Koronavirüs salgınıyla beraber plastik ürünlerin, maske ve eldivenlerin kullanımı arttı.
Bu ürünlerin kullanıldıktan sonra atık olarak doğru yerlerde toplanamaması durumunda da doğaya, çevreye, insan sağlığına zararları olduğu uyarıları yapılıyor.
Kimi zaman tüketicilerin bilinçsizliği, kimi zaman da rüzgar ve yağmurlarla bu atıklar sulara karışıyor.
Film yapımcısı ve sosyolog Alican Abacı, Antalya açıklarında su altındaki kirliği görüntülediği kısa belgeseli 'Only One World Left' ile tek kullanımlık atıkların denizlere verdiği zarara dikkat çekti. Belgesel, dünyanın birçok ülkesindeki festivallere davet edilip ödüller aldı.
Alican Abacı, tek kullanımlık ürünlerin yanı sıra, hayalet ağlar ve misinaların da su altı canlılarına zarar verdiğini söylüyor.
Abacı, su altındaki yaşamla ilgili çalışmalarını Antalya'daki dalış akademisi Star Diving Academy'den eğitmenler ile birlikte yürütüyor.
Çevreci dalgıçlar, deniz kirliğine dikkat çekmek için Antalya kıyılarında da su altı temizliği yapıyor.
Dalış eğitmeni İsa Alemdar, su altına en çok petrol ve petrol benzeri ürünler gördüklerini ve doğada kaybolmalarının çok zor olduğunu söylüyor.
Türkiye Çevre Eğitim Vakfı (TÜRÇEV) Antalya Koordinatörü ve Antalya Belediyesi Çevre Kurulu üyesi Lokman Atasoy da deniz kirliliğine karşı belediye olarak tıbbi atık konteynırları oluşturulduğunu ve kıyılara, plajlara yerleştirildiklerini ifade etti.
Akdeniz'e en çok plastik atık Türkiye'den
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı da 7 Nisan'da tek kullanımlık ürün atıklarıyla ilgili genelde yayımladı.
Çevreci dalış eğitmeni Yıldız Alemdar da halkın atıklar konusunda bilinçlenmesi gerektiğinin önemine dikkat çekiyor. Alemdar, "İnsanlar bireysel olarak bir şeyler değiştirir, devlet de yasal zorunluluk getirirse umut ediyorum, gelecek bizim çocuklarımız için biraz daha aydınlık olabilir" diyor.
Plastik atık kirliliği pandemi sürecinden önce de Türkiye için ciddi bir sorundu.
Dünya Doğayı Koruma Vakfı'nın (WWF) Haziran 2019 raporuna göre Akdeniz'e en çok plastik Türkiye'den atılıyor.
Rapora göre Türkiye'den günde 144 ton, İspanya'dan günde 126 ton, İtalya'dan da günde 90 ton plastik denize atılıyor.
WWF, Nisan 2020 raporunda pandemiyle birlikte artan tek kullanımlık ürün atıklarıyla ilgili şu uyarıyı yaptı:
"Kullanılan maskelerin yalnızca %1'i doğru çöpe atılmaz ve doğaya karışırsa bunun sonucunda her ay yaklaşık 10 milyon maske çevreyi kirletebilir. Her maskenin 4 gram ağırlığında olduğu düşünüldüğünde, bu doğaya 40 bin kg plastiğin karışmasıyla sonuçlanabilir."
BBC Türkçe'den Çağıl Kasapoğlu çevreci dalgıçlarla Antalya, Lara açıklarında dalıp deniz kirliğini görüntüledi.
Haber: Çağıl Kasapoğlu
Kurgu: Osman Kaytazoğlu
Su altı görüntüleri: Alican Abacı