AKP’nin Meclis’te sunduğu 23 maddelik torba yasa teklifinde limanların 49 yıllına özelleştirilmesinin önünü açan madde Plan ve Bütçe Komisyonu’nda metinden çıkarıldı. Komisyonda "eşit yurttaşlık" kavramı üzerinden AKP ve HDP milletvekilleri arasında 'bölücülük' tartışması yaşandı. Tartışmamın ardından AKP İstanbul Milletvekili Abdullah Güler, teklifin limanların özelleştirilmesini düzenleyen dokuzuncu maddesini geri çektiklerini açıkladı.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda bugün, AKP’nin Meclis’e sunduğu Vergi Usul Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi görüşülüyor. Toplam 23 maddeden oluşan torba teklif görüşülürken “Aleviliğin din olup olmadığı” tartışması yaşandı.
“Biz eşit yurttaşlık istiyoruz”
HDP, AKP’nin teklifinde “eşit yurttaşlık olmadığı” yönünde eleştiride bulundu. AKP’liler, “Bölücülük yapıyorsunuz suçlamasında” bulunarak, “Aleviliği ayrı bir din olarak görme niyetindesiniz, Alevilik ayrı din değil” diye eleştirdi. HDP, “Cem ibadetimiz, cemevleri ibadethanemizdir” dövizi taşıdı. HDP Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan, “Eşit yurttaşlık meselesi neden plan bütçe komisyonunda görüşülmemeli. Eşit yurttaş değiliz birileri daha eşit” dedi. AKP Manisa Milletvekili Uğur Aydemir, “Bölücülük yapıyor” diye seslendi. Paylan, “Bölücü, ayrımcı sizsiniz” diye yanıt verdi. HDP’lilerden Komisyon Başkanı Cevdet Yılmaz’a “Biz bölücü değiliz. Eşit yurttaşlık istiyoruz” itirazı geldi.
AKP’li vekiller ile Paylan arasında ‘Alevilik’ tartışması
Yılmaz, “Uzun zamandır beklentisi olan tarihi bir tartışma yapılacak. Bir kesimin bir partinin değil tüm toplumun meseleleri. Bunu bir parti meselesine dönüştürmeye çalışırsanız haksızlık olur” dedi. Paylan ise “Az önceki tutumunuz tarafsız olmadığınızı gösterdi. Benden özür dileyeceksiniz bu ülkede eşit yurttaşlık yok dedi. Bir kilise ile cami, cemevi eşit mi?” diye sordu. AKP’li Uğur ise “Alevilik ayrı bir din değildir” diye tepki gösterdi. Paylan da Uğur’a “Ona Aleviler karar verir. Sen niyet okuyorsun” diye yanıt verdi. Paylan sözlerini şöyle sürdürdü:
“Her zaman yaptığımı yapıyorum. Bu yasa bu komisyonda görüşülmemeli. Bu torba yasada görüşülemez. Bu mesele araştırma komisyonunu kurar sosyal tarafları dinler talepleri dinler. Aleviler diyor ki biz eşit değiliz diyor. Suyu verdik elektriği verdik daha ne istiyorsunuz denmemesi lazım.”
“Alevilere sorduk merak etmeyin”
Yılmaz ise Paylan’a “Ben tarafsız davranıyorum. Beni çekmeye hakkınız yok. Kendinizi çekebilirsiniz. Aksi takdirde ara vereceğim. Burası kahvehane değil. Buranın kuralları var. Siz bütün kuralları yerle bir etmek istiyorsunuz” diye itiraz etti. AKP’liler Paylan’ın sözlerine “Siz bu kanunun çıkmasını istemiyorsunuz. Alevilere sorduk merak etmeyin” diye yanıt verdi.
