Yeni yıl hedeflerinden belki de en yaygını, "sigarayı bırakmak". Sigarayı bırakmak isteyen birçok kişi bağımlılıklarından kurtulmayı kolaylaştırmak için nikotin içeren ürünler kullanmayı seçiyor. Bu ürünlerden biri de nikotin sakızı. Peki, nikotin sakızı gerçekten işe yarıyor mu?
Alman Bağımlılık Sorunları Merkezi'nin verilerine göre, nikotin içeren ürünlerin desteği ile sigarayı bırakmaya çalışanların başarı oranı placebo kullananlara oranla 1,5 ila 2,5 kat daha yüksek.
Ya bağımlılık? Nikotin sakızı, sigara gibi bağımlılık yapıyor mu? Uzun yıllar boyunca sigara kullanan bazı tiryakiler, sigarayı bıraktıktan sonra bu kez nikotin sakızı bağımlısı olduklarından yakınıyor.
Alman Bağımlılık Sorunları Merkezi, nikotin sakızı bağımlılığının oldukça düşük bir risk olduğunu belirtiyor. Ancak uzmanlar nikotin sakızlarının sadece 5 ila 12 hafta boyunca kullanılmasını öneriyor. Nikotin sakızlarının 2 ve 4 miligram nikotin içeren tipleri bulunuyor. İçilen her sigara ile ise 0,5 ila 1,5 miligram nikotin kana karışıyor.
Ne kadar hızlı, o kadar tehlikeli
Bağımlılık Araştırmaları ve Tıbbi Bağımlılık Bölümü Başkanı Anil Batra bağımlılık potansiyelinin genelde nikotinin beyine ulaşma hızıyla orantılı olduğunu kaydediyor.
Münih Ludwig-Maximilian Üniversitesi Tütün Bağımlılığı Ünitesi'nden Tobias Rüther de "Bağımlılık maddesi beyne ne kadar çabuk ulaşırsa, bağımlılık potansiyeli o kadar yüksek oluyor" açıklamasını yapıyor.
Nikotin bandı 15 dakika sonra etkili olmaya başlıyor ve etkisi saatler sürüyor. Burundan alınan nikotin spreyi, akut nikotin yokluğu hissinde kullanılıyor ve çok çabuk etki ediyor. Nikotin sakızının etki etmesi ise 5 ila 7 dakika sürüyor. Sigaranın etki hızına ise henüz hiçbir nikotin ürünü ulaşabilmiş değil.
Nikotin sakızı nasıl kullanılıyor?
Nikotin sakızı acımtırak bir tat oluşuncaya kadar 6-7 kez çiğneniyor. Ardından sakız bu tat kaybolana dek yanağın içinde tutuluyor. Sigarayı bırakmaya çalışan kişi ilk hafta gerginlik, asabiyet, uyku bozuklukları gibi yoksunluk semptomlarını engellemek için kaç tane sakız çiğnemesinin yeterli olduğunu yakından takip ediyor. Ardından sakız sayısı yavaş yavaş azaltılıyor.
Uzmanlar sigarayı bırakmak isteyen kişilerin bir uzmana başvurmalarını öneriyor. Hans Marquardt'ın "Toksikoloji" adlı kitabında yer alan verilere göre dışarıdan yardım almadan sigarayı bırakmaya karar veren sigara tiryakilerinin yüzde 80’i bir ay içinde yeniden sigaraya başlıyor ve yüzde 10’undan azı altı aydan uzun bir süre sigaradan uzak durmayı başarabiliyor.
Eldeki verilere göre nikotin sakızlarının yan etkisi oldukça düşük. Zira sigara tiryakileri için asıl tehdidi nikotinden ziyade, sigara içerken soludukları binlerce kimyasal madde oluşturuyor. Bu maddelerden 50'si kanserojen, 50'si ise kimyasal zehir olarak sınıflandırılıyor. Nikotin sakızları ise bu maddeleri içermiyor.
Uzmanlar konuyla ilgili uzun vadeli araştırma bulunmaması nedeniyle nikotin sakızının uzun süre kullanılmamasını öneriyor. Prospektüsünde yer alan bilgilere göre, nikotin sakızı baş ağrısı, öksürük, hıçkırık, mide bulantısı, ağız ve boğazda tahriş gibi yan etkilere neden olabiliyor. Uzmanlar ayrıca nikotin sakızının, mide yanması, geğirme, nabız artışı ve damar daralması gibi yan etkileri olduğu uyarısını da yapıyor.
©Deutsche Welle Türkçe
dpa,BW/BK