T24 - Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) tarafından hazırlanan "sigara raporu"nda, ülke genelinde 16 milyon kişinin sigara içtiği belirtilerek, bunun 12 milyonunu erkeklerin, 4 milyonunu da kadınların oluşturduğu kaydedildi.
TESK Başkanı Bendevi Palandöken, rapora ilişkin yaptığı yazılı açıklamada, 15 yaş üstü nüfusun yüzde 31,2'sinin "sigara tiryakisi" olduğunu ifade etti.
Palandöken, rapora ilişkin özetle şu bilgileri verdi:
"Hergün sigara içenlerin yüzde 66,1'i günde yarım paketten, yüzde 15,5'i de bir paketten fazla sigara içiyor.
Ortalama olarak erkekler günde 19,3, kadınlar da 12,2 sigara içiyor.
Erkeklerin yüzde 45,4'ü günde bir paket ve yüzde 17,7'si bir paketten fazla sigara tüketiyor. Kadınların ise yüzde 7,6'sı günde bir paketten çok sigara içiyor."
"Doğu ve Güneydoğu'da satış durma noktasında"
Sigara üzerindeki vergi yüküne de değinen Palandöken, Ocak ayında sigara üzerindeki Özel Tüketim Vergisinin artırıldığını anımsatarak, sigara üzerindeki toplam vergi yükünün yüzde 78'e ulaştığını belirtti ve bunun Dünya Sağlık Örgütünce önerilen yüzde 75'in üzerinde olduğuna dikkati çekti.
Sigara fiyatları yüksek artış gösterdiği için tüketicilerin ucuz sigara arayışına girdiğini ifade eden Palandöken bu noktada "kaçak sigara" sorununa da işaret etti.
Palandöken, "Kaçak olarak yurdumuza giren sigaraların fiyatı, bizdeki ortalama sigara fiyatlarından yarı yarıya ucuzdur. Yakalanamayan sigara sayısının, yakalanandan fazla olduğunu düşünürsek, kaçak sigara oranının ülke genelinde yüzde 15-20'yi bulduğu tahmini yapılabilir. Bu oran güneydoğuda yüzde 80-90'lara ulaşmaktadır. Özellikle doğu ve güneydoğu illerinde sigara bayilerinin sigara satışları durma noktasına gelmiştir" dedi.
Palandöken, 2009'da sigaradan 11,5 milyar lira ÖTV tahsil eden Maliye Bakanlığının 2010 yılı için 16,4 milyar lira ÖTV tahsil etmeyi amaçladığını kaydederek, bu tutarın KDV ile birlikte 20,3 milyar liraya ulaşmasının beklendiğini söyledi. Palandöken, "Kaçağın her yüzde 10'luk diliminde 2 milyar liralık vergi kaybı oluşuyor. Buna göre yüzde 20'lik dilimde 4 milyar liralık bir vergi kaybı söz konusudur. Yetkililerin yaptığı açıklamaları takip ettiğimizde ise vergi kaçağı 1 milyar liranın üzerinde" değerlendirmesini yaptı.
Sağlık açısından sigaranın hiç tüketilmemesi gerektiğini ancak tüketilmesi halinde TAPDK belgeli sigara satan bayilerden bandrollü tütün ve tütün mamullerinin tercih edilmesinin önem taşıdığını ifade eden Palandöken, cadde ve sokak aralarında tablada sigara satışının önlenmesini istedi.
Kaçak sigara denetimlerinin uluslararası işbirliği içinde artırılması gerektiğini kaydeden Palandöken, zammın kaçağı artırdığını dile getirdi.