Emre Eser
Zayıflatılan önlemlerin gölgesinde yeni Omicron varyantları Avrupa'daki vaka sayılarının hızla yükselmesine neden oluyor. Almanya, İngiltere, Fransa, Portekiz ve İspanya başta olmak üzere tüm Avrupa ülkeleri bu yükselişten etkileniyor.
Uzmanlara göre son yükseliş dalgasının temelinde diğer varyantlardan daha bulaşıcı olan BA.4 ve BA.5 isimli Omicron varyantları bulunuyor.
Peki Türkiye bu son yükseliş dalgasından etkilenir mi?
DW Türkçe'ye değerlendirmelerde bulunan uzmanlar, şu an panik olmayı gerektirecek bir durumdan söz edilemeyeceğini, ancak Avrupa ülkelerinde yaşanan vaka artışlarının yakın zaman sonra Türkiye'de de kendisini güçlü şekilde hissettireceğini belirtiyorlar.
Artış Türkiye'ye de yansıyacaktır
Yakın zamana kadar ABD, İngiltere ve Portekiz'deki yayınlarda ve istatistiklerde yeni varyantlardan kaynaklanan vaka artışlarının gözlemlendiğini söyleyen Koç Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Bölümü Başkanı Prof. Dr. Önder Ergönül, "Artık Avrupa ülkelerinde vaka ve ölüm oranlarının arttığını görüyoruz. Elbette bu artış Türkiye'ye de yansıyacaktır" diyor.
Omicron'un BA.4 ve BA.5 versiyonlarında bir ay önce başlayan artış olduğuna değinen Ergönül, "Bunu yakından takip ediyoruz. Avrupa ülkeleri içinde de bir yayılım var. Türkiye'de de son bir aydır vakalar var. Ancak bu vakaların çoğu hafif seyrediyor. Bir de bu vaka artışlarını daha önceki verilerde gördüğümüz gibi takip edemiyoruz. Zira bunların kayda geçmesi gerekiyor. PCR testi pek yapılmıyor onun yerine sadece risk grubunda olanlar antijen testi yapıyor ama o da kayda geçmiyor" ifadelerini kullanıyor.
Vakalarda artış gözlemliyoruz
Avrupa'da vakalarda gözlemlenebilir bir artış olduğunu ve bunun yakın zamanda Türkiye'de de kendini göstereceğini dile getiren Türk Klinik Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Derneği (KLİMİK) Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Bülent Ertuğrul da üst solunum yolu rahatsızlığı geçiren bazı hastaların pozitif çıktığını ve sahada yaptıkları gözlemlerde son zamanlarda vaka sayıların ikiye katlandığına vurgu yapıyor.
Ancak Prof. Dr. Bülent Ertuğrul şu an Türkiye'deki vakaların eski varyantlardan mı yoksa Avrupa'daki gibi yeni varyantlardan mı kaynaklandığının tam olarak bilinemediğinin altını çiziyor. Bu konuda Sağlık Bakanlığı'nın veri açıklama takviminde ve şeklinde yakın zaman önce değişikliğe gittiğini hatırlatan Ertuğrul, Avrupa ülkeleri bu yükselmeyi daha rahat gözlemleyebiliyor. Bunun hangi varyantlardan kaynaklandığını biliyoruz ancak Türkiye'de gözlemlediğimiz artışın hangi varyant nedeniyle olduğunu bilemiyoruz. Çünkü Sağlık Bakanlığı bunu paylaşmıyor" diyor.
CHP'li Murat Emir: Gerçekler farklı söylüyor
DW Türkçe'ye açıklamalarda bulunan Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Milletvekili Murat Emir de şu ifadeleri kullanıyor: "Bütün dünyada artan vaka ve ölüm sayıları her nasılsa Türkiye'de azalıyor. Bunun temel sebebi, Bakanlığın bu verileri gizlemesi, gerçek vaka ve ölüm sayılarını söylememesi. Aynı şekilde 1 Haziran'dan beri Sağlık Bakanlığı, artık test sayılarını da söylemiyor. Test sayılarını söylemeyince, biz ne kadar test yapıldığı bilmiyoruz yani bakanlık test yapmıyor, test yapmayınca hastalık bulmuyor ve böylece Türkiye'de o ilk hikâyeye dönmüş oluyoruz, hasta yok, biz çok başarılıyız. Oysa gerçek bunu söylemiyor. Daha dikkatli olmamız gereken bir döneme giriyoruz. Dünya, bütün ülkeler önlemlerini tekrar gözden geçirirken, biz yine büyük bir rahatlık içerisindeyiz. Korkarız ki bunun bedelini yine insanlarımız canlarıyla ödeyecekler."
