Gülsen Solaker/DW
TBMM Tarım Komisyonu'nda kabul edilen sokak köpekleri teklifinin ay sonuna kadar Genel Kurul'da ele alınarak yasalaştırılması beklenirken geçse bile "ötanazi" yapmayacağını açıklayan CHP'nin yol haritasını yasanın geçmesinin ardından netleştirmesi bekleniyor.
AKP 31 Mart yerel seçimlerinin ardından getirdiği yasa teklifi ile 20 yıldır sayıları 4 milyonu bulduğu belirtilen sokak köpeklerinin toplatılması, bakım evlerine alınması ve öldürülmeleri gibi çok sayıda sorumluluğu belediyelere yüklüyor. İktidar aynı zamanda CHP'li belediyelerin borçları meselesini de gündeme taşıdı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan AKP'nin grup toplantısında CHP'li belediyelere seslenerek "Belediyelerin borçlarıyla ilgili Hazine ve Maliye Bakanlığımız kaynağında bu borçların tahsiline başlayacaktır. Öyle 25 kuruşa simit yok" sözlerini kullanmıştı.
CHP'li belediyelerin borçları ne kadar?
CHP Genel Başkan Yardımcısı Burhanettin Bulut, basın mensupları ile düzenlediği basın toplantısında gerek iktidarın CHP'li belediyelere yönelik politikaları gerekse TBMM'nin tatile girmeden önceki yoğun takvimi ile ilgili konuştu.
Bulut, yerel seçimler öncesinde belediyeleri devralan başkanların eskiden kalma borçları binalara astığını hatırlatarak, borçların çoğunlukla önceki AKP'li ya da MHP'li belediyelerden kalan borçlar olduğunu, CHP'li belediyelerin farklı yollarla ödemelerini yapmaya çalıştığını kaydetti.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi örneğini veren Bulut, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Geçen dönemki İstanbul seçimlerini hazmedemeyen anlayış sürekli belediyeye aktarılan kaynakları kesmeye çalıştı. Kredileri engellemeye çalıştılar, önemli projeler imzalanmadı. Ardından pandemi ve bir de büyük deprem geldi. Sonuçta ekonomik olarak herkes gibi belediyeler de etkilendi. Mevcut kaynaklar yetmez iken (süreç) daha da zor hale geldi."
CHP'li Bulut'un paylaştığı bilgi notuna göre belediyelerin borç istatistikleri şu şekilde:
Sayıştay'a (Sosyal Güvenlik Kurumu 2022 Yılı Sayıştay Düzenlilik Denetim Raporu'na) göre; belediyelerin, bağlı kuruluşlarının ve şirketlerinin SGK'ya 2022 yılı sonu itibarıyla toplam borcu 38 milyar 669 milyon 506 bin 685 TL. Son verinin 2022 yılında yayımlandığı belirtiliyor. Sadece belediyelerin SGK'ya olan toplam borcu ise 14 milyar 699 milyon 406 bin 956 TL.
Bulut'un verdiği bilgiye göre AKP'den CHP'ye geçen büyükşehir belediyelerinin borç tablosunda Bursa 670 milyon, Balıkesir 90 milyon, Denizli ise 28 milyon borca sahip.
İktidarı "bir önceki seçimlerden beri özellikle İstanbul'daki hazımsızlığı sürdürmekle" suçlayan Bulut şöyle konuştu:
"Belli ki yine kaynakları kesmeye çalışacaklar, devlet kurumlarıyla belediyelerin çalışmasına engel olacaklar. Ancak bunu geçen dönem denediler, biz oylarımızı artırdık, hizmette de hiçbir eksik yapmadık. Cezalandırılan belediye başkanı değil, vatandaş olacak. Yani çöp toplanmıyorsa diğer hizmetleri yapılamıyorsa bunun sebebi merkezi hükümet olacak."
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan da Erdoğan'ın konuşması sonrasında "Tüm borçlu belediyelere, herhangi bir parti farkı gözetmeksizin borç bildirimlerini gönderdik" dedi. Işıkhan belediyelerin SGK’ya toplam prim borcunun 96 milyar lirayı bulduğunu da kaydetti.