“O kadarlık da desteğiniz olsun yani”
HDP Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan, Komisyon Başkanı Cevdet Yılmaz’a “Toplantı yeter sayısı yoktur Başkanım” dedi. Yılmaz, “Toplantı yeter sayısı yok’ deniyor. Sayalım , yoksa bırakalım” diye öneride bulundu. AKP Uşak Milletvekili İsmail Güneş, Paylan’a yönelik “Kendilerini saymıyorlar mı Sayın Başkanım. Onlar da var” dedi. Paylan ise Güneş’e “Biz olmasak yok yani” diye yanıt verirken, Güneş de “O kadarlık da desteğiniz olsun yani” diye konuştu.
Limanların 49 yıllığına özelleştirilmesini düzenleyen madde çıkarıldı
AKP İstanbul Milletvekili Abdullah Güler, kanuna ilişkin sunumunu yaptı. Güler sunumunda, teklifin dokuzuncu maddesini geri çektiklerini açıkladı.
Bu madde ile Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun'da limanların işletme sürelerine ilişkin düzenleme yapılıyordu. Buna göre, Türkiye Denizcilik İşletmeleri Anonim Şirketi ve Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demir Yolları İşletmesi Genel Müdürlüğüne ait bazı limanların işletme hakkı verilmesi/devri yöntemiyle özelleştirilmeleri neticesinde imzalanan 49 yıldan az süreli sözleşme süreleri, hakkın başlangıç tarihinden itibaren ve bir defaya mahsus olmak üzere 49 yıla kadar uzatılacaktı.
Torba teklifte ne var?
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan 7 Ekim'de Şahkulu Sultan Dergahı ve Cemevi'nde düzenlenen Cemevleri Temel Atma ve Toplu Açılış Töreni'nde yaptığı konuşmada; Kültür ve Turizm Bakanlığı'na bağlı olarak Alevi Bektaşi Kültür ve Cemevi Dair Başkanlığı kurulacağını açıklamış ve "Kuracağımız Alevi Bektaşi Kültür ve Cemevi Başkanlığı, muhtarlıklara, derneklere, belediyelere, federasyonlara bağlı cemevlerinin tamamının yönetimini yürütecektir. Cemevi hizmetlerinden eğitim faaliyetlerine kadar tüm çalışmalar, bu kurumsal yapı altında kamu güvencesi desteği ve denetimiyle yürütülecektir. Böylece cemevlerinin aydınlatma, içme ve kullanma suyu, yapım, onarım, bakım giderlerinin karşılanması ve imar planlarındaki yeriyle ilgili tüm sorunlar çözülmüş olacaktır" demişti.
AKP’lilerin imzasıyla 20 Ekim’de sunulan bu torba kanun teklifinde, cemevlerinin aydınlatma giderlerin Bakanlık; içme ve kullanım suyu giderlerinin ise yerel yönetimler tarafından indirimli veya ücretsiz karşılanmasını öngörülüyor.
Teklifin 8'inci maddesinde İmar Kanunu'na ek madde yapılarak, cemevlerine imar planlarının düzenlenmesinde bölgenin şartları ve ihtiyaçları göz önüne alınarak yer ayırılması; cemevi yapılabilmesi için de kaymakam veya validen izin alınması öngörülüyor.
Teklifin 15'inci maddesi ile büyükşehir belediyelerinin cemevlerinin inşa edilmesi, bakımı, onarımı ve malzeme desteği verilmesini amaçlanıyor. Aynı şekilde büyükşehirlere bağlı ilçe belediyeler de cemevi inşa edebilecek, bakım onarım hizmeti verebilecek ve malzeme desteği sağlayabilecek.
5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 15'inci maddesinde yer alan; "Belediye ve bağlı idareler, meclis kararıyla mabetlere, eğitim kurumlarına, yurtlara, okul pansiyonlarına ve hastanelere indirimli bedelle ya da ücretsiz olarak içme ve kullanma suyu verebilirler" ifadelerine; torba tekliflin 18'inci madde ile "ve cemevlerine" ibaresi eklenmesi amaçlanıyor. Böylece cemevlerinin içme ve kullanma suyunun belediyelerce indirimli veya ücretsiz sağlanması öngörülüyor.
Torba teklifte yer alan 20'nci madde ile; cemevlerinin elektrik giderlerinin Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından karşılanmasını içeriyor. (ANKA)