Sağlık Bakanlığı’nın Euro kurunda yaptığı düzenlemenin 20 Şubat’tan itibaren ilaç fiyatlarına yüzde 11 zam getirecek olması, hasta ve eczaneleri ilaçsız bıraktı. Türk Eczacıları Birliği ve İstanbul Eczacı Odası, Sağlık Bakanlığı’na, “İlaçları piyasaya sürmeyerek hastalarımızı mağdur eden fırsatçıları ‘İlaç Takip Sistemi’ ile tespit edip bulun” çağrısını yaptı. Hürriyet'ten Mesude Erşan'ın haberine göre, Bakanlık ise tespit edilenlere cezai işlem uygulanacağını söyledi.
Sağlık Bakanlığı’nın ilaç fiyatlarının belirlenmesinde kullanılan Euro kurunu 20 Şubat’tan geçerli olmak üzere 2.1166 TL’den 2.3421 TL’ye çıkarmasıyla başlayan ilaç krizi büyüyor. Kura bağlı olarak yaklaşık 13 bin kalem ilaçta yapılması planlanan fiyat artışının bir buçuk ay sonra başlayacağının duyurulmasıyla birlikte çeşitli ilaçlar piyasada bulunamaz hale geldi. Bu sorunun ana kaynağı özellikle üretici firmaların ilaçları elinde tutarak piyasaya vermemesi ve bazı ticari depoların aldığı ilaçların kaydını girmeyerek eczanelere göndermemesinden kaynaklandı. İlaç üreticilerinden depolara ilaç akışı büyük oranda kesilirken, aksayan ilaç tedariki, depolara gelindiğinde daha da içinden çıkılmaz bir hale gelmiş durumda. İlaç zammı haberlerinden sonra özellikle son 1 haftada piyasaya sürümü yavaşlatılan ilaçların arasında; antibiyotikler, ağrı kesici ve analjezikler, öksürük şurupları, tansiyon ilaçları ve astım ilaçları bulunması durumu daha da kritik hale getiriyor.
Çözüm hemen uygulama
Türk Eczacıları Birliği (TEB) Başkanı Erdoğan Çolak, piyasaya ilaç sürümünün durma noktasına geldiğini hastaların ilaçsız kaldığını ve mağduriyetin had safhada olduğunu söyledi. Çolak, ilaca zam haberlerinden sonra piyasaya sürümü yavaşlatılan ilaçların antibiyotikler ile tansiyon, astım ilaçları olduğunu belirterek, üretici firmaları ve ticari depoları suçladı. Çolak, “Şunu çok net belirtmeliyiz ki ne ilaç üreticilerinin, ne de özel depoların, kimsenin hastalarımızı ilaçsız bırakmaya hakkı yoktur. Bu fırsatçılıktır. Eczaneye ilaç tedariği zincirini kesintiye uğratanlar bilmelidir ki ilaçların yüzde 90’ı reçete ile ve sosyal güvenceli hastaya verilmektedir, bu ilaçları 20 Şubat’tan sonra hastaya verme gibi bir ihtimal yoktur. İlaç, talep elastikiyeti olan bir ürün değildir. Hasta ilacımı 20 Şubat’tan sonra alayım, demeyecektir” diye konuştu.
"10 ismi belirledik"
Çolak, çözüm yolu olarak ise şunları aktardı: “Sağlık Bakanlığı 2005’ten beri ilaç fiyatlarını düşürüyor. İlk kez tüm kalemlerde yüzde 11’lik bir artış olacak. Çözüm olarak her sene başında yapılan kur belirleme uygulamasında, sabit Euro kuru fiyatlara açıklandıktan hemen sonra yansıtılmalıdır. İlaçları piyasaya sürmeyerek hastalarımızı mağdur eden ilaç tedarik zinciri içerisinde kimler varsa tespit edilmesi ve gerekenin ivedilikle yapılması hususunda Sağlık Bakanlığımızı ve ilgili kurumlarını göreve çağırıyoruz. Bakanlık ilaç takip sistemiyle ilaçların nerede olduğunu bulabilir. Biz durumu bildirdik.” İstanbul Eczacı Odası (İEO) da eczacıların erişemediği çok sayıda ilaçtan aralarında antibiyotik, şurup, ağrı kesicilerin de olduğu 10’unun ismini Türkiyeİlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu (TİTCK) Başkanlığı’na bildirerek, İlaç Takip Sisteminde bu ilaçların hangi ilaç firması ya da ecza deposunda kaç adet bulunduğunun belirlenmesini talep etti.
Hastalar mağdur
Dolar ve Euro’da değer artışı başladığından beri depolarda ilaç temininde sorun yaşadıklarını belirten eczacı Nihat Yaşar ise, “Döviz birden fırlamaya başlayınca ilaç firmaları yavaş yavaş mal vermeyi durdurdu. Şu anda ilacı ne ilaç firması ne de depo veriyor” dedi. İlaçları aldıkları depolara baskı yaparak birkaç ilaç almayı başardıklarını anlatan Yaşar, “Hem ilaç firmaları hem de depolar 20 Şubat’ı bekliyor. Şimdi depodan 100 kutu istiyorsak, 3-5’ini yolluyorlar. Nedenini sorduğumuzda ilaç firmalarının vermediğini söylüyorlar. Biz hastaya bulunmayan ilacın başka muadili veya benzeri varsa öneriyoruz. Ama bazı ilaçların muadili de yok. Hastalar mağdur oluyor” yorumun yaptı.
"Ceza uygularız"
Sağlık Bakanlığı’na bağlı Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu (TİTCK) ilaç firmaları ve depolara yönelik yaptığı açıklamada, sorumlular hakkında idari ve cezai işlem uygulanacağını söyledi. Kuruma şikayetlerin ulaştığının belirtildiği açıklamada, “Ülkemizde ilaçların piyasada bulunabilirliği, dolayısıyla hastaların ilaca erişimine engel teşkil etmek suretiyle piyasaya ilaç verilmemesi durumuna karşı gerekli tedbirlerin alınması, konunun kamu sağlığı bakımından ehemmiyet arz ettiği hususu göz önünde bulundurularak azami hassasiyetin gösterilmesi gerekiyor” denildi.
İEİS: Sevkıyat devam ediyor
İlaç Endüstrisi İşverenler Sendikası (İEİS), üyelerinin depolara ilaç sevkıyatına her zamanki gibi devam ettiğini belirterek, “Toplum sağlığını merkeze almayan, sorumluluktan uzak hiçbir piyasa davranışını kabul etmeyeceğimiz gibi, görmezden de gelemeyiz. İEİS olarak, vizyon ve misyonumuz doğrultusunda, sektörümüzün itibarı ve geleceğini etkileyen bu ve benzeri her türlü iddiayı yakından takip ettiğimizi kamuoyuna saygıyla bildiririz” açıklamasını yaptı.