. Gözdeki hücrelere en çok zarar veren unsurlardan biri ultraviyole ışınıdır. Fakat bu sahte güneş gözlükleri bunu tam olarak filtre etmez." ifadelerini kullandı.
"Güneş gözlüğü 'uyduruk' kullanılacak bir şey değil"
Artunay, gözlük seçerken en çok, ultraviyoleyi yüzde yüz filtre ettiğinden, kaliteli olduğundan emin olunması gerektiğini belirterek, güneş gözlüğünün "uyduruk" kullanılacak bir şey olmadığını aktardı.
"Uygunsuz kullandığımız zaman gözümüze zarar verebilecek bir şey olduğu için seçerken dikkat etmeliyiz." diyen Artunay, sözlerini şöyle tamamladı:
"İlk önce sertifikasına bakmamız lazım. Özellikle dışarıda çok yoğun çalışan bireyler yerden çok fazla ışığı göze almaktadır. Bunların özellikle polarize güneş gözlüğü seçmeleri gerekmektedir. Polarize güneş gözlüğü, yerden yansıyan ışınları süzmesi demektir. Böylece aynı bir panjur gibi, gelen ışınların yansıyanlarını süzüp sadece göze gelmesi gerekenleri almakta, bu da çok daha net bir görüntü vermektedir. Göz sağlığı için güneş gözlüğü kullanımının önemli olduğunu bir kez daha belirtmek isterim.
Güneş gözlüğü renklerine gelecek olursak, mesela denizdeyken mavi ya da kumlu bir alandayken kahverengi kullanmak gerekir. Yani yansıyan ışık hangi renkte fazlaysa o ışığı filtre eden gözlüğü kullanmalıyız. Güneş gözlüğünü güneşin en dik geldiği zaman diliminde saat sabah 11 ile öğlen 3 arasında kullanmalıyız. Güneş gözlüğü karda da kullanabilir aslında. Karda da çok fazla ışın göze girdiği için kar körlüğü gibi bir sorun da olabiliyor. İnsan kara çok fazla bakarsa 'kar körü' olabilir. Bunu önlemek için de güneş gözlüğü takmak lazım. Yani güneş gözlüğü sadece yazın değil, ışığın her bulunduğu ortamda ve durumda kullanılabilir."