Işıkhan yerel seçim öncesinde Mart ayı sonunda bir etkinlikte yaptığı konuşmada ise belediyelerin borçlarına ilişkin şu bilgileri vermişti:
"Ankara, İzmir, İstanbul, Adana büyükşehir belediyelerinin borcu tüm büyükşehirleri aşmış durumda. Türkiye'de 30 büyükşehir belediyesi var. Bu 30 belediyenin toplam borcu 20 milyar lira. Otuz büyükşehirden 11'i CHP'li ve bu 11 CHP'li belediyenin toplam borcu 15 milyar lira. Yani, 30 büyükşehirden yalnızca 11'i CHP'li olmasına rağmen, 30 büyükşehir belediyesinin toplam borcunun yüzde 75'i tek başına CHP'ye ait. Ankara için durum daha da vahim. 30 büyükşehrin toplam borcunun yüzde 25'i tek başına Ankara Büyükşehir Belediyesine ait. Sadece ABB'nin borcu 4,5 milyar lira ve CHP'li olmayan 19 büyükşehir belediyesinin tamamının borcu toplamına eşit düzeyde."
Sokak köpekleri için ne yapılacak?
Öte yandan Bulut, bu ay sonuna kadar geçmesi beklenen sokak köpekleri yasa teklifi ile ilgili mücadeleyi Genel Kurul'da da sürdüreceklerini belirterek iç tüzükte yer alan tüm yollarla yasanın geçmemesi için çabalayacaklarını söyledi.
Muhalefetin tüm milletvekilleri Genel Kurul oylamasında hazır olsa dahi AKP ile MHP'nin yasayı geçirecek oy çoğunluğu bulunuyor.
Yasama faaliyetlerinde direnç göstereceklerini ve yasal mevzuat çerçevesinde engellemeye çalışacaklarını söyleyen Bulut, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Sadece çoğunluğumuz var diye toplumun çok büyük bölümünün kabul etmediği bir yasa teklifini yasallaştırmanın hiçbir anlamı yok. Hele hele bunu korkuyla cezayla yaptıracak olması bunun ne kadar sakat bir yasa hazırlığı olduğunun göstergesi. Büyük bir katliama biz taraf değiliz ve bunun da içinde olmak istemeyiz."
Diğer taraftan sabahları okula ya da işe giden insanların kaygısını da düşünmek gerektiğini kaydeden Bulut, "Biz buna katliam yasası diyoruz. Oysa sorunun çözümü belli ve basit" diyerek etkin kısırlaştırmaya işaret etti. Bulut sözlerini şöyle sürdürdü:
"Katliam yasasını getirmek istiyorlarsa direneceğiz, sonra nasıl çıktığına bakacağız. Çıktıktan sonrası için net ifademiz biz bu katliamın parçası olmayacağız. Ama yöntemin şekli ne olur? Onu biraz da yasa çıktıktan sonra görmek lazım."
"MHP destek olmadan AKP yasayı geçiremez"
Teklifle ilgili MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli'nin yaptığı "Türk milleti köpekleri sever" açıklamasının ardından hayvanseverlerde umut doğduğunu ancak komisyonda yine AKP'ye destek olduklarını söyleyen Bulut, Genel Kurul'da da AKP'nin tek başına çoğunluk olmadığını ve ancak MHP desteği ile teklifi yasalaştırabileceğini hatırlattı.
Bulut teklifle AKP'nin amacının sorunu çözmek olmadığını da ifade ederek, şöyle devam etti:
"Eğer dertleri sadece sokak hayvanlarından oluşan tehlikeyi engellemekse çok basit, kısa bir sürede bir fon ayırırsınız ya da dersiniz ki bunların işte şu kadar SGK ödemesi var. Biz bu parayı kısırlaştırma için belediyelere fon olarak veriyoruz, bu bile meseleyi çözer. Burada bir niyet sorgulaması yapılması gerekiyor. İktidarın bu meseleleri çözme derdi yok. Bunu kullanmak istiyor. AKP'nin bu yasa teklifinde bu kadar ısrarının tek sebebi toplumu tekrar ayrıştırma çabası."