Gazi Üniversitesi’nden bilim insanları Washington Üniversitesi uzmanlarıyla birlikte çalışıp, nano kapsülleri kullanarak kanserli dokuyu hücre düzeyinde yok etmeyi başardı.
Gazi Üniversitesi Nanotıp ve İleri Teknolojiler Araştırma Merkezi’nden Türk bilim insanları, Washington Üniversitesi ile yürüttükleri çalışmada, içinde ilaç molekülü bulunan, metrenin 50 milyarda biri büyüklüğündeki altın nano-kapsüllerle kanser hücrelerini yok etmeyi başardı. Başkanlığını Yrd. Doç. Dr. Gürer G. Budak’ın yürüttüğü ekipte görev yapan Dr. Mustafa Selman Yavuz’un Washington Üniversitesi’nden Dr. Younan Wia’nın ekibi ile yaptığı çalışma, bilim dergisi Nature Materials’in kasım sayısında yayımlandıktan sonra, ABD’nin önde gelen gazetelerinden New York Times’a da konu oldu.
Güdümlü ilaç sistemi
Kanser tedavisinde son zamanlarda tümör hücrelerinin ya da tümörün geliştiği bölgenin hedef alındığı “güdümlü” ilaç dağılım sistemleri üzerinde yoğun çalışmalar yürütüldüğüne işaret eden Gazi Üniversitesi Nanotıp ve İleri Teknolojiler Araştırma Merkezi Müdürü Budak, bu sayede çok daha düşük ilaç dozlarıyla yüksek tedavi başarısının elde edilebileceğini belirtti.
Güdümlü ilaç dağılım sisteminde, tedaviye uyumu azaltan sistemik yan etki riskinin en aza indirgendiğini anlatan Budak, ekipteki uzmanlardan Yavuz’un çalışmasının, kanser tedavisi ve nanoteknoloji alanında uluslararası düzeyde yürütülen araştırmalar için de önemli bir örnek oluşturduğunu söyledi.
Dr. Gürer G. Budak, çalışmada kullanılan taşıyıcı altın nano-kapsüllerin, ilk aşamada laboratuvar ortamında oluşturulan hücre kültürü ve serilerinde denendiğini ve çok başarılı sonuçlar elde edildiğini açıkladı.
Hayvanlarda denenecek
Bir sonraki aşamada başlatılacak “klinik öncesi faz” çalışmalarında da canlı dokular ve hayvan deneylerinde benzer sonuçları almayı hedeflediklerini belirten Budak, “Kanserin pek çok tipi olmasına rağmen, kansere yol açan patolojik süreçler henüz tam olarak aydınlatılamadı. Tüm kanser tiplerinde başarılı olabilecek bir tedavi bugün için mümkün değil. Nitelikli araştırmalar sayesinde kanser tedavisine adım adım yaklaşılıyor” dedi.
Nano kapsüller ilacı taşıyor
Dr. Mustafa Selman Yavuz, kanser tedavisinde kullanılan ilaç moleküllerini metrenin 50 milyarda biri büyüklüğündeki altın nano-kapsüllerin içine yerleştirdiklerini, kapsüllerin yüzeylerindeki yine nanometrik çaptaki delikleri akıllı polimerlerle kapladıklarını söyledi. Yavuz, “İçi ilaç dolu nano-kapsüller hedef kanser hücresine immünolojik (bağışıklık sistemine özgü) yöntemlerle hedeflendikten sonra, yakın kızılötesi ışınlar kullanarak nano-kapsüller ısıtılıyor. Bu sayede polimerlerle kapatılan delikler açılarak nano-kapsül içindeki ilaç ortama salınıyor. Amaç, kanser dokusunu tek hücre düzeyinde hedefleyerek yok etmek” dedi. Yavuz, geliştirdikleri nano-kapsüller hedef dokuya gidinceye kadar içlerindeki ilacın serbestleşmesinin önlenebildiğini, böylece kontrolsüz ilaç salınımının önüne geçilebildiğini söyledi.