Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) faiz indirim kararları ve siyasetten gelen açıklamalarla Türk Lirası'nda sert değer kayıpları yaşandı. Türk Lirası dolar karşısında bugün yüzde 20'ye yakın değer kaybederken, dolar karşısında en çok değer kaybeden gelişmekte olan para birimi oldu. Sene başından bu yana yapılan Merkez Bankası'nın beklenti anketlerinde bile öngörülemeyen bir artış yaşandı. Hükümet tarafından yayımlanan Orta Vadeli Plan'da (OVP) ise 2021 yılı için hesaplanan dolar kuru ortalaması aşılmış durumda.
1 Ocak 2021'de dolar yeni yıla 7,43 lira, Euro ise 9,13 lira seviyesinden başlamıştı. Bu akşam saat 20.10 itibariyle Dolar/TL kuru 12,87, Euro/TL kuru ise 14,51 seviyesinden fiyatlanıyor. Diğer yandan bugün dolar 13,50'ye, Euro ise 15,20 seviyesine kadar çıkarak rekor tazeledi.
TIKLAYIN: Türk Lirası'nın kara günü: Dolar 13.50'yi, Euro 15.20'yi gördü!
Merkez Bankası anketlerinde Dolar/TL tahmini
Merkez Bankası'nın reel sektör, finansal sektör temsilcileri ve profesyonellerden oluşan 63 katılımcıyla gerçekleştirdiği ocak ayı "Piyasa Katılımcıları Anketi"nde ise Dolar/TL'nin yıl sonunda 8,37 dolar olması bekleniyordu.
Son yayımlanan kasım ayı anketinde ise bu tahmin 9,98 olarak kaydedilmişti.
TIKLAYIN: Merkez Bankası anketi: Yıl sonu dolar tahmini 9,98'e çıktı
Orta Vadeli Programda dolar kuru ortalaması 8,30'du
Hükümetin yayımladığı Orta Vadeli Program'da (OVP) 2021 yılı için ortalama dolar kuru tahmini 8,30 olarak yer alıyordu. Şu an 2021 dolar kuru ortalaması ise 8,35 seviyesinde bulunuyor.
OVP'de doğrudan bir kur tahmini yapılmamasına karşın, TL olarak verilen Gayrisafi Yurtiçi Hasıla (GSYH) tahmini, dolar olarak verilen tahmine bölünerek bulunuyor.
TL'de son haftalardaki değer kaybı nasıl başladı?
Öte yandan Türk Lirası'nda son haftalardaki değer kayıplarında Merkez Bankası'nın faiz indirim kararları ve siyasetten gelen açıklamalar etkili oldu.
Merkez Bankası eylül ayında başladığı faiz indirimi neticesinde politika faizlerini toplamda 400 baz puan indirerek, yüzde 19'dan yüzde 15 seviyesine çekti. Son faiz indirimi ise geçtiğimiz hafta Perşembe günü 100 baz puan olarak gerçekleşti.
Türk Lirası'ndaki sert değer kayıpları ilk olarak geçtiğimiz hafta çarşamba günü Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın partisinin grup toplantısında yaptığı konuşmada "Faiz sebeptir enflasyon neticedir, biz faiz belasını bu milletin sırtından kaldıracağız. anlayan anlar, anlamayan anlamaz, milletimizi faize ezdirmeyiz" sözleriyle başladı. Söz konusu açıklama piyasalarda Merkez Bankası'nın olası bir faiz indirimine gitme ihtimalini güçlendirdi.
Bu hafta ise Erdoğan'ın dün kabine toplantısının ardından yaptığı açıklamada kur, faiz ve fiyat artışları üzerinde oyunlar oynandığını' öne sürerek "Üretim, yatırım, istihdam, büyüme odaklı ekonomi politikasında ülkemiz ve milletimiz için en doğrusunu yapmakta kararlıyız. Kurun piyasadaki hareketlerini bunun için takipte özellikle kararlıyız. Yatırımı, üretimi, ihracatı bu yüzden teşvik ediyoruz. Felaket tellallarının gürültülerini bunun için dikkate almıyoruz. Mandacı iktisatçıların reçetelerine bunun için itibar etmiyoruz. Güçlü bir duruş sergileyerek girdiğimiz her mücadeleden alnımızın akıyla çıktık. Allah'ın yardımı ve milletimizin desteğiyle bu ekonomik kurtuluş savaşından zaferle çıkacağız" dedi.
Erdoğan bugünde grup toplantısının ardından "Faiz sebeptir, enflasyon neticedir" sözlerini yinelerken, MHP lideri Devlet Bahçeli "Türkiye faiz kamburundan kurtulmalıdır, bize göre hükümetin izlediği ekonomi politikası doğrudur" açıklamalarında bulundu.