Kültür ve Turizm Bakanlığı Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü ile SONAR Araştırma Şirketi’nin işbirliğiyle hazırlanan “Türkiye Okuma Kültürü Haritası”, 26 ilde, 6 bin 212 kişiyle görüşülerek yapıldı. Ankete katılanların yüzde 84.16’sı, korsan yayını tercih etmediğini söyledi. Araştırmaya göre, yılda ortalama 7.2 kitap okunuyor. Bir seferde en fazla 30 dakika kitap okunuyor. Boş zamanlarda en çok televizyon izleniyor. Düzenli okunan yazar yok. Kitap fiyatları pahalı bulunuyor.
Tek ciddi olmayan madde ‘korsan’
SONAR Araştırma Şirketi Yönetim Kurulu Başkanı Hakan Bayrakçı, Türkiye’nin ilk en kapsamlı araştırmasını yaptıklarını belirterek, “Bizi ve Bakanlığı şaşırtan ve belki de bu araştırmada ciddiye alınmaması gereken tek madde, ‘Korsan kitap tercih edilmiyor’ olması. Anket, Kültür Bakanlığı ile yapıldığı için vatandaşlar, suç işlerim kaygısıyla ‘Korsan tercih ediyorum’ diyememişler” dedi.
Araştırmadan çıkan sonuçlar özetle şöyle:
Rastgele seçiliyor
Araştırmaya katılanların yüzde 45.5’i rastgele kitap seçip, düzensiz okuyor. Yüzde 47.04’ü bir seferde en fazla 30 dakika okuyor. Okuma materyali arasında en çok yüzde 47.11 ile kitap yer alıyor. İnternet kullanımı artmış olmasına rağmen yüzde 82.32’si kitap, dergi ve gazete gibi basılı materyali okumayı tercih ediyor. Türkiye’de her dört kişiden birinin kitap okuma alışkanlığı var. Katılımcıların yüzde 60.83’ü, kitap okumaya zaman bulamıyor. Yüzde 74.72’si okuma alışkanlığını kendi kazanmış.
Edebiyat, din ve eğitim
En çok edebiyat, din ve eğitim konulu kitaplar okunuyor. Yüzde 85.7’si Türkçe yazılmış kitapları tercih ediyor. En çok roman, sonra öykü ve şiir kitapları tercih ediliyor. Yüzde 21.9’u macera, yüzde 18.2’si aşk, yüzde 17.9’u tarihi temalı kitaplar okuyor. Katılımcıların yüzde 61.5’i en çok tavsiye edilen kitapları okuyor. Yüzde 84.21’i düzenli olarak bir yazarı okumuyor. ‘Düzenli bir yazar okurum’ diyenler ise, Ömer Seyfettin, Ayşe Kulin, Orhan Pamuk gibi yazarları tercih ediyor. Kitabevi seçiminde de tercih yapılmıyor. Yüzde 82.9’u kitabı satın alarak okuyor. Yüzde 47.4’ünün kütüphane kullanma alışkanlığı yok.
İstanbul ve Hakkâri ‘aşk’ okuyor
İstanbul, Hakkari, Van, Bitlis ve Muş, ‘aşk’, Samsun, Amasya, Çorum ve Tokat ‘polisiye’, Siirt, Batman, Şırnak ve Mardin, ‘psikoloji’ temalı kitap okurken, Türkiye genelinde ise ‘macera’ tercih ediliyor.
Günay: Macera okunması araştırmacılığı teşvik eder
Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay, Türkiye’de ilk kez bu kadar geniş kapsamlı yapılan bir araştırmanın paydaşı olmaktan mutluluk duyduklarını belirterek, şunları söyledi: “Ortaya çıkan rakamlar iyileşme olduğunu gösteriyor, ancak üzerinde düşünmemiz gereken hususlar da var. Türkiye’nin genelinde macera temalı kitapların okunuyor olması araştırmacılığı teşvik eder. Bu iyi bir gelişmedir. Güneydoğu illeri gibi sosyal sorunların ağırlıklı olarak yaşandığı bir bölgede psikoloji okunması anlamlı. Kapalı bir coğrafyada yer alan Hakkâri’de de aşk temasının ağırlık kazanması da anlamlı.”