Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Ayla Kamburoğlu Göksel, ürtiker hastalığının başlıca nedenleri arasında stres, fiziksel faktörler, diğer bazı cilt hastalıkları veya cilt dışı sistemik hastalıklar ile ailesel hastalıkların yer aldığını söyledi.
Kahvaltı stresi önlüyor
Stresin fişini çekmek için nefes egzersizi
VKV Amerikan Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Ayla Kamburoğlu Göksel Zaman gazetesine, ürtiker (kurdeşen) hastalığı hakkında bilgi verdi. Ürtikerin vücudun herhangi bir yerinde ortaya çıkan etrafı kızarık, ortası soluk, yüzeysel ve kaşıntılı cilt döküntüleri olduğunu hatırlatan Dr. Göksel, döküntünün birden başladığını söyledi.
Dr. Göksel, "Kaşıntılı, kabarık, 2 milimetreden 30 santimetreye ulaşabilen değişik boyutlarda ve şekillerde görülen plaklar şeklindedir. Plak şeklindeki bu döküntüler genelde 20 dakika ile 3 saat arasında sürüp, iz bırakmadan kaybolur, ardından başka bir bölgede yeniden çıkar. Derideki kızarık alanlar birleşip, büyük, yuvarlak veya düzensiz şekil alabilirler. Kızarıklıklar bastırmakla beyazlaşıp solar. Yaygın kaşıntı ve yanma hissi vardır. Tek bir ürtiker plağı 24 saatten fazla sürmez, ancak tekrarlayarak devam edebilir veya kronik bir hal alabilir" dedi.
Kurdeşen olarak bilinen ürtiker hastalığının başlıca iki tipi olduğunu ifade eden Dr. Ayla Kamburoğlu Göksel, her iki tipte de döküntünün görünümünün aynı, sürelerinin ise farklı olduğunu söyledi. Akut Ürtiker tipinde görülen hastalığın genelde 24 saat içinde düzeldiğini anlatan Dr. Göksel, "Tekrarlayan ürtiker plakları nadiren bir ay kadar sürebilir. Her yaşta görülebilir. Kronik ürtikere göre daha sık görülür ve nedeni genellikle bilinir. Kronik ürtiker genç erişkinlerin hastalığıdır. Bu, döküntülerin en az 6 hafta süreyle her gün veya bir iki gün arayla ortaya çıktığı tablodur. Akut ürtikere göre daha az görülür, yüzde 85 olguda neden ortaya çıkarılamaz. Ürtikeri oluşturan etken eğer cildin daha derin tabakalarını etkilerse "anjioödem" denen tablo ortaya çıkar. Anjioödem, genellikle ürtiker ile beraber görülür (yüzde 10 tek başına). Derinin alt katmanlarının, gevşek cilt altı dokusunun yaygın ödemidir. Kaşıntı olmaz, genellikle yanma duygusu vardır" şeklinde konuştu.
Dr. Ayla Kamburoğlu Göksel, akut ürtiker nedenlerini sıralayarak, "Parazit, virüs, bakteri, mantar şeklindeki enfeksiyonlar, ilaç reaksiyonlar, yumurta, fındık, fıstık, süt, balık, kabuklu deniz ürünleri, tartarazin, azo boyaları, benzoatlar şeklindeki gıdalar ve katkı maddeleri ile böcek sokmaları. Kronik ürtikerde ise sebep genellikle ortaya çıkarılamaz. Hastaların ancak bir kısmında neden bulunabilir. Bunların başlıcaları; stres, fiziksel faktörler, diğer bazı cilt hastalıkları veya cilt dışı sistemik hastalıklar, ailesel hastalıklar. Öykü ve muayene sonrası doktorunuz bazı tetkikler isteyebilir. Ancak hastaların sadece bir kısmında allerji ile ilgili testleri yapmak gereklidir" diye konuştu.
Ürtiker tedavisinde ilk basamağın, ürtikere neden olan faktörün uzaklaştırılması ve alımının durdurulması olduğunu ifade eden Dr. Göksel, "Ancak neden kesin olarak gösterilip doktor tarafından önerilmedikçe, gereksiz yere diyet yapılmamalıdır. Ürtikere neden olan başka bir sistemik hastalık varsa öncelikle onun tedavisi yapılmalıdır. Ürtikerin neden olduğu yakınmaların tedavisi için kullanılan başlıca tedavi seçeneği antihistaminiklerdir. Doktorunuz bunu tek bir ilaç veya diğer ilaçlarla kombinasyon şeklinde önerebilir. Size verilen ilacı doğru zamanda ve doğru şekilde almanız çok önemlidir. Bu nedenle önerilere dikkatle uyulması gereklidir. Genel olarak ürtiker antihistaminik tedavisiyle düzelme gösterir.
Kronik ürtikerli hastalar yakınmalarını nelerin uyardığını bilip ona göre önlem almalıdırlar. Bu hastalar ürtiker tablosunun uzun süre devam edebileceği konusunda bilgilendirilmelidirler. Genel olarak ürtiker iyi seyirli bir hastalıktır. Uzun süren durumlarda bile altta yatan bir hastalık bulunması nadirdir. Hastanın semptomlarını tanıyarak, kontrol etmeyi bilmesi önemlidir" açıklamasında bulundu.
Dr. Ayla Kamburoğlu Göksel kronik ürtikerli hastaların dikkat etmesi gereken durumları ise şöyle sıraladı:
"Ortam çok sıcak olmamalıdır. Sıkı, yünlü veya kaba kumaştan yapılmış giysiler tercih edilmemelidir. Aspirin ve benzer ilaçlardan kaçınılmalıdır. Stresten uzak durulmalıdır. Sıcak suyla duş alınmamalıdır. Soğuktan kaynaklanan ürtikeri olan kişiler yalnız yüzmemeli, soğuk bir ortama kontrollü olarak girmelidirler. Güneşten kaynaklanan ürtikerde güneşten koruyucu kremler kullanılmalıdır. Eğer hasta çocuksa okuluna hastalığı ile ilgili bilgi verilmelidir."