Sağlık

PrEP: Araştırmalar, önleyici HIV ilacının son derece etkili olduğunu kanıtladı

04 Aralık 2023 13:22

T24 Sağlık

Bir çalışma, HIV'in vücuda bulaşmasını durduran bir ilacın oldukça etkili bir önleyici tedavi olduğunu öne sürdü. İngiltere genelinde 24 bin kişiyle yapılan araştırmanın sonuçları "güven verici" olarak tanımlandı.

İngiltere'de binlerce kişi halihazırda cinsel sağlık klinikleri aracılığıyla PrEP ilacını almaya başlarken, kadınlar da dahil olmak üzere pek çok kişinin bu ilacın varlığından haberi olmaması nedeniyle ilaca erişim yaygınlaşmadı. 

Chelsea ve Westminster Hastanesi ile PrEP Etki Denemesini yürüten Birleşik Krallık Sağlık Güvenliği Ajansı (UKHSA), ilacın türünde şimdiye kadarki en büyük gerçek dünya çalışması olduğunu söyledi.

NHS İngiltere tarafından finanse edilen bu çalışma, Ekim 2017 ile Temmuz 2020 arasında İngiltere genelinde 157 cinsel sağlık kliniğinde gerçekleştirildi. Günlük yaşamda kullanıldığında HIV'e yakalanma olasılığını yaklaşık yüzde 86 oranında azalttı. Klinik araştırmalar ilacın yüzde 99 etkili olduğunu gösterdi.

Araştırmada çalışan cinsel sağlık ve HIV danışmanı Dr. John Saunders şunları söyledi: "Bu deneme, PrEP'in HIV bulaşmasını önlemedeki etkinliğini daha da ortaya koydu ve ilk kez daha önceki denemelerde bildirilen koruyucu etkiyi gösterdi." 

"Terrence Higgins Trust" isimli HIV yardım kuruluşu, çalışmanın yayılmasını memnuniyetle karşılarken, özellikle bazı azınlık grupları arasında ilaca erişimi ve ilaca ilişkin farkındalığı artırmak için yapılması gereken daha çok şey olduğunu söyledi.

Politikacı Debbie Laycock şunları söyledi: "Şu anda PrEP'ten yararlanabilecek ancak buna erişemeyen belirli topluluklar ve bireyler olduğunu düşünüyoruz. Birçok kadın PrEP'in var olduğunu bilmiyor" 

Yardım kuruluşunun, PrEP'e erişimi genişletmek için eczanelerde ve çevrimiçi olarak sunulmasını istediğini söylerken, Dr Saunders, "Daha önce kaç kişinin bunu isteyeceğini, alacağını veya ne kadar süre kullanacaklarını tam olarak bilmiyorduk, artık biliyoruz ve daha fazla insanın ilacı almasını sağlamak için kliniklerle çalışabiliriz." dedi. 

İlacın etkinliğinin birçok faktöre, özellikle de ilacın doğru şekilde alınıp alınmadığına bağlı olduğunu da sözlerine ekledi. 

Londra'da yaşayan ve birkaç yıldır PrEP alan 33 yaşındaki Harry Dodd, artık HIV'e yakalanma korkusunu ortadan kaldırdığı için ilacı almanın kendisi için "güç verici" olduğunu söyledi.

UKSHA, ilacın etkinliğinin hükümetin 2030 yılına kadar sıfır HIV bulaşması hedefine ulaşılmasına yardımcı olacağını, ancak daha fazla insanın ilacı alması gerektiğini söyledi.

Dr Saunders, ilacı büyük olasılıkla homoseksüel ve biseksüel erkeklerin kullandığını, ancak heteroseksüel kadınlar gibi diğer gruplardan birçok kişinin de ilacı almasının fayda sağlayacağını söyledi. Mevcut HIV tedavi ilaçları tenofovir disoproksil ve emtrisitabin içeren PrEP, HIV'in vücuda girmesini ve kendi kopyalarını oluşturmasını durdurarak çalışıyor. Günlük hap olarak alınabileceği gibi cinsel ilişki öncesinde de alınabiliyor.