Uzmanlara göre şu an Türkiye'de beklenmeyen bir artış dalgası var.
"Pandemi bitmiş gibi bakmamak gerek"
Yaz aylarında bir rahatlama beklenmesine rağmen Omicron varyantlarına bağlı olarak vaka sayılarında bir yükseliş gerçekleştiğini söyleyen Prof. Dr. Önder Ergönül, vakalarda ağır bir duruma da rastlanmadığını belirtiyor.
Asıl artışın sonbahar aylarında beklendiğini belirten Prof. Dr. Bülent Ertuğrul ise bu durumun şimdiden gözlemlenmeye başladığını vurguluyor. Sağlık Bakanlığı'nın verileri açıklamasıyla bu durumun daha da net olacağını söyleyen Ertuğrul, Avrupa başta olmak üzere tüm ülkelerin pandemi bitmiş gibi davrandığını ancak bunun yanlış olduğunu anlatıyor.
Çoğu ülkenin siyasi olarak pandemiyi bitirdiğini dile getiren Ertuğrul, "Burada dikkatle takip edilmesi gereken bir durum var. Tüm ülkelerde aynı durum geçerli. Pandemi artık bitmiş gibi davranılıyor. Ancak öyle olmaması gerekir. Üstelik bu durumu dile getirdiğimizde bazı kesimler tarafından hakarete varan boyutlarda söylemlere maruz kalıyoruz" diyor.
Bu noktada kalabalık yerlerde maske takılmaya devam edilmesi gerektiğini ancak artık maske zorunluğunun uygulaması zor bir önlem haline geldiğini ifade eden Prof. Dr. Önder Ergönül de aynı duruma dikkat çekiyor. Ergönül, önlemler konusunda yapılan bilimsel değerlendirmelerin bile çok ciddi ve olumsuz tepkilerle karşılaştığını aktarıyor.
"Sonbahara giderken dikkatli olmalıyız"
Şimdiye kadar olduğu gibi bundan sonra da gerçeklerin ve bilimsel verilerin takip edilmesi gerektiğini söyleyen Ergönül, "Panik havası oluşturacak bir durum olmadığını söylediğimiz gibi aynı zamanda sonbahar aylarına giden sürecin de yakından takip edilmesi gerektiğini de söylüyorum. Önümüzdeki süreci iyi izleyerek hareket etmeliyiz" diye konuşuyor.
Hac ziyareti için bir plan var mı?
Yaklaşan bayram ve hac dönemine işaret eden Prof. Dr. Bülent Ertuğrul ise çok sayıda kişinin farklı ülkelerden vatandaşlarla bir araya geleceğini ve bu kişilerin özellikle hac ziyaretleri ile ilgili bir yol haritası oluşturulmadığını anlatıyor. Ertuğrul'a göre hac ziyaretinde bulunacak vatandaşların salgın şartlarındaki tüm gereklilikleri yerine getirmesi gerekiyor. Aksi durumda dönüşte vaka sayılarında artış daha da hızlanabilir.
Salgın nedeniyle son iki yıldır yapılamayan ve bu sene 37 bin 770 kişiyle sınırlandırılan hac ibadeti için ilk Türk kafileleri 5 Haziran'da yola çıkarken son kafile de 5 Temmuz'da hareket edecek. Hac ibadetinin tamamlanmasının ardından dönüşler ise 14 Temmuz'dan itibaren başlayacak.
Toplam vefat sayısı 100 bine dayandı
Sağlık Bakanlığı tarafından paylaşılan istatistiklere göre Türkiye'de 12 Haziran'a kadar toplam vaka sayısı 15 milyon 85 bin 742'ye ulaştı. Koronavirüsten kaynaklı ölüm sayısı ise 98 bin 996 oldu. Son olarak 6-12 Haziran haftasında 7 bin 556 yeni vaka kayıtlara geçerken vefat sayısı da 20 olarak bildirildi.
Omicron BA.4 ile BA.5 varyantı nedir?
Omicron'un alt varyantları olan BA..4 ve BA.5 şimdiye kadar oluşan varyantlardan daha hızlı yayılma gücü ile ayrışıyor. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) nisan ayında yaptığı bildirimde bu varyantların yakından izlendiğini açıklamıştı. DSÖ vaka sayısının azalmasının tehlikenin geçtiği anlamına gelmediğini belirtirken uzmanlar bu iki varyantın akciğerler üzerinde etkili olduğu uyarısında bulunuyor.