Çevre

Rapor: Akdeniz'de sıcak hava dalgaları ve yangınlar artabilir

09 Ağustos 2021 07:46

Akdeniz ülkeleri olan Türkiye, Yunanistan ve İtalya’da günlerdir can kaybı, büyük maddi ve doğal hasara neden olan yangınlar endişeyi artırırken yeni bir rapor gelecekte bugün yaşanandan çok daha kötü felaketlerin meydana gelebileceği uyarısında bulunuyor.

Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli’nin (IPCC) raporuna göre Akdeniz bölgesinde gelecekte bugün yaşanandan çok daha kötü sıcak hava dalgaları, kuraklık ve yangınlar meydana gelebilir. Fransız haber ajansı AFP'nin detaylarını aktardığı ve IPCC’nin bölgeden sorumlu çalışma grubunun küresel ısınmayı değerlendirdiği taslak raporda, "500 milyon nüfuslu Akdeniz bölgesi iklim değişikliğinin merkezi olabilir" tahmininde bulunuluyor.

IPCC, iklim değişikliğine ilişkin dünya çapında yürütülen araştırmaların sonuçlarını inceleyerek kendisine üye olan yaklaşık 195 ülkeye plan ve icraatlarında tavsiyelerde bulunan bir değerlendirme sunuyor. Söz konusu raporun son şeklinin önümüzdeki senenin şubat ayında açıklanması bekleniyor. Raporun ilk bölümü ise 9 Ağustos Pazartesi günü Cenevre’de kamuoyuna sunulacak.

En çok endişe yaratan gelişmeler

Raporda, iklim değişikliği uzmanlarına göre en fazla endişe yaratan gelişmeler olarak deniz seviyesindeki yükseliş, karada ve denizdeki canlı çeşitliliğindeki kayıplar, kuraklıklar, yangınlar, doğal su dönüşümündeki değişiklikler, gıda üretimindeki tehdit, rekor sıcaklıklar nedeniyle kentler ve kırsal alanlarda oluşan sağlık problemleri, hastalıkları yayan böcekler ve hastalık taşıyan sivrisineklerin geçirdiği değişiklikler sayılıyor.

Akdeniz’de sıcaklık küresel düzeyde daha hızlı artabilir

IPCC’nin ilk bölümünün sonuçlarını Pazartesi günü açıklayacağı ve AFP’nin ulaştığı rapora göre, Akdeniz bölgesinde önümüzdeki on yıllarda kaydedilmesi beklenen sıcaklık artışı küresel çapta öngörülenden çok daha fazla olacak. IPCC uzmanları, tahmin edilen sıcaklık artışının bölgede tarım ve hayvancılık ile balıkçılık ve turizm gibi alanları daha çok baskı altına alacağını da vurguluyor. Milyonlarca insan su sıkıntısı, kıyılarda seller ve aşırı sıcaklardan ölüm riskiyle karşı karşıya kalabilecek.

Akdeniz’de bazı bölgelerde ölümler artabilir

IPCC’nin raporunda, Akdeniz’de tarım ve hayvancılıkta su ihtiyacını doğal yağış biriktirme temelli sistem üzerine kuran üreticilerin mahsullerinin yüzde 64 zarar uğrayabileceği belirtiliyor. Sanayileşme öncesi dönem ile karşılaştırıldığında kaydedilecek olası 2 derecelik sıcaklık artışının yanan ormanlık alanlarda yüzde 87 ve 3 derecelik bir artışın ise yüzde 187 oranında artışa neden olacağına vurgu yapılıyor. "Halihazırda küresel ısınma 1,1 derece" diye not edilerek de tehlikenin büyüklüğüne dikkat çekiliyor.

IPCC raporunda, iki derecenin altındaki bir artışla ancak kıyılardaki yerleşim birimlerinin, tarihi ve kültürel mirasların, kara ve denizlerin eko sistemlerinin Akdeniz bölgesindeki yaşamı ayakta tutmaya yardım edebileceği belirtiliyor.

Küresel sıcaklık artışı kısır döngüsü

Küresel sıcaklık artışının yeni rekor sıcaklık dalgalarında, kuraklık ve orman yangınlarındaki artışa götüreceği ve böylece kısır döngü yaşanacağına de işaret edilen raporda, "Oysa sıcak hava dalgaları Akdeniz’deki en büyük tehdit" diye de belirtiliyor.

IPCC’nin rapor taslağında, "Aşırı sıcak hava dalgaları 2050’de Akdeniz’in kuzeyindeki bölgelerde yaşayan 93 milyon insanı etkileyebilir" ifadesi de yer alıyor. Ortadoğu ile Afrika’da ise özellikle yaşlı insanların ölümlerinde artış yaşanabileceğine dikkat çekiliyor ve 2100 senesine kadar söz konusu bölgede yaşlı insanların ölümlerinin üç ile 30 kat artabileceği kaydediliyor. Kuzey Akdeniz Bölgesi’nde ise aşırı sıcaklardan ölümlerin 2050’ye kadar senede 20 bine ulaşabileceği tehlikesine vurgu yapılıyor.

Hükümetler kötü gidişatı değiştirebilir

Yangınlar ve seller yaşanması riskinin hükümetlerin alacağı tedbirlerle azaltılabileceğini söyleyen Londra Üniversitesi’den (University College London) Ilan Kelman, hava sıcaklığının artacağına işaret ederek, "İklim değişikliği bizi yaşayamayacağımız noktalara götürüyor" diye konuşuyor. Ve ekliyor: "Hayatta kalabilmemiz için tek ihtimal 24 saat boyunca klimalı ortamda olmak ki bunu da yapmamız mümkün olmayacak, sürekli elektrik kesintileri yaşanacak."