Kültür-Sanat

Özlem Şimşek'in sergisi "Neriman Hanım" Vision Art'ta

07 Şubat 2022 22:00
Aylin Kaplan

Vision Art Platform “Neriman Hanım” ismini taşıyan yeni sergisiyle Özlem Şimşek’in kişisel sergisine ev
sahipliği yapıyor. Ezgi Bakçay küratörlüğünde gerçekleşen sergi, 10 Mart’a kadar Vision Art Platform
Akaretler'de hafta içi 11.00-18.00, hafta sonu 12.00-18.00 saatleri arasında ziyaret edilebilecek. 

Özlem Şimşek’in sergisi adını, Peyami Safa’nın Osmanlı-Türkiye modernleşme sürecini genç bir kadın üzerinden anlattığı “Fatih-Harbiye” romanının kahramanından alıyor. 

Neriman Hanım, Peyami Safa’nın 1931 yılında yayımladığı Fatih-Harbiye romanında, modernleşme krizi
yaşayan bir ülkenin sembolü olarak yarattığı ana karakterdir. Neriman Hanım Doğu-Batı eksenli kültürel
gerilimleri temsil eder; arzuları ve idealleri arasında seçim yapmak zorunda kalır. Roman boyunca
yaşadığı kimlik bunalımı onu evinden ve ailesinden uzaklaştırır. Fakat nihayet genç kadın geleneksel
değerleri seçer. Mutluluğu köklerinde ve maneviyatında bulur. Böylelikle çelişkiler çözülmüş, Neriman
Hanım uzlaştırıcı bir sembolik konum olarak tesis edilmiş olur. Edebi yapının içinde özellikle de kadınları
tehdit eden “bireyleşme illetine” yerli ve millî bir deva bulunmuştur. Modern kadın imgesi bu edilgen
haliyle, düzenleyici normların tesisi için son derece kullanışlı bir araçtır. Böylelikle tarihsel bağlamı içinde, romanın kurgusal gerçekliği ile gerçeğin kurgusallığı iç içe geçmiştir.

Sergi hakkında 

Bu sergide ise bağlar çözülüyor. “Romantik yalan ve romansal hakikatin” eş zamanlı olarak fakat ayrı
düzlemlerde işlediğine tanık oluyoruz. Özlem Şimşek, Neriman Hanım’ı yazgısına terk etmeye razı
gelmiyor. Hiç yaşamamış ama bizzat yaşama biçim vermek üzere tahayyül edilmiş bu kadını bir hayalet
gibi geri çağırıyor. Onu kendi bedeninde konuk ediyor; Başına buyruk, neşeli ve ateşli bir ruh olarak.
Özlem Şimşek’in davetine icabet eden Neriman Hanım artık sadece bir roman kahramanı değildir. Kendi
hikayesini yazan avangart bir sanatçıdır. Tüm kültürel kimliklerin mimetik kurgusallığının kanıtıdır. Bir
sembol olmadığı gibi sadece tek bir kadın da değildir. Kamusal alanda meşru, kesin ve kalıcı bir konumu
olmamış tüm çoğullukların beden-mekânıdır. Zamanı zıvanadan çıkaran belirişinde, olası hiçbir kimlikte
sabitlenemeyecek bir akıştır. Bu yüzden içinde soluk aldığı fotografik imgelerde dahi gözden kaçmaya
devam eder. Neriman Hanım tam anlamıyla fotografik imgedir, pozlama sırasında yakalanan latif
görüntüsünde dahi burada olmayışını sergiler. İşte tam burada, onun “yok-bulunduğu” yerdeyiz; kamera
karşısında kendini temaşa eden aktristin, sanatçının performatif ve kurgusal var-yok oyununda; yani
tende, makyajda, maskede kostümde ve jestte; ne zamandır uzayda yolculuk ettiğini kestiremediğimiz
ışığın, onu yakaladığı duyarlı yüzeyde.