T24 - Üç üniversitenin yaptığı çalışma sonucunda, saçların istendiği zaman bukalemun gibi renk değiştirmesini sağlayacak bir teknoloji geliştirildi.
Atılım Üniversitesi önderliğinde Çanakkale 18 Mart ve ODTÜ araştırmacıları, saçların belli frekanstaki ışık altında saça istenen rengi verecek teknoloji geliştiriyor.
Projeyle saçlar, bir kez bu teknolojiyle boyanacak, daha sonra, bir ulraviyole kabinine girip bir kaç dakika bekledikten sonra istenen renk ve tona sahip olacak.
Yeni teknolojiyle, askeri kamuflajların da arazi koşularına göre renk değiştirmesi ve radara yakalanmaması da sağlanacak.
Proje yürütücüsü bu yılın TÜBA Üstün Başarılı Genç Bilim İnsanı ödülü sahibi Atılım Üniversitesi Kimya Mühendisliği ve Uygulamalı Kimya Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Atilla Cihaner, Atılım Üniversitesi, Çanakkale 18 Mart Üniversitesi ve ODTÜ araştırmacılarının katılımıyla yürütülen ve TÜBİTAK tarafından desteklenen projelerinde, bor esaslı yeni üstün özelliklere sahip inorganik-organik melez polimerik malzemelerin sentezlenmesi ve bu malzemelerle bazı teknolojik uygulamalarının hayata geçirilmesinin hedeflendiğini söyledi.
Tasarlanan yeni malzemelerle bor ürün yelpazesini genişletmek ve endüstriyel kullanım alanlarında elektrokromik cihazlar, LEDler ve güneş pilleri gibi uygulamalarda karşılaşılan bazı temel sorunları özel bor ürünleri ile aşmayı amaçladıklarını kaydeden Cihaner, böylece Türkiye'nin rekabet gücünü arttırmayı hedeflediklerini ifade etti.
Özel bir çeşit plastik malzemeler olan polimerik elektrokromik malzemelerde belli elektriksel değerlerde renk çeşitliliği sağlanabildiğini ve renk dönüşümlerinin çok kısa sürelerde yapılabildiğini aktaran Cihaner, bu malzemelerin iletken özelliklerinin de pek çok ürüne uygulanabilme olanağı sağladığını söyledi. Cihaner, bu malzemelerin renk değiştiren camlarda, otomobil aynalarında ve reklam panolarında kullanılmalarının gündemde olduğunu dile getirdi.
'SAÇLAR IŞIKLA BOYANACAK'
Doç. Dr. Cihaner, Bor Enstitüsü'nün (BOREN) desteğiyle yürüttükleri çalışmalarında, elektrik verildiğinde renkler arasında binlerce kez geçiş sağlayabilen ve özelliklerini koruyabilen elektrokromik malzemeyi sentezlemeyi başardıklarını bildirdi. Böylece projenin ilk ayağını tamamladıklarını belirten Cihaner, bundan sonraki çalışmalarında ise bu malzemelere bor elementini katarak çok daha kararlı hale getirmeye çalışacaklarını kaydetti. Çalışma tamamlandığında malzemelerin kararlılığı ve dayanıklılığının yeni nesil malzemeler konusunda büyük bir atılım yapacağını söyleyen Cihaner, bu amaçla çalışmalarını hızlı şekilde sürdürdüklerini ifade etti.
Bu malzemeyi kullanarak özellikle istenildiği zaman, ışık altında saç renginin değiştirilmesine çalıştıklarını anlatan Cihaner, şunları kaydetti:
“Malzememiz ışık altında renk değişktirebilen malzemeler. Bunların çok farklı uygulamaları var. Biz bunların erkek ve bayanların saç renginin değiştirilmesi için saç boyası gibi kullanabileceğimizi öngörüyoruz. Burada amaç günün belirli saatlerinde kullanıcının isteğine göre saç renginin değiştirilmesi. Örneğin çok açık renk saç kullanan bir bayan, öğleden sonraki bir iş toplantısına koyu renk bir saçla gidip, daha sonra eski saç rengine dönebilecek.
Bu da kişilerin bir ultraviyole kabinine girerek saça uygulanan ışıkla bir kaç dakika içinde saçın renginin değiştirilebileceğini öngörüyoruz. Sonra aynı işlemle saç koyu renge dönüşebilecek. Bir kez bu malzemenin içeriği olan bir boya ile saç boyandıktan sonra elektrikle istenen renge dönüşecek. Yani malzememiz boyanın içine katılacak.”
Bu çalışmalarında rengin kararlı kılınmasının önemli olduğunu vurgulayan Cihaner, projelerinde şampuan ve sabun gibi bir takım dış etkenler karşısında bu kararlılığı korumaya çalıştıklarını anlattı.
BUKALEMUN GİBİ RENK DEĞİŞTİRECEK
Sentezledikleri malzemelerle savunma sanayinde radara yakalanmayan ve bukalemun gibi renk değiştirebilen kamuflajlar tasarlamayı da hedeflediklerini dile getiren Cihaner, şöyle konuştu:
“Borla kararlılığını ve dayanıklılığını arttıracağımız polimerik malzemelerle renk değiştiren kamuflajlar yapmak da ana amacımız. Çalışmamız bittiğinde kamuflajların ormanlık alanda daha yeşilimsi, denizdeyken mavi, karanlıktayken de siyaha dönüşmesi gündeme gelecek. Özellikle bu konuda yayınlarımız var. Bu konuda özelliklerini yeni keşfettiğimiz malzemelerimiz var. Bu konuyla ilgili mühendislerle oturup bunları hayata geçirmeniz hiç de zor değil.
Yine aynı şekilde malzemelerin bir özelliği de malzemelerin radarda görünmezlik sağlaması. Uygun bir ortamda bu kamuflajları radarda görünmez hale de getirebilirsiniz.”
Doç. Dr. Cihaner, sentezleri gerçekleştirilecek optoelektronik malzemelerin elektrokromik cihaz uygulamaları ve prototiplerinin imalatıyla özellikle Savunma Sanayi ve TSK gibi kuruluşların bu bulgulardan istifade edeceğini ve yapılacak işbirlikleri ile bu yönde ortak projelerin yürütülebileceğini düşündüklerini söyledi.
Cihaner, Atılım Üniversitesi'nden projelerine maddi kaynak aldıklarını da belirtti.
TÜBA ÖDÜLÜNÜN SAHİBİ
Doç. Dr. Atilla Cihaner, TÜBA'nın fen, mühendislik, sağlık ve sosyal bilim alanlarında yetkin bir araştırıcı kuşağı kazandırmak amacıyla TÜBA-GEBİP Ödülü ile bu yıl desteklenmesi uygun bulunan 24 genç bilimciden biri.
Cihaner, “İşlenebilir fonksiyonel (elektrokromik, fotokromik, floresans ve iyon algılayıcı) iletken polimerlerin ve kemilüminesans polimerik malzemelerin tasarımı, sentezi, karakterizasyonu ve uygulamaları konularında uluslararası düzeyde üstün nitelikli çalışmaları” dolayısıyla ödüle layık görüldü.