T24 Dış Haberler
ABD Başkanlık seçimini Donald Trump'ın kazanmasının ardından Cumhuriyetçi liderin ülkesinin dış politikasını ve Türkiye ile ilişkilerini nasıl şekillendireceği soruları gündeme geldi. Muhafazakâr The Heritage Vakfı'nın, Trump'ın kampanya döneminde hazırladığı Project2025 planında Türkiye ve Orta Doğu ile ilgili yer alan ifadeler dikkat çekti. Planda Türkiye'nin NATO müttefiki olarak Çin'e yaklaşmasının engellenmesi hedefinden ve bu amaçla Washington'ın Suriye'de YPG ile ilişkilerini gözden geçirebileceğinden söz ediliyor.
Trump arasına mesafe koymaya çalışmıştı
The Heritage Vakfı tarafından Trump'ın kampanya döneminde yayımlanan kapsamlı raporun, Cumhuriyetçi liderin başkanlığı döneminde hem ülke içinde hem de ülke dışında yaklaşımlarının nasıl olacağını gösterdiği değerlendirilmeleri yapılmıştı. Aslında Trump ve ekibi, seçim gününe kadar bu önerilerle arasına mesafe koymaya çalışmıştı hatta bazı önerileri "berbat" olarak nitelendirmişti. Ancak Demokratlar, Trump'ın göreve gelmesi halinde politika önerilerinin raporda yer alanlar olduğunu iddia etmişti.
Raporda ABD'nin Orta Doğu ile ilişkilerini yeniden kurması gerektiği ve bölgeyi terk etmemesi gerektiği ifadeleri yer alıyor. "ABD liderliği olmadan bölge daha da kaosa sürüklenebilir ya da Amerikan düşmanlarının avı haline gelebilir" denilen raporda bu hedef için çok yönlü bir strateji gerektiği belirtildi.
"Orta Doğu'daki hedef İran'ı engellemek"
ABD'nin Orta Doğu hedeflerinden ilkinin "İran'ın nükleer teknoloji ve teslimat kabiliyeti edinmesini engellemek" ve İran'ı "daha geniş anlamda bloke etmek" olduğunun yazıldığı raporda, şu ifadelere yer verildi:
"Bu, Trump yönetiminin yaptırımlarını yeniden yürürlüğe koymak ve genişletmek; bölgesel ortaklara güvenlik yardımı sağlamak; kamu diplomasisi yoluyla ve başka yollarla, özgürlük arayan İran halkını mollalara karşı ayaklanmalarında desteklemek; ve İsrail'in İran rejimine ve onun bölgesel vekilleri Hamas, Hizbullah ve Filistin İslami Cihad'a karşı kendini savunmak için uygun gördüğü önlemleri almak üzere hem askeri araçlara hem de siyasi destek ve esnekliğe sahip olmasını sağlamak anlamına gelmektedir"
Suudi Arabistan da dâhil olmak üzere diğer "Arap devletlerini İbrahim Anlaşmaları'na katılmaya teşvik ederek Trump yönetiminin diplomatik başarılarını geliştirmesi gerektiğini" ifade eden Project2025'te Filistin yönetiminin fonlarının kesilmesi gerektiği savunuldu.
"Türkiye'yi Batı'nın yanında ve NATO müttefiki olarak tutmak"
ABD'nin Orta Doğu'daki bir diğer önceliğinin "Türkiye'yi Batı'nın yanında ve NATO müttefiki olarak tutmak" olduğunu belirten Project2025, şöyle devam etti:
"Bu, Türkiye'yi Rusya veya Çin'e 'yönelmekten' vazgeçirmek için Türkiye'ye güçlü bir şekilde ulaşmayı da içeriyor ki bu da muhtemelen Ankara'nın güvenliğine varoluşsal bir tehdit olduğuna inandığı YPG/PKK Kürt güçlerine ABD desteğinin yeniden düşünülmesini gerektirecek"
Orta Doğu petrolünün dünya ekonomisinde kilit bir rol oynayacağının altı çizilen politika metninde, "Bu nedenle ABD müttefiklerini desteklemeye ve Çin de dahil olmak üzere ekonomik rakipleriyle rekabet etmeye devam etmelidir. Suudi Arabistan ile ilişkiler, Çin'in Riyad'daki etkisini ciddi şekilde azaltacak şekilde güçlendirilmelidir" denildi.