Yazın en mustarip olduğumuz mahlukat: Sivrisinekler! Peki neden bazılarımızı ısırmaktan kevgire çevirirken, bazılarımızın kılına bile dokunmazlar hiç düşündünüz mü?
Kan grubu türü, metabolizmanız, tişörtünüzün rengi ve hatta bira içmek bile sivrisineklerin ağzını sulandırıyor. İşte, Hürriyet'ten Elvan Yarma'nın çevirisi ve Smithsonian.com'un derlemesiyle, sivsisineklerin ısırığına maruz kalmada etken olan 9 faktör:
Kan grubu
Erkek sivrisinekler yumurtlayamadığı için ısırmaz. Esas mesele dişileri. Yumurtlayıcı tür oldukları için kandaki proteinlerden beslenirler. Araştırmalara göre, 0 kan grubuna sahip kişiler A kan grubuna göre iki kat daha fazla ısırığa maruz kalırlar. B kan grupları bu kaşıntılı durumun ortasında duruyorlar. Yani ne 0 grupları kadar çok ısırığa maruz kalırlar ne de A grupları kadar tuzları kurudur.
Karbondioksit
Sivrisineklerin hedef bulmada en önemli yardımcısı insan nefesinden yayılan karbondioksittir. Maksiller palp denilen organı sayesinde, 4,998 cm uzaklıktaki karbondioksiti bile algılayabilir.
Neticede nefes verirken daha fazla karbondioksit salgılayan kişiler diğerlerine oranla sivrisinekler için daha cazip hale gelir.
Egzersiz ve metabolizma
Sivrisinekler, karbondioksite ilave olarak insan terindeki laktik asit, ürik asit, amonyak kokularına gelirler. Ayrıca vücut sıcaklığı daha yüksek olanları severler. Yorucu egzersizler vücudunuzun laktik asit ve ısı oluşumunu arttırır. Bizden söylemesi... Sonra 'Vay efendim spordan sonra beni niye bu kadar ısırdılar' diye dövünüp durmayın!
Ciltteki bakteriler
2011 yılına ait bir çalışmada, bilim insanları ciltteki belirli bakterilerin fazlalığının sivrsinekleri çektiğini keşfettiler. Sivrisineklerin ayak bileklerini daha fazla ısırmasının sebebi de bu. Çünkü ayak bileklerinde daha fazla bakteri bulunuyor.
Bira
Sadece bir şişe bira bile sizi sivrisineklerin akşam yemeği haline getirebilir. Neden mi? İçtiğinizde hem terden salgılanan etanol miktarı hem de vücut ısısı artar.
Hamilelik
Birkaç farklı çalışmaya göre, hamileler diğerlerine oranla iki kat daha fazla sivrisinek ısırığına maruz kalırlar. Çünkü %21 daha fazla karbondioksit salgılar ve vücut ısıları daha yüksektir.
Kıyafetin rengi
Kimilerine saçma gelebilir ama sivrisinekler insanları bulmak için kokunun dışında renkleri de kullanır. Siyah, koyu mavi, kırmızı renkleri seviyorsanız ısırıklara da hazır olun!
Genler
Sivsineklerin tercihlerini genetik faktörler de etkiliyor. Ne yazık ki bu genleri değiştirmeyle ilgili henüz bir çalışma bulunmuyor. Ziyadesiyle ısırığa maruz kalıyorsanız kabahati biraz da genlerde arayın lütfen.
Doğal caydırıcılar
İnsanlardan yayılan kimyasalları kromatografi yöntemiyle inceleyen bilim insanları, bazılarından salgılanan kimyasalların sivrisinekleri uzak tuttuğunu gördüler. Hatta keşfettikleri bu molekülleri sivrisinek kovucu spreyleri üretmede kullanıyorlar.
İskoçya Aberdeen Üniversitesi'nden Dr. James Logan, sivrisineklere dirençli gönüllü deneklerin vücut kokularıyla sinekleri çeken insanların kokularını karşılaştırdı. Araştırma sonucunda sivrisinekleri kovmada etkili 5 tür keton belirlediler. Bu maddeleri normalde sivrisineklere çekici gelen denekler üzerine sıktılar ve sivrisineklerin bu kişilere artık yaklaşmadıklarını gördüler.